ورزش ایران در روزهای گذشته با دو خبر مهم در حوزه زنان روبهرو شده است؛ یکی مربوط به کسب مدال طلای ناهید کیانی در رقابتهای قهرمانی آسیاست و دیگری هم به رکوردشکنی فرزانه فصیحی در رقابتهای دو ۱۰۰ متر ترکیه برمیگردد. اهمیت این دو اتفاق با توجه به زمان حال، به اندازه کافی گویاست، ولی کاری را که ناهید و فرزانه این روزها انجام دادهاند، نمیشود فقط در زمان «حال» خلاصه کرد. آنها فراموششدگان و متهمان دیروز هستند که حالا بهعنوان قهرمان روز از این دو نفر یاد میشود.
کیمیا را فراموش کن
ناهید کیانی، چند روز پیش و در جریان بیستوپنجمین دوره رقابتهای تکواندو قهرمانی آسیا در وزن منفی ۵۳ کیلوگرم در مبارزه پایانی برای کسب مدال طلا به دیدار «چاروس کامایوا»، نفر ۱۳ رنکینگ جهانی و دارنده مدال طلای آسیا و ارتشهای جهان رفت و در نهایت ۲ بر صفر صاحب پیروزی شد و روی سکوی نخست آسیا ایستاد. مدال طلای ناهید مرهمی بر زخم او در بازیهای المپیک پکن بود که چندی پیش برگزار شد. هنوز رقابت او با کیمیا علیزاده، دختر ورزشکار ایرانی که مهاجرت کرد و به عضویت تیم پناهندگان درآمد، در همان راند اول بازیهای المپیک فراموش نشده است؛ دو دوست و همتیمی سابق در شرایطی برابر هم قرار گرفتند که در ایران فشار روحی مضاعفی به ناهید کیانی برای عبور از سد کیمیا علیزاده وارد شد. جو را بهگونهای جلوه داده و به ناهید فشار مضاعف وارد کردند که گویی او قرار بود حساسترین بازی عمرش را برگزار کند.
تلویزیون هم به آتش این رقابت حسابی دمید و با تخریب عامدانه کیمیا علیزاده، سعی در القای این موضوع شد که ناهید بهراحتی آبخوردن از سد کیمیا عبور میکند. کارشناس و گزارشگر تلویزیون از ساعت ۵:۳۰ برنامه تخریب کیمیا را از سر گرفتند و از این گفتند که بدن ناهید کیانی آماده است و کیمیا که لیاقت حضور زیر پرچم ایران را نداشته، هرگز تاب مقاومت برابر کیانی را نخواهد داشت. پیش از این هم چنین فشاری به کیانی برای برندهشدن در آن بازی نخست وارد شده بود. بازی که شروع شد، سناریو عوض شد و این کیمیای باتجربه بود که توانست از سد ناهید عبور کند و همان ابتدا، حضور این تکواندوکای جوان ایران را در المپیک کوتاه کند. عجیب آنکه بعد از آن دیدار کسی سراغی از کیانی نگرفت و تلویزیون هم کاملا هدفدار ادامه رقابتهای این وزن تکواندو را به دست فراموشی سپرد. انگار نه انگار که ایران در المپیک و در تکواندو ورزشکاری به اسم ناهید کیانی هم داشت!
این ورزشکار چندین ساعت بعد از آن جدال حساس جملات معناداری گفت و دیگر ترجیح داد وارد این بازی دو سر باخت نشود. «قرعه من از قبل مشخص بود و به لحاظ ذهنی آماده این مسابقه بودم، اما اتفاقهایی که در یکی، دو روز قبل از مسابقه افتاد، اذیتم کرد. البته من ارتباطم را با فضای مجازی قطع کرده بودم، اما به گوشم میرسید که چه جوی برای این مسابقه راه افتاده است. در این شرایط انگار کسی حواسش به من نبود. زمان میبرد تا دوباره به شرایط عادی برگردم، اما سعی میکنم خیلی زود خودم را جمعوجور کنم و برای رویدادهای بعد آماده شوم».
