کمتر از یک ماه به پایان ریاستجمهوری هشت ساله حسن روحانی باقی مانده است؛ هشت سالی که فراز و فرودهای زیادی داشت و ایران بحرانهایی به خود دید که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بیسابقه یا کمسابقه بود.
به گزارش خبرآنلاین، همین مسائل شاید از حسن روحانی مدیری با تجربیاتی متفاوت ساخته است که میتواند در آینده و در بزنگاههای تاریخی دیگر از آن بهره برد.
اما حسن روحانی دوران پساریاستجمهوری خود را چگونه خواهد گذراند؟ حزب سیاسی تشکیل میدهد؟ سکوت پیشه میکند؟ همچنان در ارکان قدرت کشور باقی میماند یا احتمالی دیگر؟ این موضوعی است روحانی و یارانش تاکنون درباره آن سخنی نگفتهاند.
در این باره با محمد عطریانفر، فعال سیاسی اصلاحطلب و عضو حزب کارگزاران سازندگی گفتگو کردیم. او معتقد است روحانی هم مانند سنت پیشین رهبری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام میشود؛ هرچند به گفته او، خاتمی تمایلی به حضور نداشته و احمدینژاد هم به این حکم ناسپاسی کرده است.
عطریانفر حتی احتمال ریاست حسن روحانی بر مجمع تشخیص مصلحت نظام را مطرح میکند در این حال به استفاده ابراهیم رئیسی از تجربیات دولتهای یازدهم و دوازدهم خوشبین است.
متن این گپوگفت با محمد عطریانفر را در ادامه بخوانید؛
آقای عطریانفر! پیشبینی شما از آینده سیاسی آقای روحانی پس از اتمام دوران ریاستجمهوری چیست؟
ما شاهد سنت خوبی از ناحیه رهبری هستیم، اینکه شخصیتهایی که در موقعیتهای برجسته در کشور مسؤلیت داشتند به خصوص رؤسای جمهور، در پایان دوران خدمتشان مورد احترام رهبری قرار میگیرند و معمولا به عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام دعوت میشوند و این تجربهای است که در دوران گذشته شاهد آن بودیم و ایشان نسبت به این قضیه با اهتمام ویژهای اقدام میکرده اند.
اولین تجربه این موضوع به مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی برمی گردد، اگرچه زمانی که آقای هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور بودند همزمان رئیس مجمع هم بودند (به عنوان یکی از رؤسا و اعضای قوای سه گانه) لیکن در سال ۱۳۷۶ که مسؤلیت ایشان تمام شد، موقعیت ریاست مجمع ایشان ابقا شد که تجربه ارزشمندی بود و بیشتر به این موضوع برمی گشت که تجارب رؤسای جمهور که هشت سال در پست مدیریت اجرایی درنگ کرده اند، میتواند به نفع مدیریت بعدی مورد استفاده قرار گیرد و در اختیار مدیران جدیدی باشد که میخواهند مسؤلیت خود را دنبال کنند.
تصور میکنم برپایه این فرآیند در مقطع بعد از پایان دولت آقای خاتمی هم، از ایشان برای حضور در مجمع دعوت شده باشد یعنی من احتمال میدهم که این اتفاق افتاده باشد، ولی چون از طرفی رهبری کسی را الزام نمیکنند یعنی علی الاصول پیشنهاد آن از ناحیه رهبری میتوانسته مطرح باشد، ولی قاعدتا موافقت اولیه فرد هم باید گرفته شود، بنابراین تصور میکنم اگر از ناحیه آقای خاتمی تمایل و اقبالی هم صورت میگرفت منطقاً ایشان هم به عنوان عضو مؤثر و تعیینکننده مجمع تشخیص مصلحت میتوانستند در آن نهاد حضور داشته باشد.
در ادامه آقای احمدی نژاد هم همین موقعیت را پیدا کرد گرچه قدر ناشناسی و ناسپاسی کرد و از حریم حکم رهبری را با موضعگیریهای عجیب و غریب خود صیانت نکرد. علی القاعده آقای روحانی هم در ادامه این سنت پیشین از ناحیه رهبری، به عنوان عضو مجمع تشخیص درصورت تمایل دعوت به حضور خواهد شد.
اما در رابطه با صلاحیتها و قابلیتهایی که در آقای روحانی سراغ دارم فکر میکنم که رهبری درصورت اعلام تمایل وی و توافق ایشان علاوه بر مسؤلیت عضویت او در مجمع تشخیص چه بسا در دورهای که مسؤلیت آقای صادق لاریجانی تمام شود، بنا باحراز صلاحیت و قابلیتهای منحصر به فرد آقای روحانی در قیاس با اعضای فعلی مجمع، ریاست را به عهده آقای روحانی واگذار خواهند کرد. این رویکرد منطقی که نشان از اهتمام ویژه رهبری دارد باینکه تجاربی که رؤسای جمهور به دست آورده اند در اختیار مدیران جدید قرار گیرد دلالت میکند.
نظر شما درباره موقعیت سایر اعضای کابینه چیست؟ افرادی مانند آقای ظریف یا آقای زنگنه یا...
موضوعی که در مورد روسای جمهور اشاره کردم بیشتر بیان یک سنت تاریخی و تجربه طولانی مدت است که از آن سراغ داریم (ما از بعد از سال ۶۸ تا امروز این تجربه را داریم). اما اینکه نسبت به دیگر اعضا چه رویکردی در پیش گرفته خواهد شد بیشتر به صلاحیتهای ذاتی آن فرد برمی گردد که به صفت شخصیت حقیقی آن فرد منشا اثر و ضمنا مورد تایید رهبری هم قرار داشته باشد؛ اگر چنین اتفاقی افتاد و یک شخصیتی که به صفت فردی و حقیقی بتواند به این موقعیت کمک کند و رهبری هم او را مورد تایید قرار دهند علی القاعده آنها هم میتوانند در مظان عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گیرند.
فکر میکنید دولت آقای رئیسی چقدر آمادگی و پذیرش استفاده از تجربیات دولت حسن روحانی را دارد؟
اصالتا هر دولتی که بر سر کار میآید باید از تجارب دولت پیشین خود بهره بگیرد و این فرقی نمیکند که آقای رئیسی باشد یا فرد دیگری؛ این جزو اصولی است که درنظام تبادل قدرت باید به آن توجه کرد، اما آقای رئیسی علاوه بر اینکه علی الاصول تجربه دولت پیشین را در استخدام بگیرند، امر مستحسنی است البته خود ایشان هم ادعایشان این است که میخواهند از تجارب فراتر از دولت هم استفاده کنند، اما در مقام واقع باید دید که چه خواهد شد.
من نسبت به آقای رئیسی خوشبین هستم که بتواند از تجربه دولت پیشین استفاده کند و میتواند برای ایشان راهگشا باشد و انشالله که از آن بهره خواهد برد.