کشف دستورالعمل آماده‌سازی مردگان برای زندگی ابدی در مصر باستان

فرارو- در گورستان‌های مصر باستان کارگاه‌هایی برای آماده‌سازی متوفی به منظور زندگی پس از مرگ وجود داشته همان‌طور که غسال خانه‌های امروزی اجساد را پیش از عزیمت نهایی به گورستان آماده می‌کنند.

به گزارش فرارو به نقل از ال‌پائیس، باستان شناسان مصری و آلمانی اکنون نتایج تحقیقات خود را بر روی بیش از صد ظرف سرامیکی کشف شده در داخل غسال خانه که زمانی در قبرستان سقاره در استان جیزه در امتداد رود نیل وجود داشت رونمایی کردند. تجزیه و تحلیل آنان امکان شناسایی موادی را که برای مومیایی کردن اجساد مورد استفاده قرار می‌گرفتند فراهم کرده است. بسیاری از این ظروف با آن چه که پیش‌تر وجود داشت همراه با دستورالعمل‌هایی نوشته شده بر روی آن در مورد چگونگی آماده‌سازی متوفی برای زندگی ابدی کشف شده‌اند.

با وجود چندین تجزیه و تحلیل از بقایای مومیایی شده و مواد مومیایی کردن روند پیچیده مومیایی اجساد در تمدن مصر باستان تا حد زیادی به صورت یک راز باقی مانده است. پیش‌تر کشف شده بود که مصریان باستان از موم زنبور عسل، قیر دریای مرده، روغن سدر از لبنان امروزی و روغن پسته از ایران برای مومیایی کردن استفاده می‌کردند. ناترون یا کربنات سدیم نمکی است که برای نگهداری گوشت و اجساد مورد استفاده قرار می‌گرفت. با این وجود، عناصر خاصی از فرآیند مانند نحوه، زمان و مکان استفاده از هر ماده تایید نشده بود. برخی از مواد نیز به درستی شناسایی نشده بودند مانند موادی که به آن آنتی یو یا sefet گفته می‌شود. اکنون با کشف سفال‌ها پاسخ‌ها پیدا شده‌اند.

گورستان سقاره شهر اصلی مردگان در ممفیس پایتخت مصر باستان برای بیش از ۳۰۰۰ سال بود. در سال ۲۰۱۶ میلادی باستان‌شناسان یک کارگاه مومیایی کردن اجساد را در چند قدمی هرم نیمه ویران اوناس واپسین فرعون دودمان پنجم مصر کشف کردند. کارگاه چندین اتاق داشت، اما اتاق تخلیه مهم‌ترین مکان موجود در آن بود. باستان شناسان در آنجا بیش از صد ظرف را یافتند بسیاری از ظروف مربوط به ۲۵۵۰ تا ۲۷۰۰ سال پیش شکسته شده بودند.

با استفاده از دو تکنیک تجزیه و تحلیل پیچیده طیف سنجی جرمی و کروماتوگرافی گازی بسیاری از مواد مورد استفاده برای مومیایی کردن اجساد شناسایی شدند. برخی ناشناخته‌ها نیز مستند شدند. به گفته محققان بهترین بخش کشف این بود که ده‌ها شیشه حاوی مواد شیمیایی دستورالعمل‌هایی داشتند. کتیبه‌های هیروگلیف توضیح می‌دهند که چه چیزی داخل آن است و چگونه از آن استفاده شده بود.

برای مثال، در یکی از ظروف دستورالعمل‌ها به این نکته اشاره می‌کنند که محتوا برای استفاده روی سر متوفی است. پس از خارج کردن مغز که در اتاق تخلیه صورت گرفته بود مخلوطی از رزین پسته، سدر، سرو، روغن سرو کوهی و لامی مالیده می‌شد. لامی از صمغی به دست می‌آید که توسط درختان معطر آسیای جنوب شرقی از جنس کاناریوم تراوش می‌شود.

برای باند‌های کتانی که بدن را با آن می‌پیچیدند یک ظرف سرامیکی دیگر حاوی مخلوطی از لامی، روغن زیتون، روغن سرو و چربی حیوانی بود. این مخلوط برای پوست بدن در نظر گرفته شده بود تا در روز سوم مراسم اعمال شود. یک ظرف مختلف مخلوطی از موم زنبور عسل حرارت داده شده و چربی حیوانی داشت. کل فرآیند مومیایی کردن ۷۰ روز با خواندن دعا و اقدامات مختلف به طور متوالی به طول می‌انجامید.

"فیلیپ استاکهامر" مصر شناس در دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ یکی از نویسندگان مقاله مرتبط با مطالعه اخیر می‌گوید: "مجذوب دانش شیمیایی مصریان باستان شده‌ام".

او در یک کنفرانس مطبوعاتی مجازی توضیح داد که چگونه در فرآیند مومیایی کردن هنگامی که بدن برای خشک شدن از نمک ناترون خارج می‌شود پوست بلافاصله در معرض خطر قرار گرفتن در برابر میکروب‌ها قرار می‌گیرند که قابلیت بلعیدن آن را دارند. مصریان باستان می‌دانستند که چه موادی را باید روی پوست بگذارند تا به خوبی حفظ شود: ترکیبات ضد باکتری و ضد قارچ. مومیایی کنندگان بدون اطلاع از باکتری‌ها از دانش میکروبیولوژیکی برخوردار بودند.

