مسیر بازگشت نتانیاهو به قدرت در حال روشنتر شدن است، اما هنوز کاملا مشخص نیست. رهبر لیکود هنوز به اتهام فساد محاکمه میشود و با اقداماتی مانند رای منفی دادن به قانون شهرک نشینان بخشهای کلیدی پایگاه رای دهندگاناش را از خود دور کرده است.
فرارو- «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر سابق اسرائیل مشتاق است از ضعف دولت ائتلافی متلاشی شده فعلی استفاده کرده و جایگزین آن شود.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین، در تاریخ ۱۳ ژوئن ۲۰۲۱ میلادی «بنیامین نتانیاهو» آخرین سخنرانی خود را به عنوان نخست وزیر اسرائیل در کنست انجام داد. او در یک سخنرانی همراه با تلخی و غرور نیمساعته موفقیتهای خود در طول ۱۲ سال در قدرت بودن را بازگو کرد و نسبت به تهدیدات وجودی برای اسرائیل در دولت ائتلافی آینده هشدار داد.
او هم چنین تاکید کرد که حزب محافظه کار «لیکود» به زودی به قدرت باز میگردد. نتانیاهو در آن زمان در میان هیاهو و تمسخر نمایندگان فریاد زد: «من شما را در نبردی روزانه علیه این دولت بد، خطرناک و چپ هدایت خواهم کرد تا آن را سرنگون کنید. به یاری خدا، این اتفاق خیلی زودتر از آن چه فکر میکنید رخ خواهد داد».
تنها یک سال بعد، او که مظنون به نقش داشتن در پرونده رسوایی فساد است امکان دارد دقیقا به آن چه گفته بود دست یابد.
آزمایش جاه طلبانه در دولت ائتلافی اسرائیل متشکل از هشت حزب که با متحد شدن برای برکناری نتانیاهو و پایان دادن به سالها بن بست سیاسی بر اختلافات ایدئولوژیک مهم میان خود غلبه کردند، ادامه دارد و آن دولت در حال تلاش برای ارائه عملکرد مناسب است. با این وجود، توافق دولت ائتلافی برای تمرکز بر نقاط اشتراک و پرهیز از پرداختن به موضوعات تفرقهانگیز مانند اشغال سرزمینهای فلسطینی به بن بست رسیده است. اکنون خواست خروج از دولت ائتلافی و استعفای نمایندگان افزایش یافته و «نفتالی بنت» نخست وزیر متوجه شده که عناصر متزلزل سازنده ائتلاف فشار میآورند تا دولت او را غرق کنند و او در برابر این فشارها ایستادگی میکند. اگر تنها یک عضو دیگر دولت ائتلافی از آن خارج شود بعید است که ائتلاف فعلی تحت رهبری بنت بتواند از رای عدم اعتمادی که حزب لیکود به رهبری نتانیاهو فورا خواهد داد جان سالم به در ببرد و اپوزیسیون ممکن است خواستار برگزاری انتخابات جدید شود.
در این میان، اختلافات داخلی در دولت ائتلافی منجر به ایجاد جوی پر هرج و مرج در کنست شده است. هفته گذشته، اعضای چپگرای دولت ائتلافی متقاعد شدند که به لایحه تمدید حمایتهای قانونی از شهرک نشینان اسرائیلی در کرانه باختری اشغالی رای بدهند در حالی که اعضای اپوزیسیون دست راستی که از نظر ایدئولوژیک از این لایحه حمایت میکرد رای منفی دادند که منجر به شکست دولت در این زمینه با اختلاف چهار رای شد.
«گابی لاسکی» عضو کنست، حقوقدان در زمینه حقوق بشر و عضو حزب چپگرای مرتز که به این قانون رای مثبت داد گفت: «به مدت ۱۲ سال ما دولتهایی داشتیم که ایمان به دموکراسی و حاکمیت قانون را تضعیف کردند تا از ضعیف شدن دولت جلوگیری شود. ما صدای خود را در پلنوم به گوش سایرین میرسانیم، اما یک اقلیت در دولت و یک اقلیت در جامعه هستیم. باید اعتراف کنم که برداشتن یک گام کوچک، پیچیدهتر از آن چیزی است که فکر میکردم».
