با شروع همه گیری ویروس کرونا در جهان و کاهش تقاضا برای نفت، اوپک پلاس به منظور تقویت قیمت این کالای اساسی در سال گذشته میلادی توافق کردند تا از ماه می ۲۰۲۰ روزانه ۹.۷ میلیون بشکه از تولید خود را کاهش دهند که رقمی بی سابقه و رکورد محسوب می‌شد و در فاز نخست تصمیم گرفتند تا این قرارداد تا آوریل ۲۰۲۲ ادامه یابد.
با بهبود تقاضا، این گروه به تدریج بر میزان تولید افزودند و اکنون (جولای ۲۰۲۱) کاهش تولید به ۵.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است.
به تعویق افتادن نشست
قرار بود گروه کشورهای عضو اوپک و هم پیمانانشان که اوپک پلاس خوانده می شوند در روز پنج شنبه نشست داشته باشند که با توجه به اهمیت این نشست، این جلسه یک روز به تعویق افتاد و روز پنج شنبه کمیته مشترک نظارتی وزرا نشست خود را برگزار کرد.
این کمیته وضعیت بازار و عرضه و تقاضا و میزان پایبندی اوپک پلاسی ها به توافق را بررسی می کند و سپس به نشست وزرا مشاوره و راهنمایی می دهد.
در نشست این کمیته، تقریبا تمامی اعضا به غیر از امارات از طرح افزایش تدریجی روزانه ۴۰۰ هراز بشکه در روز از ماه آگوست تا پایان سال ۲۰۲۱ و تمدید توافق تا پایان سال ۲۰۲۲ حمایت کردند.
اما در روز نشست وزرا، همه چیز آنطور باید پیش نرفت و نشست نتیجه ای در برنداشت و قرار شد تا بار دیگر اعضا در روز دوشنبه گرد هم جمع شوند.
پس از اینکه اوپک پلاس پس از دو روز مذاکرات در روز جمعه بر سر میزان تولید نفت به علت کارشکنی امارات به توافق نرسیدند، قرار است که این گروه گفتگوهای خود را در روز دوشنبه ادامه دهند.
امارات چه می خواهد؟
منابع اوپک پلاس می گویند امارات شکایت دارد که سطح تولید پایه آن- سطح محاسبه هرگونه کاهش - در ابتدا خیلی کم تعیین شده است؛ موضوعی که قبلا هم مطرح شده بود اما امارات می گوید در صورت پایان توافق در آوریل ۲۰۲۲، آن را تحمل کند نه اینکه (توافق کاهش تولید) بیشتر ادامه یابد.
منابع اوپک پلاس اعلام کردند امارات می خواهد سطح پایه تولید آن ۳.۸۴ میلیون بشکه در روز تعیین شود درحالی که اکنون روزانه ۳.۱۶۸ میلیون بشکه است.
امارات طرح های تولید جاه طلبانه ای برای سرمایه گذاری میلیاردها دلار برای تقویت ظرفیت دارد. منابع آگاه اماراتی می گویند توافق اوپک پلاس حدود ۳۰ درصد ظرفیت امارات را معطل نگه داشته است.
سطح تولید پایه چیست؟
سطح تولید پایه آن سطحی از تولید است که بر اساس آن سهمیه تولید هر کشور در توافق کاهش تولید مشخص شده و بر اساس سطح تولید در سال ۲۰۱۸ در نظر گرفته است.
استدلال امارات
امارات استدلال کرد که در درخواست برای سطح تولید بالاتر تنها نبوده زیرا کشورهای دیگری مانند آذربایجان، کویت، قزاقستان و نیجریه نیز از زمان انعقاد این توافق در سال گذشته، چنین درخواستی داشته و سطح تولید پایه جدیدی دریافت کرده اند.
نیت امارات
تحلیلگران معتقدند ابوظبی دستورالعمل آشکاری برای افزایش تولید دارد و به‌دنبال نفوذ بیشتر است. امارات در سال ۲۰۲۰ نیز قصد داشت اوپک را ترک کند تا بتواند نفت بیشتری تولید کند و از سرمایه‌گذاری میلیارد دلاری در توسعه ظرفیت تولیدش سود ببرد. مخالفت این کشور در جلسات اوپک پلاس نشان دهنده این است که آنها هنوز هم همین نیت را دارند.
