آیا با انعکاس نور خورشید در جو میتوان کره زمین را خنک کرد؟ اسپری ضد آفتاب تا چه حد محیطزیستی است و آیا یک روش سبز برای کاهش گرمایش زمین به حساب میآید؟
به گزارش تجارت نیوز به نقل از یورونیوز، محققان امیدوارند بتوان با اسپری کردن ذرات معلق جوِ خورشید در جو زمین، کره زمین را خنک کرده و از گرم شدن کره زمین جلوگیری شود. سازمان ملل چه گفته است؟ آیا سازمان ملل واقعاً فکر میکند که باید زمین را با انعکاس خورشید خنک کنیم؟
به نظر میرسد این ایده فراتر از یک رمان علمی تخیلی باشد، اما برخی از محققان میخواهند با بازتاب نور خورشید به فضا، زمین را خنک کنند.
این ایده عجیب و غریب در حال حاضر، پس از آنکه چندین رسانه خبری گزارش دادند که سازمان ملل مشتاق کاوش آن است، رو به افزایش است. طرفداران ادعا میکنند که این طرح میتواند اثرات مخرب تغییرات آبوهوایی را کاهش دهد و حتی قطبها را دوباره منجمد کند. اما واقعاً فناوری ضدآفتاب چقدر دوام میآورد و سازمان ملل واقعاً چه ایدهای دارد؟
فناوریهای مسدودکننده خورشید که به اصلاح تابش خورشیدی نیز معروف است میتوانند از نظر تئوری زمین را با بازتاب نور خورشید به فضا خنک کنند.
یک ایده شامل پمپاژ ذرات مسدودکننده خورشید به اتمسفر فوقانی است؛ این فرآیند تزریق آئروسل استراتوسفری، شامل اسپری کردن آئروسل مانند دی اکسید گوگرد، به داخل استراتوسفر میشود.
این غبار، ذرات خورشید را به سمت بالا منعکس میکند و زمین را سایه میاندازد. این روش قبلاً کارکرده است. البته به طور تصادفی. هنگامی که کوه پیناتوبو در فیلیپین در سال ۱۹۹۱ فوران کرد، هزاران تن دی اکسید گوگرد آزاد کرد و دمای کره زمین به طور موقت ۰.۵ درجه سانتیگراد کاهش یافت.
در سپتامبر ۲۰۲۲، محققان دانشگاه ییل استدلال کردند که روش تزریق میتواند به طور فرضی، قطبها را دوباره منجمد کند.
چندین رسانه خبری گزارش دادهاند که سازمان ملل میخواهد این تکنیک را کاوش کند. این ابراز علاقه میتواند سازمان ملل را متهم کند که قرار است از اسپری ضدآفتاب برای خنک کردن کره زمین استفاده کند؛ استفاده ابزاری از روشی که میتواند تبعات اقلیمی هم داشته باشد.
گزارش اخیر برنامه زیست محیطی سازمان ملل در مورد اصلاح تشعشعات خورشیدی به این نتیجه رسیده است که در حال حاضر این یک طرح واقعبینانه یا عاقلانه نیست.
آندریا هینوود، دانشمند ارشد UNEP میگوید: با این طرح موافق است که در حال حاضر، با توجه به درک علمی محدود و عدم اطمینان در مورد اثرات بالقوه و پیامدهای ناخواسته، استقرار در مقیاس بزرگ یا عملیاتی فناوریهای SRM ضروری، قابل دوام، محتاطانه یا به اندازه کافی ایمن نیست. بررسیها نشان میدهد که SRM نمیتواند جایگزین کاهش انتشار گازهای گلخانهای شود.
با این وجود، اصل این روش را به طور کلی رد نمیکند بلکه حتی این گزارش نتیجه میگیرد که ارزیابی آنها از این تکنیک در صورت ناکافی ماندن اقدامات آبوهوایی ممکن است تغییر کند.
تحقیقات در مورد تکنیک ضد آفتاب نتایج متفاوتی به همراه داشته است. حتی حامیان پرشور آن نیز معمولاً ابتدا خواستار کاهش انتشار جهانی هستند. بر اساس گزارش ییل، این دانشگاه طرحی فرضی را برای “چرخش ترموستات جهانی” ترسیم کرده است.
اگر طرح آنها اجرا میشد، ۱۲۵ جت بلند پرواز به طور دورهای ذرات را در اتمسفر در عرضهای جغرافیایی ۶۰ درجه شمالی و جنوبی تقریباً در اطراف آلاسکای شمالی و نوک جنوبی پاتاگونیا، به جو میپاشیدند.
ذرات به آرامی به سمت قطبها میروند و زمین را تا دو درجه سانتیگراد سرد میکنند. محققان پیشنهاد میکنند که در طرح آنها منافع جهانی بالقوه وجود دارد که حدود ۱۱ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. در مورد استقرار ذرات معلق در هوا برای خنک کردن سیاره، نگرانی گسترده و معقولی وجود دارد.
اما این طرح مشکلات احتمالی دیگری را نیز به همراه دارد. این امر به ۱۷۵ هزار پرواز ذرهپاشی در سال نیاز دارد که میلیونها تن گازهای گلخانهای را در هوا آزاد میکند. اسمیت هشدار میدهد که برای مقابله با تغییرات آبوهوایی، جهان باید به سرعت وابستگی خود به سوختهای فسیلی را کاهش دهد.
وی میگوید: «اگرچه ممکن است این طرح تغییر بازی در دنیایی باشد که به سرعت در حال گرم شدن است، اما تزریق آئروسل استراتوسفر صرفاً علائم تغییرات آبوهوایی را درمان میکند نه بیماری زمینهای را. این آسپرین است، نه پنیسیلین. این جایگزینی برای کربنزدایی نیست.»