کشف ردپای یک سیاه‌چاله منحصربه‌فرد در داده‌های «تلسکوپ فضایی هابل»

پژوهشگران هنگام بررسی داده‌های «تلسکوپ فضایی هابل»، دنباله‌ای از ستارگان را دیدند که در پی یک سیاه‌چاله حرکت می‌کنند.

به گزارش ایسنا و به نقل از دیجیتال ترندز، سیاه‌چاله‌ها ممکن است به عنوان هیولا‌های ترسناکی شهرت داشته باشند که هر چیزی را که با آن‌ها در تماس قرار می‌گیرد، می‌بلعند، اما آن‌ها می‌توانند نیرویی برای خلقت نیز باشند و به شکل‌گیری ستاره‌های جدید کمک کنند. پژوهشگران اخیرا با استفاده از داده‌های «تلسکوپ فضایی هابل» (HST)، دنباله‌ای بزرگ و غیرمنتظره از ستارگان را مشاهده کرده‌اند که در پی یک سیاه‌چاله سرکش شکل در حال شکل‌گیری هستند.

اگرچه بیشتر سیاه‌چاله‌های بسیار بزرگ موسوم به سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم، در مرکز کهکشان‌ها قرار دارند، اما گاهی اوقات این پدیده‌های شگفت‌آور را می‌توان به تنهایی در اعماق فضا پیدا کرد. این نمونه در مورد سیاه‌چاله تازه کشف شده با جرم ۲۰ میلیون خورشید صدق می‌کند که با سرعت فوق‌العاده‌ای در آسمان می‌چرخد. تولد این سیاه‌چاله احتمالا با ادغام دو کهکشان آغاز شد که هر کدام دارای سیاه‌چاله‌های بزرگ خود بودند و یک سیستم دوتایی را تشکیل دادند. سپس، کهکشان سوم نزدیک شد و در هرج‌ومرج ناشی از ادغام سه سیاه‌چاله، یکی از آن‌ها بیرون انداخته و به فضا فرستاده شد. این روند آن قدر سریع بود که اگر در منظومه شمسی ما رخ می‌داد، در ۱۴ دقیقه از زمین به ماه می‌رسید.

سیاه‌چاله از آن زمان در حال سفر کردن در فضا است و اکنون گروهی از ستارگان با سن حیرت‌آور۲۰۰ هزار سال نوری به دنبال آن دیده می‌شوند. به نظر می‌رسد این اثر به این دلیل رخ داده باشد که سیاه‌چاله در حال برخورد به ابر‌های گازی است و دنباله‌ای از گاز گرم را به جا می‌گذارد و محیطی دنج را برای تشکیل ستاره‌ها ایجاد می‌کند.

«پیتر ون داکوم» (Pieter van Dokkum)، پژوهشگر «دانشگاه ییل» (Yale University) گفت: ما باور داریم که در ورای این سیاه‌چاله، یک رد پا را می‌بینیم که برای ایجاد آن، گاز سرد می‌شود و می‌تواند ستاره‌ها را تشکیل دهد. بنابراین، ما به شکل‌گیری ستاره‌ای نگاه می‌کنیم که به دنبال سیاه‌چاله حرکت می‌کند. آنچه ما می‌بینیم، پیامد‌های آن است. مانند رد پشت یک کشتی، ما دنباله پشت سیاه‌چاله را می‌بینیم.

این نخستین باری است که چنین پدیده‌ای دیده می‌شود و زمانی که پژوهشگران در حال بررسی تصاویر هابل بودند، آن را به طور تصادفی دیدند. ون داکوم گفت: این یک شانس است که ما به طور تصادفی با آن روبه‌رو شدیم. من در حال اسکن کردن تصویر هابل بودم که متوجه شدم ما یک خط کوچک داریم و بلافاصله فکر کردم یک پرتو کیهانی به آشکارساز دوربین برخورد کرده و یک اختلال تصویربرداری خطی ایجاد کرده است. وقتی پرتو‌های کیهانی را حذف کردیم، متوجه شدیم که خط هنوز آنجاست. آن خط شبیه چیزی که قبلا دیده بودیم نبود.

این پژوهش، در «The Astrophysical Journal Letters» به چاپ رسید.