زندان و مرگ سرنوشت خبرنگاران عراقي

تهديدهاي متعددي كه خبرنگاران عراقي با آن مواجهند نشان مي‌دهد كه اين كشور هنوز با داشتن مطبوعات آزاد فاصله‌ي زيادي دارد و نقش خبرنگاران اين كشور را در پوشش اخبار جنگ پررنگ مي‌سازد.

ماجراي بلال حسين - عكاس عراقي خبرگزاري آسوشيتدپرس - كه بدون داشتن جرمي توسط ارتش آمريكا دستگير شد، نقش بي‌سابقه‌ي خبرنگاران عراقي در پوشش اخبار جنگ ايفا كردند را برجسته مي‌سازد، نمايان‌تر مي‌كند.

بلال حسين پيش از سپرده شدن پرونده‌اش به يك قاضي عراقي براي اين‌كه در مورد كافي بودن مدارك براي مرتبط كردن وي با شورشيان تصميم بگيرد به مدت 20 ماه توسط ارتش آمريكا در زندان و مكان‌هاي ديگر نگه‌داري شد بدون اين‌كه نسبت به زنداني شدن خود حق اعتراض داشته باشد.

آسوشيتدپرس با تاكيد بر نقش حسين به عنوان خبرنگار كه ايجاب مي‌كند به شورشيان نزديك شود مصرانه از وي دفاع كرده است.

طبق اعلام كميته‌ي حفاظت از خبرنگاران، ارتش آمريكا طي سه سال گذشته دست كم هشت خبرنگار عراقي ديگر را براي هفته‌ها يا ماه‌ها زنداني كرده و ظاهرا به علت ناتواني از اثبات ارتباط آن‌ها با شورشيان همگي را آزاد كرده است.

آسوشيتدپرس در بيانيه‌اي ضمن تاكيد بر اين نكته كه حسين هم‌چنان بدون داشتن اتهام رسمي زنداني است، اعلام كرد كه از مدارك ارايه شده در دادگاه هيچ‌گونه كپي به حسين و وكلايش كه براي تهيه دفاع به آن نياز داشتند ارايه نشد.

يك سخنگوي ارتش آمريكا اظهار كرد: حسين به عنوان يك تهديد امنيتي اساسي زنداني شده و همواره با وي عادلانه، انساني و مطابق قوانين اجرايي رفتار شده است.

بر اساس اين گزارش نقش عراقي‌ها به عنوان گزارشگران خط مقدم و خطراتي كه آن‌ها با كار كردن براي سازمان‌هاي خبري غربي مواجه هستند به خوبي شناخته شده است. از جمله موارد اخير ديگر مي‌توان به صالح سيف‌الدين خبرنگار واشنگتن پست اشاره كرد كه در نزديكي بغداد كه مملو از خشونت‌هاي فرقه‌يي است به قتل رسيد.

مرگ وي سه ماه پس از كشته شدن خبرنگار عراقي كه براي نيويورك تايمز كار مي‌كرد در همان محل روي داد.

طبق اعلام كميته‌ي حفاظت از خبرنگاران از 124 نفري كه از آغاز جنگ عراق كشته شده‌اند 102 نفر عراقي بودند و در حالي كه خبرنگاران غربي با تكيه بر خبرنگاران مستقل عراقي فعاليت مي‌كنند، سازمان‌هاي خبري متعددي از جمله نيويورك تايمز هم‌چنان خبرنگاران محلي دارند كه محل سكونت خود را براي گزارش كردن در بغداد و شهرهاي ديگر ترك مي‌كنند.

سردبيران وگزارشگران متعددي كه بر اخبار عراق براي سازمان‌هاي خبري غربي نظارت مي‌كنند اظهار كرده‌اند كه براي ارزيابي كارمندان محلي از نظر ارتباطات سياسي و قومي كه ممكن است فعاليت آن‌ها را منحرف كند، سخت كار كرده‌اند و آموزش‌هاي گسترده‌اي در مورد قوانين خبرنگاري غربي داده‌اند. اما هيچ‌گونه امكان بررسي تجربه‌هاي رسمي آن‌گونه كه سازمان‌هاي خبري آمريكايي و اروپايي طبق روال براي استخدام افراد محلي انجام مي‌دهند، وجود ندارد بلكه سازمان‌هاي خبري بيش‌تر تلاش مي‌كنند كارمندان محلي را كه استخدام مي‌كنند از روي كاري كه انجام مي‌دهند قضاوت كنند.

سردبيران و خبرنگاران غربي مي‌گويند اغلب جانبداري‌هاي فرقه‌يي واضح را از اخبار فيلتر مي‌كنند و به عنوان يك سياست، آمار كشتگان را از محل حادثه و بدون تاييد ارتش منتشر نمي‌كنند اما اين خبرنگاران تاكيد دارند بين نفوذ جانبداري به اخبار و نفوذ شورشيان به سازمان‌هاي غربي تفاوت زيادي وجود دارد،

اما اين مساله مانع سازمان‌هاي غربي خارجي از ادامه استفاده از خبرنگاران مستقل محلي نشده است. سردبير بخش خارجي لس‌آنجلس تايمز اظهار مي‌كند كه آن‌ها (خبرنگاران محلي) ضروري هستند و ما در اين جنگ بيش از هر جنگ ديگري كه پوشش داده‌ايم، نمي‌توانيم كارمان را بدون آن‌ها انجام دهيم.

به گفته‌ي مسوول هماهنگ كننده برنامه خاورميانه در كميته حفاظت از خبرنگاران، اتكا به خبرنگاران محلي خواه در كرانه باختري رود اردن، غزه و خواه در جاده‌اي ديگر مورد جديدي نيست و سازمان‌هاي خبري مي‌دانند چگونه اخبار را مورد تفحص و بررسي قرار دهند.

وي عقيده دارد كه با اين حال عراق خطرناك‌ترين منازعه‌اي است كه اين كميته در 26 سال گذشته شاهد بود و در اين كشور همه‌گيري و ابعاد خشونت خبرنگاران را از جمع‌آوري اخبار بازداشته است.

طبق آمارهاي خبرگزاري آسوشيتدپرس، بلال حسين يكي از 24 هزار نفري است كه توسط ارتش آمريكا در سراسر جهان و بيشتر در عراق زنداني شده‌اند اما حتي اعتراض سازمان خبري غربي بزرگي مانند آسوشيتدپرس مانع از آن نشده كه حسين بدون اين‌كه متهم به جرمي شده باشد 20 ماه را پشت ميله‌هاي زندان بگذراند.