نتانیاهو با تشویق مخالفان به مخالفت با هر طرحی که ائتلاف پیشنهاد میکند صرفنظر از محتوای آن برای فلج کردن رقبایش از اختلافات درون دولت ائتلافی به نفع خود بهره برده است. اکنون صبر احزاب راستگرا مانند «امید جدید» به رهبری «گیدئون سار» به پایان رسیده است به گونهای که اگر جناح حامی شهرکسازی دولت ائتلافی را کنار بگذارد، نتانیاهو میتواند بدون نیاز به انتخابات جدید به دنبال تشکیل دولت جدید باشد.
«نعماه لازیمی» عضو حزب چپگرای کار در کنست اسرائیل میگوید: «ما اساسا در همان موقعیت یک سال پیش قرار داریم. انضباط رای مخالفان به این معنی است که ما هنوز با گزینه با بیبی (نتانیاهو) یا بدون بیبی مواجه هستیم. برنامه ریزی حتی برای یک ماه آینده در چنین شرایطی دشوار است. با توجه به این که ما به دستاوردهای زیادی دست یافتهایم، اما برای تغییر واقعا به زمان بیشتری نیاز داریم».
دولت بنت میتواند ادعای موفقیتهایی داشته باشد: ائتلافی تاریخی تشکیل داد که برای اولین بار اعضای یک حزب مستقل عربی را درون خود جای داده است. این دولت توانست بودجههای معوقه را تصویب کند، اسرائیل را در مراحل آخر شیوع کرونا هدایت کرد، در دستگاه قضایی مورد بدگویی قرار گرفته از سوی نتانیاهو اصلاحات را انجام داد و روابط اسرائیل با شرکای غربی در ایالات متحده و اروپا را بهبود بخشید. با این وجود، ارزیابی غالب در میان مردم اسرائیل و در داخل ساختمان کنست این است که دولت ائتلافی اگر بتواند تا پایان دوره منتهی به نشست تابستانی به صورت دست نخورده به راه خود ادامه دهد بسیار خوش شانس خواهد بود.
«یولی یوئل الدشتاین» از نمایندگان حزب لیکود و رئیس سابق کنست اسرائیل میگوید: «کنست کنونی دنیایی پر از تنش است. ائتلاف میخواست نتانیاهو را از دفتر نخست وزیری دور نگه دارد و آنان این کار را کردند، اما هیچ نقطه اشتراک دیگری بینشان وجود ندارد. آنان نمیتوانند حکومت کنند بنابراین، باید کنار بروند. کشوری برای اداره کردن وجود دارد و آن چه در حال حاضر در حال رخ دادن است به سیاست اسرائیل آسیب وارد میسازد».
مسیر بازگشت نتانیاهو به قدرت در حال روشنتر شدن است، اما هنوز کاملا مشخص نیست. رهبر لیکود هنوز به اتهام فساد محاکمه میشود و با اقداماتی مانند رای منفی دادن به قانون شهرک نشینان بخشهای کلیدی پایگاه رای دهندگاناش را از خود دور کرده است. این پیرمرد ۷۲ساله هم چنین ممکن است با چالش رهبری در درون صفوف لیکود روبرو شود.
نظرسنجیهای اخیر نشان میدهند که ۳۹ درصد از شهروندان اسرائیل ترجیح میدهند برای شرکت در پنجمین انتخابات آن کشور از سال ۲۰۱۹ میلادی به این سو پای صندوقهای رای بازگردند و این گزینه را به ادامه دادن شرایط با دولت فعلی یا تشکیل دولت تازهای از درون کنست ترجیح میدهند. با این وجود، اگر امروز انتخابات برگزار شود بعید است که بلوک چپ میانه به رهبری «یائیر لاپید» وزیر امور خارجه و بلوک راستگرای مذهبی تحت رهبری نتانیاهو بتوانند اکثریت مطلق آرا را به دست آورند.
«احمد طیبی» رهبر حزب اپوزیسیون عربی «برای تغییر» (تعال) میگوید: «از یک سو مهم است که در بخشی از فرایند تصمیم گیری نمایندگان عرب در کنست حضور داشته باشند. از سوی دیگر، من متاسفم که بگویم این آزمایش زودرسی برای ائتلاف بود». احزاب چپ و فهرست مشترک (ائتلاف عربی) در انتخابات بعدی به دلیل خیانت به رای دهندگان و اصول خود نابود خواهند شد. من پیشتر به «منصور عباس» رهبر آن ائتلاف گفتم: «اگر نمیخواهی با کوسهها شنا کنی وارد آب نشو».