حجتالاسلام محسنیاژهای در دومین بازدید از زندانهای کشور در کمتر از یک ماه از انتصاب به ریاست دستگاه قضا، بدون اعلام قبلی به زندان رجائیشهر کرج در مرکز استان البرز رفت. یکی از نکات مهم این دیدار، بازدید رئیس دستگاه قضا از بخشهای مختلف زندان از جمله بند زندانیان امنیتی و همچنین بند جرائم خشن بود که برای اولین بار توسط یک رئیس قوه قضائیه انجام شده است.
محسنیاژهای ضمن گفتوگوی چهرهبهچهره با زندانیان، از نزدیک در جریان وضعیت، مشکلات و کمبودها و خواستههای آنها قرار گرفت. یکی از حاشیههای این بازدید واکنش زندانی داعشی محبوس در رجائیشهر بود که محکوم تکفیری گفت: شوکه شدیم، باورنکردنی است که محسنیاژهای در پاسخ به درخواست این زندانی گفت: درخواستهای خود را بنویسید بدهید.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، محسنیاژهای از ساختمان اداری زندان رجائیشهر نیز بازدید کرد و با رئیس و کارکنان این مجموعه درباره وضعیت کاری آنها و مشکلات و نیازهایشان و همچنین امکانات بهداشتی و خدمات رفاهی و کارگاههای کارآفرینی و آموزشی زندان و فعالیتهای مربوط به اصلاح و تربیت و بازاجتماعیشدن مددجویان به گفتگو نشست.
رئیس قوه قضائیه پس از این بازدید سهساعته، در جمع مسئولان و کارکنان زندان رجائیشهر با تقدیر از زحمات رئیس و کارکنان سازمان زندانها و همه کسانی که در مجموعه ندامتگاههای کشور خدمت میکنند، اظهار کرد: من تا به حال زندانبانی نکردهام، اما به دلیل حضورم در بخشهای مختلف قضائی با بدنه زندان همکاری و با زندانیان برخورد داشتهام.
محسنیاژهای کار زندانبانی را کاری سخت و دشوار دانست و افزود: زندانبانها با افراد مختلفی ارتباط دارند؛ چه آنها که مرتکب جرائم سنگین شدهاند، چه کسانی که جرم کوچکی انجام دادهاند و چه افرادی که مشکلات دیگری دارند.
وی بر همین اساس بر لزوم توجه به آموزش و تأمین نیازهای رفاهی کارکنان زندان تأکید کرد و گفت: باید با آموزش و نظارت، مراقب باشیم که زندانبانها دچار لغزش و مشکلات و گرفتاریها نشوند. رئیس دستگاه قضا به مسئولیت سنگین سازمان زندانها در مراقبت، تأمین نیازهای بهداشتی و رفاهی زندانیان و بازاجتماعیکردن آنها تأکید کرد.
رئیس قوه قضائیه در ادامه سخنانش به بیان توصیههایی برای کاهش جمعیت کیفری و بهبود وضعیت ندامتگاهها پرداخت و اول از همه از مسئولان دادسراها و قضات خواست که در اجرای دستورالعملهای صادره، تا حد امکان از صدور قرار بازداشت موقت پرهیز کنند.
«استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس» دومین توصیه محسنیاژهای بود که تصریح کرد: هر چقدر امکانات زندانها افزایش یابد، باز هم پاسخگوی افزایش جمعیت کیفری نخواهد بود و برای کاهش جمعیت کیفری باید تا جایی که امکان دارد مجازات حبس ندهیم.
رئیس قوه قضائیه به صدور آرای خلاف شرع و قانون هم اشاره کرد و گفت: اگر براساس ماده ۴۷۷ به حکمی برخوردیم که خلاف بَیّن شرع و قانون بود، باید ضمن بررسی علت اینکه چرا بازپرس و قاضی چنین رأیی دادهاند، به صورت ریشهای از صدور آرای خلاف شرع و قانون جلوگیری کنیم.
محسنیاژهای بر جداسازی محل نگهداری افراد بازداشت موقت از زندانیان نیز تأکید کرد و گفت: در برخی زندانها افرادی که برایشان قرار بازداشت موقت صادر میشود، از زندانیان جدا نگهداری میشوند، اما این رویه باید در همه زندانها اجرا شود.
رئیس دستگاه قضا با اشاره به تنوع زندانیان براساس نوع جرم و روحیاتی که دارند، «تفکیک زندانیان» را مورد تأکید قرار داد و گفت: باید زندانیان دستهبندی و تفکیکشده نگهداری شوند تا در ایام حبس نه امکان آموزش خلاف به همدیگر را داشته باشند و نه آنکه برخی از آنها به صورت باندی به دیگران ظلم کنند.
محسنیاژهای برای حل مشکل کمبود قاضی ناظر در زندانها نیز پیشنهاد داد برای بررسی مسائل زندان از ظرفیت حقوقدانان و دانشجویان رشته حقوق و قضا استفاده شود و برای نمونه، چهار حقوقدان همراه با یک قاضی بر یک زندان نظارت کنند.
رئیس قوه قضائیه به مشمولان قصاص در ندامتگاههای استان تهران هم اشاره کرد و از مسئولان سازمان زندانها خواست با کمک دادستانی تیمی را برای جلب رضایت اولیایدم تعیین کنند و تأکید کرد هر چند نفر از منتظران قصاص مشمول عفو و بخشودگی قرار گیرند، این اقدام ارزشمند خواهد بود.
محسنیاژهای ضمن تشکر از حاجمحمدی، از رئیس سازمان زندانها خواست برای بهبود وضعیت زندانها و حل مشکلاتی که در این مراکز وجود دارد، وضعیت زندانها را به طور مرتب گزارش کند و به گزارشهای فصلی و موردی اکتفا نکند.
گفتنی است در جریان بازدید رئیس قوه قضائیه از زندان رجائیشهر ۲۰۰ درخواست از ناحیه زندانیان به حجتالاسلاموالمسلمین محسنیاژهای رسید که به دستور قاضیالقضات مقرر شد ضمن استخراج سریع پروندههای این زندانیان بلافاصله تیمی قضائی به صورت فوری و در ایام تعطیلات همه موارد را بررسی کنند.
این گزارش حاکی است تاکنون در بررسیهای اولیه صورتگرفته درمورد برخی از این درخواستها، احتمال تصمیمگیری جدید درباره بعضی پروندهها وجود دارد. با تکمیل بررسی قضائی نتایج بررسی درخواستهای زندانیان به رئیس قوه قضائیه ارائه خواهد شد تا براساس نظر قاضیالقضات درمورد آنها اقدام صورت گیرد.