فرارو- همواره زمانیکه صحبت از ارائه آمار مثبت اقتصادی در ایران میشود، این سوال برای مردم پیش میآید، که چگونه است با چنین آمارهایی وضعیت زندگی آنها تغییری نکرده و حتی بدتر شده است، به بیان دقیقتر باید پرسید، تاثیر آمارهای اقتصادی در زندگی روزمره مردم چیست.
به گزارش فرارو، وحید شقاقی شهری رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در مورد وضعیت نرخ رشد اقتصادی در دولت سیزدهم، اظهارداشت: در این زمینه باید دو سناریو را دنبال کرد، در وهله اول سناریو محتمل و خوشبینانه این است که تا پایان دولت دوازدهم برجام نهایی شده و تحریمهای نفتی، بانکی، بیمهای و ... لغو شود، در چنین صورتی از یک طرف با افزایش صادرات نفت روبرو خواهیم بود و از طرف دیگر موانع رشد صادرات غیرنفتی برداشته خواهد شد.
شقاقی با بیان اینکه در وهله دوم سناریوی بدبینانه در مورد نرخ رشد اقتصادی در دولت سیزدهم امضا نشدن برجام در یک ماه آینده است، اضافه کرد: آن زمان شرایط سخت و پیچیده خواهد شد، زیرا که ما با مذاکرات فرسایشی و طولانی مدتی روبرو هستیم که نمیتوان برای به نتیجه رسیدن آن چشماندازی مشخصی را مشخص کرد.
وی بیانکرد: هرچقدر که مذاکرات بیشتر طول بکشد و تحریمها نیز ادامه پیدا کند ما با مشکلات بیشتری روبرو خواهیم بود، در همین شرایط نیز به نظر میرسد تا پایان سال رشد بین ۲ تا ۳ درصدی را میتوان تجربه کرد، اما اگر برجام احیا شود حتی میتوان رشد ۷ تا ۸ درصدی را نیز متصور بود.
آمارهای اقتصادی چه زمانی بر روی زندگی مردم تاثیر مثبت دارند؟علی قنبری کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه همواره یکی از موضوعاتی که بر سر آن در جامعه مناقشه وجود داشته، آمارهای اقتصادی است که از سوی دولتهای مختلف ارائه شده، گفت: زمانیکه آماری از سوی دولت و یا بانک مرکزی و مرکز آمار منتشر میکند، مبنی بر اینکه رشد اقتصادی مثبت شده و یا اینکه اقتصاد از رکود به سمت رونق حرکت کرده، مسئلهای که در اذهان عمومی مطرح میشود این است که چگونه با وجود این شاخصهای مثبت اقتصادی جیب مردم خالیتر شده و یا سفرهای آنها کوچکتر از گذشته شده است.
وی افزود با توجه به شرایط خاص اقتصاد ایران به خصوص در سال گذشته همواره نرخ رشد اقتصادی و نرخ سرمایهگذاری منفی بوده، در چنین شرایطی طبیعتاً بخش بزرگی از قدرت خرید از بین رفته و سفره آنها نیز بسیار کوچکتر از گذشته شده، اما در زمانهایی که گفته میشود نرخ رشد اقتصادی از منفی به مثبت گرایش پیدا کرده، اما در بازار کالاهای اساسی و همچنین مایحتاج عمومی مردم مشاهده نمیکنیم که قیمتها کاهش پیدا کرده باشد.
قنبری اضافه کرد: زمانی این آمار و ارقام مثبت بر روی سفرههای تاثیر دارد که برای حداقل هشت سال متوالی نرخ رشد اقتصادی مثبت بوده و هم روند صعودی داشته باشد، به طوری که بعد از چند سال ما به طور مثال رشد حداقل مثبت ۸ درصدی را تجربه کنیم، در غیر این صورت اگر یک سال رشد اقتصادی مثبت باشد و سال دیگر نرخ رشد اقتصادی منفی، وضعیتی که طی چند سال اخیر در اقتصاد کشور حکمفرما بود، ادامه خواهد یافت.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه طی دهه اخیر میانگین رشد اقتصادی ایران صفر بوده است، اظهار داشت: به عنوان مثال در سال ۹۵ که برجام احیا شده و میزان فروش نفت و درآمدهای ارزی کشور بسیار افزایش یافت، ما رشد اقتصادی دوازده و نیم درصد را تجربه کردیم، در حالیکه فقط نه و نیم درصد از این میزان مربوط به افزایش فروش نفت بود، اما از سال ۹۶ و روی کار آمدن ترامپ تحریمهای صنعت نفت آغاز شد و با رخ دادن این موضوع رشد اقتصادی ایران نیز منفی شد، بنابراین در چنین وضعیتی با سست بودن پایهها و زیر ساختهای اقتصادی کشور، با کوچکترین تکانهها و فشارهایی، اقتصاد کشور رو به اضمحلال بیشتر می رود.
این اقتصاددان ادامه داد: متاسفانه طی دهههای گذشته رویکرد اقتصادی صحیحی را پی نگرفتیم تا بر اساس آن بتوانیم به یک شرایط باثبات دست پیدا کنیم، در حال حاضر نیز با توجه به اینکه انتظارات تورمی ناشی از برجام طی چند ماه اخیر کاهش یافته، اگر نتوانیم وضعیت را طوری مدیریت کنیم که این انتظارات تعدیل شود، امسال هم دوباره با تکانهای شدید اقتصادی و نوسانات نرخ ارز و سایر بازارهای سرمایهای روبرو خواهیم بود.
قنبری عنوان کرد: در حال حاضر وضعیت تولید کشور بسیار وضعیت بدی دارد و در زمانی که ما نتوانیم تولید خود را سرپا کنیم، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم تا در شرایط تحریم اقتصادی با ثبات و آرامی داشته باشیم، در این راستا، تولید کشور به واردات مواد مواد اولیه و همچنین ماشینآلات و تجهیزات بهروز نیاز دارد، تا بتواند به حالت عادی بازگردد، این در حالیست که تحقق این موضوع در گرو داشتن روابط عادی با دنیا است، ما در حال حاضر علاوه بر تحریم قادر نیستیم که به دلیل قرار گرفتن در لیست سیاه fatf کوچکترین مراوده مالی را حتی با بانکهای کوچک دنیا انجام دهیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: بنابراین تا زمانی که یک خود تحریمی به مانند عدم تصویب fatf وجود دارد، هزینه تجارت با کشورهای دیگر بسیار گرانتر از شرایط عادی تمام خواهد شد بنابراین در چنین شرایطی ما نمیتوانیم وضعیت فعلی را ادامه دهیم، اما درمقابل انتظار داشته باشیم که اقتصاد کشور که مشکل نداشته باشد و یا مردم در تنگنا نباشند، لذا ابتدا باید زیرساختهای یک اقتصاد پویا و مولد را فراهم کرد، بعد انتظار داشت که مردم ثمره این شرایط را ببینند.