دلیل زلزله‌های اخیر ایران چیست؟

دکتر سید ساجدالدین موسوی در خصوص منشاء زلزله‌های اخیر ایران و ارتباط بین خشکسالی و وقوع زلزله، اظهار کرد: اصولا زلزله‌ها یا طبیعی هستند و یا مصنوعی. زلزله‌های مصنوعی بر اثر دستکاری‌ها مانند حفاری معدن‌کاری رخ می‌دهند. زلزله‌های طبیعی نیز انواع مختلفی دارند که یا بر اثر آتش‌فشان و یا بر اثر دلایل زمین‌ساختی هستند؛ ۹۰ درصد زلزله‌هایی که در سطح جهان رخ می‌دهند، زمین‌ساختی هستند.

به گزارش ایسنا، وی افزود: پوسته زمین از چند صفحه تشکیل می‌شود و این صفحات حرکت می‌کنند؛ گاهی از یکدیگر دور می‌شوند و یا در هم فرو می‌روند و در جا‌هایی که به هم برخورد می‌کنند، باعث وارد شدن نیروی بسیار زیاد و انباشته شدن این نیرو‌ها می‌شود. در نهایت وقتی سنگ‌ها نتوانند این نیرو را تحمل کنند، نیرو به صورت زمین‌لرزه خارج می‌شود. زلزله‌های اخیر کشور نیز جزو دسته آخر و ناشی از برخورد صفحات هستند بنابراین عامل اصلی زلزله همان تنش بین صفحات زمین است.

عضو هیات علمی زمین شناسی مهندسی دانشگاه شهید چمران اهواز در خصوص ارتباط بین خشکسالی و زلزله گفت: همه زلزله‌هایی که اخیرا اتفاق افتاده در اعماق چندین کیلومتری بوده‌اند و اثر خشکسالی تا این عمق نیست. اگر بگوییم شرایط اقلیم تاثیری داشته باشد ممکن است به دلیل ترسالی باشد. البته ممکن است خشکسالی نیز باعث شود تعادل فشار به هم بریزد و در ایجاد زلزله تاثیر داشته باشد، اما تاثیر آن معمولا در اعماق کم و در زلزله‌های سطحی است.

این استادیار زمین‌شناسی مهندسی ادامه داد: خشکسالی بر وقوع زلزله‌های اخیر در کشورمان تاثیر زیادی ندارد. البته روی این موضوع کار زیادی انجام نشده، اما به نظر می‌رسد که تاثیر زیادی نداشته باشد. در آمریکا در این خصوص مطالعه‌ای انجام شد که در نشریه نیچر نیز منتشر شد در این مطالعه در دره‌ای در کالیفرنیا که به دلیل برداشت آب فرونشست دارد، این برداشت آب منجر به تشدید زلزله‌ها در آن منطقه شده بود.

وی با بیان اینکه عمده زلزله‌های کشور ما دارای منشاء زمین‌ساختی هستند، افزود: عمده زلزله‌هایی که اخیرا اتفاق افتاد در اعماق زیاد بود؛ عامل ایجاد این زلزله‌ها به ویژه زلزله اخیر ایران حرکت صفحه عربستان به سمت صفحه ایران است. در واقع دریای سرخ در حال باز شدن است و در آینده که منظور ما از آن چندین میلیون سال آینده است، اقیانوسی تشکیل خواهد شد.

موسوی گفت: صفحات ایران و عربستان در حال دور شدن و پس از آن فرو رفتن هستند؛ صفحه عربستان در حال فرو رفتن به سمت صفحه ایران است و این زلزله‌ها ناشی از این تنش‌ها است.