توافق بدون امارات
در ساعات پایانی روز جمعه منابع آگاه به رویترز گفتند اوپک پلاس دیروز توافق کردند حتی اگر امارات همچنان با تمدید توافق مخالفت کند، از ماه آگوست نفت بیشتری به بازار روانه و دوره توافق کاهش تولید را تمدید کنند.
این در حالی است که تمامی توافق های اوپک پلاس به تصویب و اجماع همگی اعضا نیاز دارد. این اتفاق نادر روز جمعه بدان معناست که امارات هنوز می تواند برنامه اوپک پلاس را از بین ببرد. هنوز مشخص نیست که این طرح جدید انجام خواهد شد یا نه.
این منابع می گویند اوپک پلاس در روز جمعه به افزایش تولید تا حدود ۲ میلیون بشکه در روز از ماه آگوست تا دسامبر ۲۰۲۱ و تمدید این قرارداد تا پایان سال ۲۰۲۲ به جای آوریل ۲۰۲۲ رای داده اند.
امارات با افزایش تولید نفت موافقت کرده اما از تمدید قرارداد حمایت نکرده است.
اوپک پلاس در بیانیه ای اعلام کرد که مذاکرات را در روز دوشنبه ادامه خواهد داد.
اگر مذاکرات به بن بست برسد!
بن بست ایجاد شده در مذاکرات اوپک پلاس می تواند برنامه ها و طرح های این گروه برای تولید نفت بیشتر تا پایان سال را به تاخیر بیندازد و قیمت نفت را کاهش دهد، قیمتی که به بالاترین رقم در ۲ سال و نیم گذشته رسیده است.
درحالی که قیمت نفت در حال حاضر در حدود ۷۵ دلار در هر بشکه است و در سال جاری بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است، بدون توافق، گروه اوپک پلاس می تواند محدودیت های بیشتر بر میزان تولید را حفظ کند. مشتریان به نفت بیشتر برای کمک به بهبود اقتصاد جهان از رکود ناشی از کرونا نیاز دارند.
افزایش قیمت نفت سبب بالا رفتن تورم در جهان می شود و بهبود اقتصادی ناشی از بحران کرونا را کند می کند.
گزینه های پیش روی اوپک پلاس در صورت عدم توافق
اگر امارات همچنان کارشکنی کند، احتمالا همین میزان کاهش تولید ادامه می یابد؛ هرچند یک گزینه با احتمال کمتر یعنی از هم پاشیدن توافق و اینکه هر کدام از کشورها به هر میزانی بخواهند تولید کنند، نیز وجود دارد.
از سوی دیگر، این گروه می تواند بر سر افزایش تولید تا پایان سال ۲۰۲۱ توافق کند اما گفتگو در مورد تمدید توافق به پس از آوریل ۲۰۲۲ را به تعویق بیندازد. منابع آگاه از ارائه این پیشنهاد از سوی امارات خبر می دهند.
احتمال سقوط قیمت نفت مشابه زمان جنگ قیمت میان عربستان و روسیه
همچنین تحلیلگران می گویند اگر در میان اعضای اوپک پلاس شکاف ایجاد شود و گروه از هم بپاشد، بازار نفت می تواند شاهد یک سقوط قیمت مشابه زمان جنگ قیمت میان عربستان و روسیه باشد.
لوئیس دیکسون، تحلیلگر بازار نفت در موسسه ریستارد انرژی گفت: «اگر در میان اعضای اوپک پلاس شکاف ایجاد شود و گروه از هم بپاشد... بازار نفت می تواند شاهد یک سقوط قیمتی شبیه سقوط قیمت در زمانی باشد که روسیه از ائتلاف اوپک پلاس در مارس ۲۰۲۰ خارج و منجر به شروع جنگ قیمتی شد.»
موضع روس ها و سعودی ها
منابع اوپک پلاسی می گویند، در جلسات هفته گذشته، روسیه بر عرضه بیشتر نفت به بازار اصرار داشته است زیرا افزایش قیمت نفت مشوقی برای نفت شیل که رقیب اوپک است به حساب می رود زیرا هرچه قیمت ها بالاتر باشد برای نفت شیل اقتصادی تر است.
عربستان نیز رویکرد محتاطانه تری دارد و می گوید با توجه به بی ثباتی باقی مانده در مورد همه گیری کرونا به دلیل وجود انواع مختلف این ویروس که شیوع های جدیدی را رقم می زند، نفت کمتری باید عرضه شود.
