پرندگان، این موجودات زیرک و زیبا که به آسمان میروند و هوا را با آواز پر میکنند، تنها بخشی از شگفتانگیزترین و الهامبخشترین خلاقیتهایی هستند که ما در طبیعت میبینیم. اما متاسفانه باید بگوییم که بشر در حال نابودی آنها است. تا جایی که تنها در طول پنج قرن گذشته، تقریباً ۱۵۰ گونه پرنده به لطف ما منقرض شده اند.
به گزارش فرادید، تحقیقها نشان میدهد که سرعت انقراض پرندگان در حال افزایش است و اگر روند فعلی ادامه یابد، این نرخ تا پایان قرن جاری، ده برابر افزایش خواهد یافت. طیق آمارها در حال حاضر، بیش از ۱۳۰۰ گونه پرنده دیگر در معرض انقراض هستند.
اگر این گونهها منقرض شوند، این سیاره نه تنها برخی از شادترین ساکنان خود را از دست میدهد، بلکه از نظر سناریوی قناری در معدن زغال سنگ، برای ما انسانها نیز نوید خوبی ندارد.
ما در اینجا ۱۰ مورد از پرندگانی که منقرض شده اند را معرفی خواهیم کرد و آرزو میکنیم که این تراژدی روزی متوقف شود.
این پرنده زیبا با آن چشمهای گیرا، بومی نیوزلند بود و آخرین بار یکی از آنها در ۵ ژوئیه ۱۹۱۴ در کانتربری نیوزلند مرده پیدا شد. جغد خندان به صدای عجیب و غریب اش مشهور بود؛ صدایی که در آن ترکیبی از سوت زدن تصادفی، خنده و میو میو گربه شنیده میشد.
به گفته برخی گزارش ها، جغدهای خندان جذب صدای آکاردئون میشدند و انقراض این پرنده جذاب و مهربان به دلیل اصلاح زیستگاه، جمع آوری نمونهها و ورود پستانداران شکارچی مانند گربه به زیستگاه آنها اعلام شده است.
طوطی کارولینا (Conuropsis carolinensis) زمانی از جنوب نیویورک و ویسکانسین تا خلیج مکزیک دیده میشد. اما متأسفانه، تعداد آنها که زمانی فراوان بود، با تهدیدهایی مواجه شدند از جمله زیستگاه جنگلی آنها برای کشاورزی تغییر کاربری داده شد. پرهای رنگارنگ آنها به انتخابی محبوب روی کلاههای آن زمان تبدیل شد.
آنها همچنین به عنوان حیوانات خانگی تقاضای زیادی داشتند. علاوه بر این طوطیهای کارولینا به خوردن میوه علاقهمند بودند و این مسئله باعث شد تا از سوی کشاورزان با اسلحه مورد حمله قرار بگیرند. جان جی اودوبون، پرنده شناس آمریکایی میگوید که در طول زمان کشاورزان ایالات متحده با اسلحه خود کشتارهای بزرگی علیه طوطی کارولینا رقم زدند، تا جایی که جمعیت آنها کاهش یافت.
طبق گفته مرکز Audubon، آخرین نمونه وحشی شناخته شده در سال ۱۹۰۴ در Okeechobee County فلوریدا کشته شد و آخرین پرنده اسیر در باغ وحش سینسیناتی نیز در ۲۱ فوریه ۱۹۱۸ مرد.
اطلاعات زیادی در مورد مرغ مگس خوار یا پاپفی گلو فیروزهای در دست نیست، زیرا تمام آنچه که میتوانیم جمع آوری کنیم از شش نمونه قرن نوزدهمی از اکوادور است. آنچه ما میدانیم این است که این پرنده فوق العاده با پاهای پردار و رنگهای متنوع خود همه را جذب میکرد.
البته از آنجایی که در سال ۱۹۷۶ یک مورد مشاهده غیر قابل استناد در نزدیکی کیتو وجود داشته، IUCN هنوز آن را به طور رسمی منقرض شده اعلام نکرده است، این در حالی است که جستجوهای هدفمند هم نتوانسته اند موردی از این پرنده را پیدا کنند؛ بنابراین در شرایطی که بیش از یک قرن است که هیچ مرغ مگس خوار یا پاپفی گلو فیروزهای دیده نشده، اما زیستگاه آنها به طور کامل ریشه کن شده است.
هر چند هنوز هم این امید وجود دارد که جمعیت کوچکی از آنها در جایی از جنگل مخفی شده باشند و منتظر روزی باشند که زیستگاه آنها بازسازی شود و جنگلها پر از پاپفی گلو فیروزهای شوند.
جمعیت ماهیگیرکهای بزرگ زمانی به میلیونها بال میرسید. این پرنده که روزگاری در آبهای ساحلی اقیانوس اطلس شمالی در امتداد سواحل کانادا، شمال شرقی ایالات متحده، نروژ، گرینلند، ایسلند، جزایر فارو، ایرلند، بریتانیای کبیر، فرانسه و شبه جزیره ایبری زندگی میکرد، همیشه با پنگوئنها اشتباه گرفته میشد.
در مورد علت انقراض این پرنده گفته میشود که در اواسط قرن شانزدهم، ملوانان اروپایی شروع به برداشت تخمهای ماهیگیرک بزرگ و شکار خود آنها کردند و همین مسئله منجر به انقراض ماهیگیرک بزرگ در طول زمان شد.
طبق گزارش IUCN، آخرین ماهیگیرک بزرگ زنده در سال ۱۸۵۲ مشاهده شد.
دودو که در شمار پرندگان بدون پرواز قرار میگرفت، تنها در جزیره موریس در شرق ماداگاسکار در اقیانوس هند دیده شده است. در مورد ویژگیهای دودو و گفته میشود که این پرنده، بزرگ و سنگین بود، بیش از سه فوت قد و تقریباً ۴۰ پوند وزن داشت. آهسته و رام بود و طعمه آسانی برای شکارچیان گرسنه به شمار میرفت.
یجینیا گولد، کارشناس موزه تاریخی طبیعی آمریکا در مورد این پرنده میگوید: زمانی که جزیره موریس در اواخر دهه ۱۵۰۰ کشف شد، دودوهایی که در آنجا زندگی میکردند هیچ ترسی از انسان نداشتند. به همین دلیل خیلی زود دودوها به غذایی تازه و لذیذ برای ملوانان بدل شدند. در نهایت هم نسل آنها در طول یک قرن منقرض شد و پس از آن کسی دودو را در جزیره موریس ندید.
این کبوتر زیبا که روزگاری در جزایر سلیمان واقع در اقیانوس آرام جنوبی میزیست، در جنگلهای پست و باتلاقها و روزی زمین لانه میساخت. رفتاری که شکار شدن خود و دزدیده شدن تخمهای این پرنده را آسان کرده بود. هر چند علت اصلی انقراض این پرنده را ورود سگهای وحشی و گربه به جزایر سلیمان اعلام کرده اند.
طبق گزارشها، با وجود حضور جستجوگران در جزایر سلیمان و مصاحبه با مردم محلی، مشخص شد که از سال ۱۹۰۴ به بعد ردی از این گونه ثبت نشده و اکنون به طور رسمی منقرض شده است.