دلنوشته اصلی او، اما بعدها در صفحه اینستاگرامش به رشته تحریر درآمد. کیانی نوشت: «من ناهید هستم، دختری که سالهاست برای برافراشتن پرچم کشورم تلاش کردهام و روزهای زیادی از دوران ورزشیام با رژیمگرفتنهای سخت و طاقتفرسا گذشته (علیرغم میل خانوادهام که این را دشمن سلامتیام میدانستند)، سالهاست عدد ۲۰۲۰ در اکثر پسوردهای مورد نیازم جا خوش کرده بود تا فراموش نکنم که باید روزی خودم را در کجا ببینم. آنقدر دویدم، آنقدر جنگیدم تا شد، تا رسیدم به ۲۰۲۰ای که حالا ۲۰۲۱ شده بود، رسیدم به جایی که باید تمام قدرتم را میفرستادم به پاهایم تا بتوانم با دستی قدرتمند پرچم ایرانم را بلند کنم، ایران همان تمدن چندهزارساله که من دختری از آب و خاکش هستم دختری از جنس مردم عادی همین آب و خاک، دختری که ورزش را انتخاب کرد با تمام سختیهایش، با تمام بایدها و نبایدهایش. من نمیدانستم که روزی در بزرگترین آوردگاه زندگیام در نقطهای که سالها برای رسیدن به آن تلاش کرده بودم قرار است مقابل هموطنم بایستم، مقابل دوستی که بخشی از خاطرات دوران ورزشی من است. من چه باید میکردم؟ سیاست در مقابلمان قد علم کرده بود، نمیدانم چه بر سر جهان آمده که زور ورزش به سیاست نرسید و پرچم المپیک تنها به نمادی بیتوجه تبدیل شده که شعار صلح سر میدهد. مردم سرزمینم من از جنس خود شما هستم از جنس مردم عادی از جنس دردهای حقیقی، ببخشید اگر نتوانستم تمام خود باشم، نتوانستم در میان درد بیآبی، درد خشکسالی شادی کوچکی به شما هدیه بدهم، ببخشید اگر رویارویی من با هموطنم دل شما را آزرد، بازنده حقیقی بازی من و کیمیا «المپیک» بود، آری المپیک رویدادی که تمامی بزرگیاش به فریاد صلحش است، المپیک ۲۰۲۱ با تمام خوب و بدش تمام میشود و من میمانم و المپیک که بزرگیاش در ذهنیتم افول کرده است».
خروج فرزانه از سایه
المپیک دیروز فقط برای ناهید سخت نگذشت، بلکه فرزانه فصیحی را هم زیر تیغ برد. او در شرایطی پا به بازیهای المپیک گذاشت که اختصاص سهمیه به او حرفوحدیث زیادی به همراه داشت. در حالی که دنیای دوومیدانی ایران در انتظار بود تا این سهمیه از سوی فدراسیون به ریحانه مبینی، دونده پرش طول ایران که رکورد ۴۵ساله ملی را شکسته بود، برسد، به ناگاه اسم فرزانه فصیحی برای حضور در ماده ۱۰۰ متر مطرح شد. فصیحی آن روزها در دو ۶۰ متر مسابقه میداد و کسی انتظارش را نداشت بهعنوان نماینده ایران در ۱۰۰ متر به المپیک برود.
انتقاد دیگری که در مورد انتخاب فصیحی بهعنوان دونده المپیکی ایران مطرح شد، این بود که او در آن زمان دومین نفر برتر ایران در ردهبندی جهانی بود. برترین دوومیدانیکار زن کشور ریحانه مبینی بود. آن روزها در توضیحات بندهای دستورالعمل سهمیههای اعطایی آمده که کشورها میتوانند بهترین نفر خود را با بالاترین رنکینگ به المپیک بفرستند. در آن برهه رنکینگ مبینی ۱۷۷ و رنکینگ فصیحی ۱۸۶ بود؛ هرچند در بخش امتیاز جهانی این فصیحی بود که نسبت به مبینی برتری داشت.
شایعات درباره دلیل اعطای سهمیه به فرزانه فصیحی تمامی نداشت؛ چون ادعا شده بود این سهمیه از طریق سفارش به این دونده سرعتی رسیده است. شنیدهها حاکی از این بود که مجید کیهانی، رئیس اسبق فدراسیون دوومیدانی که عضو هیئت اجرائی کمیته ملی المپیک بود، بهخاطر نفوذی که در این مجموعه داشت، رایزنیهای لازم را برای گرفتن سهمیه اعطایی دو ۱۰۰ متر زنان انجام داده و از آنجا که شایعه شده فرزانه فصیحی از ورزشکاران نزدیک به اوست، این سهمیه را برایش در نظر گرفت. به هر روی و با این حجم از شایعات، فرزانه پا به المپیک گذاشت و مطابق با انتظار نتیجه درخوری نگرفت و فقط حضور در المپیک را تجربه کرد.
بااینحال، فرزانه هم یکی، دو روز گذشته خودش را دوباره در سطح ورزش ایران مطرح کرده است. او که پیش از این در ۶۰ متر چند رکورد درخور توجه داشت، این بار موفق شد در جریان رقابتهای ترکیه رکورد ملی ماده ۱۰۰ متر زنان ایران را پس از هشت سال بشکند. او توانست در مرحله نهایی رقابت ماده ۱۰۰ متر این رقابتها با ثبت حدنصاب ۱۱.۴۴ ثانیه ضمن کسب عنوان نخست رکورد ملی ایران را یک صدمثانیه ارتقا دهد. رکورد ملی ایران در این ماده با زمان ۱۱.۴۵ثانیه (تهران ۲۵/۲/۱۳۹۳) در اختیار مریم طوسی بود که فصیحی موفق شد پس از هشت سال این حدنصاب ملی را بشکند و بهعنوان رکورددار جدید ملی دوومیدانی ایران در ماده ۱۰۰ متر لقب گیرد.