یکی از شیشه‌هایی که اخیرا کشف شده حاوی ترکیبی مبتنی بر روغن کرچک است که به عنوان ضد عفونی کننده و قارچ کش مورد استفاده قرار می‌گرفت. در شش تکه شکسته اطلاعاتی در مورد موادی که برای شستن جسد کاهش بوی بدن و بازگرداندن صافی به پوست استفاده شده بود وجود دارد. برخی دیگر حاوی ترکیبات مبتنی بر صمغ دامار بودند که امروزه هنوز هم به عنوان لاک برای استفاده روی پوست کاربرد دارد. در چندین ظرف چسب‌های طبیعی برای پوشاندن جسد با کتان وجود دارد. محققان هم چنین فرمول‌های خاصی در مورد کبد و معده تخلیه شده یافتند.

مقاله مرتبط با این مطالعه در ژانویه سال جاری در مجله علمی نیچر منتشر شد و به درک اصطلاحات موجود در پاپیروس‌های مومیایی کننده کمک می‌کند و آن را با موادی که به آن اشاره شد تطبیق می‌دهد. "سوزان بک" مدیر کاوش و محقق در دانشگاه توبینگن آلمان در یک بیانیه مطبوعاتی خاطر نشان سازد که "نام بسیاری از مواد لازم برای مومیایی کردن از زمان رمزگشایی نوشته‌های مصر باستان شناخته شده است. تاکنون ما تنها می‌توانستیم حدس بزنیم که چه موادی پشت هر نام وجود دارند".

"ماکسیم راژو" از همکاران بک و نویسنده اصلی این مطالعه می‌گوید: "ماده‌ای که مصریان باستان آن را "آنتی یو" (antiu) می‌نامیدند مدت‌هاست که به عنوان کُندُر ترجمه شده است. با این وجود، ما اکنون توانستیم نشان دهیم که در واقع ترکیبی از مواد بسیار متفاوت است و موفق شدیم آن را دسته‌بندی کنیم. به طور خاص آنتی یو مورد استفاده در گورستان سقاره در واقع مخلوطی از سدر، چربی حیوانی و روغن درخت سرو بود".

هنگامی که تمام مواد مورد استفاده در فرآیند مومیایی‌سازی روی نقشه قرار می‌گیرند به راحتی می‌توان متوجه شد که مومیایی کنندگان مصری تا کجا پیش رفته‌اند. روغن آرگان از شمال آفریقا آمده است. روغن درخت سرو یا سرو کوهی از جنوب آناتولی و شبه جزیره ایبری آمده بود. صمغ دامار از Shorea selanica گونه‌ای گیاهی که بومی اندونزی است بدست آمده بود. حتی دورتر از آن لامی (elemi) که توسط مومیایی کنندگان از پوست درختانی که در جنگل‌های آفریقای استوایی یا فیلیپین معاصر رشد می‌کنند بدست آمده بود. همان طور که راژو می‌گوید "مومیایی‌سازی مصر احتمالا نقش مهمی در راه‌اندازی شبکه‌های تجارت جهانی داشته است".

"خسوس هررین لوپز" انسان‌شناس فیزیکی و دیرینه آسیب‌شناسی که در این مطالعه شرکت نداشت اشاره می‌کند که با نوشته‌های روی شیشه‌ها و ظروف می‌توان آن چه را که در رابطه با مواد واقعی نوشته شده بود مرتبط ساخت. او می‌گوید: "تاکنون معادل سازی‌ها بر اساس زبان شناسی انجام می‌شد و ترجمه‌ای از معنای کلمه (برای مثال صمغ مر (myrrh) با در نظر گرفتن آن چه ما از آن ماده از طریق توصیفات ادبی می‌دانستیم) ایجاد می‌کرد. با این وجود، مطالعه اخیر اثبات فیزیکی درباره این که چگونه یک کلمه باید با ماده مناسب مرتبط باشد را ارائه می‌دهد.

او می‌افزاید: " کوزه‌هایی وجود دارند که به ما می‌گویند در کدام قسمت از بدن مواد شیمیایی باید استفاده شوند موضوعی که پیش‌تر کاملا مشخص نبود".

"سلیمه اکرام" یک باستان شناس از دانشگاه آمریکایی در قاهره که در پژوهش اخیر نقش نداشته در مورد مومیامی کرد برای مصریان باستان به "ال پائیس" می‌گوید: "مومیایی کردن روشی برای تبدیل فرد متوفی از یک انسان به یک موجود الهی بود که می‌تواند برای همیشه زندگی کند. ایده این است که روح می‌تواند بدن را پس از دگردیسی دوباره زنده کند". هررین نیز بر این موضوع تاکید دارد. او می‌گوید: "مومیایی کردن یک نیاز ضروری برای تکمیل یک گذر موفق به سوی ابدیت بود. بدیهی است که طبقات بالای جامعه به آن علاقه زیادی داشتند. با این وجود، مسیر مردم نیز علاقه مشابهی نسبت به آن داشتند. اتفاقا محصولات مورد استفاده در این فرآیند پیچیده در دسترس همگان نبودند".