«خطهایی که ما میفروشیم یونیک است؛ یعنی تکرار نشدنی؛ دیگری ندارد! در تمام ایران یک شماره وجود دارد که میشود، (۰۹۱۲ امیرعلی)». اینها را یکی از قدیمیها و به اصطلاح خودش کارکُشتههای بازار «فونواژه» میگوید؛ کسی که از آشنایان خریدار «شماره خاص» هم به حساب میآید؛ کدام « شماره»؟ شماره بیست میلیارد تومانی.
به گزارش شهروند، «تعجب نکنید! فروش میلیاردی شمارههای رُند در بازار ایران چندان داستان عجیب و تازهای نیست. در بازار خط ایران چند شماره کاملا رُند وجود دارد که با ارقامی بین ۴۰ تا ۵۰میلیارد تومان نیز معامله شده. یعنی معادل سه یا چهار آپارتمان لوکس صد متری در مناطق یک یا دو تهران.» اینها را «سینا» یکی از فروشندههای بازار موبایل علاءالدین میگوید. به گزارش «شهروند» این شمارهها که در حدود ۵ تا ۶ شماره است، معمولا با خودروهای لاکچری و آپارتمانهای لوکس نیز معامله میشود.
شمارههای رُند در ایران هم کارکرد تجاری دارد، هم کارکرد سرمایهگذاری. اما شماره یونیک بیست میلیارد تومانی نه از دسته «کارکردهای تجاری» و نه از دسته «کارکردهای سرمایهگذاری» است. ماجرایش کمی عجیبتر است؛ اعداد این شماره اصلا رُند نیست! یکی از قدیمیهای بازار فونواژه که دوست ندارد نامش فاش شود، در مورد این ماجرا میگوید: «شماره یونیک ۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۲۰ تومانی، هدیه یک پدر به دخترش است، علت گرانی این سیمکارت همین است که به حروف میشود، نام یک شخصیت کارتونی محبوب!»
«چه حرفهای داری؟ اسمتو بگو؟ کدوم شهر زندگی میکنی؟ یا اصلا چه شخصیت کارتونی دوست داری؟» همه این سوالها میتواند بهانهای شود برای خرید یک خط فونواژه. اما «امید قربانی» که از سال ۸۹ تجارت خود را در این عرصه آغاز کرده، «فونواژه» را یک فرصت تبلیغی بینظیر در عرصه تجاری کشور میخواند.
این فعال اقتصادی دایره این بازار را وسیعتر از خرید و فروش چند سیمکارت با اسم خاص میداند و میگوید: «اگرچه مدت بسیاری از ورود این واژه در ادبیات تجاری ایران گذشته، اما هنوز ظرفیتهای «فونواژه» در ایران مغفول مانده.» او که از قدیمیهای این بازار به شمار میآید و خود را خطشکن این تجارت معرفی میکند، معتقد است برندسازی مهمترین کارکرد تجاری این بازار است. از نگاه این فعال اقتصادی، به موضوع فونواژه نباید از دیدگاه صرفا تجملی و شخصی نگریست. او معتقد است که این بازار فرصتی است برای رونق کسب و کار در کشور.
البته بهرهگیری از روش فونواژه این روزها در کشور ما نیز تا حدودی کاربردی شده است. اهمیت این بازار در سالهای اخیر باعث شده تا سرویسهای مخابراتی نیز به ارائه این خطوط بپردازند. موضوعی که رضا قربانی نیز به آن اشاره دارد. این فعال اقتصادی میگوید: «این حوزه ادبیات خاص خود را دارد. خطوط تلفن با نامهایی همچون یونیک، برلیانس و گلدن تعریف میشوند. خطوط برلیانس و گلدن هم از لحاظ قیمتی ارزشمند به شمار میآیند، اما گرانترین خطوط، سیمکارتهای یونیک هستند. خط یونیک یعنی خطی که تکرار نشدنی است، یک خط منحصر به فرد. اهمیت خطوط فونواژه هم دقیقا به همین دلیل است. این خطوط تکرار نشدنی هستند. ما یک خط داریم که به حروف میشود صرافی یا امیرعلی.»
وقتی از «فونواژه» حرف میزنیم؛ دقیقا از چه چیزی حرف میزنیم؟
شماره تلفنهای خصوصی که استفاده از آنها در کشورهای گوناگون رونق یافته، با اصطلاح Vanity Number شناخته شدهاند و معادل فارسی آنها فونواژه است. تعریف سادهتر «فونواژه» میشود: «جایگزین حروف با اعداد.»
اگر به صفحه شمارهگیر موبایل در زمان تماس دقت کنید، در کنار اعداد روی گوشیهای تلفن، حروف انگلیسی نیز چاپ شده است. این حروف که در سِیر ترتیبی یک شماره تلفن به چشم میخورد، میتواند نشاندهنده یک عدد باشد. علت چاپ این حروف روی گوشیهای تلفن این است که در بسیاری از نقاط جهان، از جمله در آمریکا، کانادا، اروپا، استرالیا و… به جای اینکه شماره تلفن خود را با عدد بیان کنند، با حروف و با نام برند خود بیان میکنند.
بهطور مثال شماره سامسونگ در آمریکا ۱۸۰۰Samsung و شرکت اپل ۱۸۰۰MyApple است. این موضوع با توجه به این مهم است که حفظ یک برند سادهتر از حفظ یک عدد در ذهن است. قیمتها در این بازار بر اساس مولفههای متعددی تعیین میشود، بهطور مثال سیمکارتهای چند ده میلیونی متعلق به شمارههایی است که میتوان با آنها اسامی هفتحرفی ساخت. بدیهی است که اگر تعداد حروف کامل نشود، باید عددی به اول و آخر فونواژه اضافه شود که همین باعث کاهش قیمت میشود.