آیا استخوان‌های ما در سفر به مریخ دوام می‌آورد؟

فرارو- برنامه‌های طولانی مدت فضایی از جمله ایجاد پایگاه در ماه و سفر به مریخ که در سال‌های اخیر سرمایه گذاری‌های بزرگی در خصوص آن صورت گرفته، روز به روز در حال توسعه است، اما به نظر می‌رسد این موضوع موانع متعددی بر سر راه خود دارد. اخیراً دانشمندان علوم پزشکی مدعی شدند که اقامت در فضا سبب کاهش تراکم استخوانی افراد می‌شود و این یکی از چالش‌های جدید و مهم بر سر راه مأموریت‌های آتی فضایی است.

به گزارش فرارو، این محققان روز پنجشنبه مدعی شدند این تراکم استخوانی از دست رفته حتی پس یک سال از بازگشت فضانوردان به زمین، بازسازی نمی‌شود. تحقیقات قبلی نشان داده بود که فضانوردان به ازای هر ماه گذراندن در فضا بین ۱ تا ۲ درصد از تراکم استخوان خود را از دست می‌دهند، زیرا کمبود گرانش فشار را از پا‌های آن‌ها در هنگام ایستادن و راه رفتن کم می‌کند. دانشمندان برای درک بهتر این موضوع، مچ دست و مچ پا‌های ۱۷ فضانورد را قبل، در طول و بعد از اقامت در ایستگاه فضایی بین المللی اسکن کردند.

استیون بوید یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه کلگری کانادا و مدیر موسسه سلامت استخوان و مفاصل مک کایگ گفت: «تراکم استخوان از دست رفته به علت اقامت در فضا، برابر است با کاهش تراکم استخوان یک فرد ساکن در زمن در طول چند دهه». محققان دریافتند که تراکم استخوان ساق پا ۹ نفر از فضانوردان پس از یک سال حضور در زمین به طور کامل بهبود نیافته است. این موضوع در خصوص طولانی‌ترین ماموریت‌ها که بین چهار تا هفت ماه اقامت در ایستگاه فضایی بین‌المللی است، شدید‌تر بود.

استیون بوید به خبرگزاری فرانسه گفت: «ما مطمئن هستیم که هر چه فرد بیشتر در فضا بماند، تراکم استخوانی بیشتری را از دست می‌دهد. این یک نگرانی بزرگ برای مأموریت‌های برنامه ریزی شده مریخ است که فضانوردان را برای سال‌ها در فضا نگه می‌دارد». بوید افزود؛ ما هنوز نمی‌دانیم که در اقامت‌های طولانی مدت چند ساله آیا این فرآیند کاهش تراکم به همان سرعت ادامه دارد یا خیر، زیرا چین چیزی را عملاً نمی‌توانیم بسنجیم، اما این نگرانی‌ها را باید جدی گرفت.

یک مطالعه مدل سازی در سال ۲۰۲۰ پیش بینی کرد که طی یک پرواز فضایی سه ساله به مریخ، ۳۳ درصد از فضانوردان در معرض خطر پوکی استخوان قرار می‌گیرند. گیلت گاوکلین-کوخ، رئیس تحقیقات پزشکی در آژانس فضایی CNES فرانسه، گفت که بی وزنی تجربه شده در فضا «شدیدترین عدم تحرک فیزیکی است». در حال حاضر وقتی فضانوردان پس از چندماه به زمین بازمی گردند، نمی‌توانند بر روی دوپای خود بیاستند، حالا تصور کنید فضانوردی پس از چند سال به مریخ برسد، آیا واقعاً قادر خواهد بود قدم بر روی این سیاره بگذارد.

مطالعه جدید که در نشریه Scientific Reports منتشر شد، همچنین نشان داد که چگونه پرواز‌های فضایی ساختار خود استخوان‌ها را نیز تغییر می‌دهند. بوید می‌گوید؛ چنین چیزی مانند آن است که استخوان‌های شما در ابتدا ساختاری شبیه به ساختار برج ایفل داشته باشد، اما پس از انجام مأموریت فضایی به ناگاه برخی از میله‌هایی که برج را برافراشته نگه می‌دارند، گم شود. جالب‌تر اینکه بدن شما قادر نخواهد بود این میله‌ها را دوباره بازسازی کند. با این همه برخی از کارشناسان بدبینی موجود در این پژوهش را بیش از حد ارزیابی می‌کنند و معتقدند فضانوردان به طور معمول همگی از تناسب اندام بسیار بالایی برخوردار هستند و اثرات ایجاد شده بر بدن آن‌ها اغلب کوتاه مدت است. حتی فضانورد کانادایی رابرت تیرسک که بیشترین زمان را در فضا سپری کرده است، گفت که: «ظرف یک روز پس از فرود، دوباره به عنوان یک زمینی احساس راحتی کردم».

منبع: sciencealert

ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو