طرح جنجالی دستکاری خورشید برای جلوگیری از گرمایش زمین

دولت بایدن (رئیس‌جمهور آمریکا) در حال اجرای یک طرح پژوهشی بحث‌برانگیز در زمینه ژئومهندسی خورشیدی است که بسیاری از کارشناسان با آن مخالف هستند.

به گزارش ایرنا؛ با تشدید گرمایش جهانی، دولت آمریکا طرحی را برای مطالعه بیشتر درباره مفهوم بحث‌برانگیز انحراف پرتو‌های خورشید قبل از برخورد با زمین که به نظر داستانی علمی‌تخیلی است، تنظیم کرده است؛ اما بسیاری از دانشمندان هرگونه اقدام در زمینه آنچه را که ژئومهندسی خورشیدی (solar geoengineering) نامیده می‌شود، محکوم می‌کنند.

در فرآیند ژئومهندسی خورشیدی، ذرات انعکاسی می‌توانند به استراتوسفر (لایه دوم جو زمین، بیش از ۲۰ کیلومتر بالاتر از سطح زمین) فرستاده شوند، اشعه خورشید را به فضا برگردانند و سیاره زمین را خنک نگه‌دارند.

کاخ سفید یک طرح پنج‌ساله برای پژوهش درخصوص «مداخلات آب و هوایی» تنظیم کرده است که شامل روش‌هایی مانند اعزام تعدادی هواپیما برای پاشیدن ذرات بازتابنده به قسمت‌های بالایی جَو به‌منظور جلوگیری از افزایش دما در نتیجه تابش نور خورشید است.

چندین محقق آمریکایی، می‌خواهند راه‌هایی را برای دستکاری سیستم آب‌وهوایی به منظور کمک به مهار گرمایش جهانی بررسی کنند؛ هرچند اذعان می‌کنند که بسیاری از خطرات ناشی از آن کاملاً شناخته‌شده نیستند.

تلاش‌های قبلی برای انجام آزمایش‌ها در زمینه آنچه مدیریت تابش خورشیدی نامیده می‌شود، با مخالفت شدید روبه‌رو شده است. سال گذشته، پرواز اکتشافی یک بالن مدیریت تابش خورشیدی در ارتفاع بالا در سوئد، به سرپرستی محققان دانشگاه هاروارد در آمریکا، پس از مخالفت کارشناسان محیط زیست و رهبران بومی متوقف شد؛ اما اکنون حداقل یک استارتاپ (شرکت نوآفرین) آمریکایی امیدوار است که با ژئومهندسی خورشیدی گامی به جلو بردارد. این شرکت با حمایت دو صندوق سرمایه‌گذاری، در ماه اکتبر راه اندازی شده و مدعی است تاکنون دو پرواز آزمایشی داخلی برای تزریق گوگرد به استراتوسفر (بیش از ۲۰ کیلومتر بالاتر از سطح زمین) با استفاده از بالن انجام داده است.

۳۸۰ دانشمند مخالف ژئومهندسی خورشیدی در نامه‌ای سرگشاده، خواستار توافق جهانی در زمینه خودداری از استفاده از مدیریت تابش خورشیدی و انجام پژوهش‌های بیشتر در این زمینه شدند. آن‌ها معتقدند این اقدام مجموعه‌ای از پیامد‌های ناشناخته به همراه خواهد داشت که تأثیراتی متفاوت در قسمت‌های مختلف جهان بر الگو‌های آب و هوایی، کشاورزی و تأمین غذا و آب بر جای خواهد گذاشت.