نخستین سیاهچاله کشف شده، بسیار بزرگتر از تصور ما

سیاه‌چاله «Cygnus X-۱» یکی از معروف‌ترین و نخستین سیاه‌چاله جهان است که در نوع خود به یکی از موارد مهم مطالعات فضایی دانشمندان تبدیل شده است و در گذشته این موضوع باعث شرط‌بندی بین دو فیزیکدان مشهور «استیون هاوکینگ» و «کیپ‌تورن» شده بود که تورن در سال ۱۹۷۴ مدعی شد که این شی یک سیاه‌چاله است و هاوکینگ نیز در سال ۱۹۹۰ این موضوع را پذیرفت.

به گزارش فرادید، مقاله‌ای که در مجله science به چاپ رسیده است نشان می‌دهد؛ سیستمی که به نام ۱-Cygnus X شناخته می‌شود، شامل پرجرم‌ترین سیاهچاله‌ی ستاره‌ای است که تاکنون بدون استفاده از امواج گرانشی کشف شده است.

سیاهچاله ۱-Cygnus X یکی از نزدیکترین سیاهچاله‌ها به زمین است که به طور اتفاقی در سال ۱۳۴۰ کشف شد و مورد توجه فیزیکیدانان مشهوری، چون هاوکینگ و کیپ تورن قرار گرفت.

در سال ۱۳۵۰ هاوکینگ شرط بست که این شیء سیاهچاله نیست، اما در نهایت در سال ۱۳۶۹ این شرط را باخت. در آخرین تحقیقات، یک تیم بین المللی از منجمان با استفاده از یک آرایه تلسکوپ رادیویی و یک تکنیک هوشمندانه فاصله این شی در فضا را اندازه گرفتند.

پروفسور James Miller سرپرست محققان از مرکز تحقیقات نجوم رادیویی ICRAR می‌گوید: «اگر بتوانیم یک شیء مشابه را از مکان‌های مختلفی مشاهده کنیم، می‌توانیم فاصله آن را با اندازه گیری میزان حرکت جسم نسبت به زمینه آسمان، محاسبه کنیم.»

پروفسور Ilya Mandel دستیار نویسندگان می‌گوید: «در واقع این سیاهچاله به قدری عظیم و بزرگ است که تصور منجمان از چگونگی شکل گیری آن را به چالش می‌کشد.»

او می‌گوید: «ستاره‌ها به کمک باد‌های ستاره‌ای که از سطح خود خارج شده و در محیط اطراف پخش می‌شوند، جرم خود را از دست می‌دهند. اما برای شکل گیری یک سیاهچاله به این بزرگی، نیاز داریم میزان جرمی که ستاره‌های روشن در طول زندگیشان از دست میدهند را تعدیل کنیم.»

او همچنان افزود: « این سیاهچاله که در سیستم ۱-Cygnus X قرار دارد، زندگی خود را به عنوان یک ستاره که تقریبا ۶۰ برابر بزرگتر از خورشید است آغاز کرده و ده‌ها هزار سال پیش رمبش کرده است. به طور باورنکردنی، هر ۵ و نیم روز به دور ستاره همدم خود (ابرغول) که تنها در یک پنجم فاصله زمین و خورشید است، می‌گردد. »

نویسنده دیگر این مقاله، Xueshan Zhao می‌گوید: «مشاهدات جدید به ما می‌گوید که این سیاهچاله بیش از ۲۰ برابر جرم خورشید است. این مقدار چیزی حدود ۵۰ درصد بیشتر از تخمین‌های قبلی است. با استفاده از اندازه گیری‌های به روز شده برای جرم این سیاهچاله و همچنین فاصله آن از زمین، من توانستم تایید کنم که ۱-Cygnus X با سرعتی باورنکردنی می‌چرخد. بیشتر از هر سیاهچاله‌ای که تاکنون دیده شده است، چیزی نزدیک به سرعت نور.»

سال آینده، ساخت بزرگترین رادیو تلسکوپ جهان (SKA) در استرالیا و آفریقای جنوبی آغاز می‌شود. پروفسور James Miller می‌گوید: «مطالعه سیاهچاله‌ها شبیه به تاباندن یک نور به مخفی‌ترین چیز موجود در جهان است. این زمینه تحقیق بسیار چالش برانگیز و در عین حال هیجانی است.»

او می‌گوید: «با ورود نسل جدید تلسکوپ‌های آنلاین، حساسیت تقویت شده آن‌ها، جزئیات بیشتری از جهان را آشکار می‌کند و کمک بسیاری به تلاش دانشمندان و تیم‌های تحقیقاتی در سرتاسر جهان، برای درک بهتر کیهان می‌کند. زمان بسیار خوبی برای منجم شدن است.»

استیون هاوکینگ

اِستیوِن ویلیام هاوکینگ یا استفن هاوکینگ (زاده‌ی ۸ ژانویه‌ی ۱۹۴۲ – درگذشته ۱۴ مارس ۲۰۱۸) فیزیکدان نظری، کیهان‌شناس و نویسنده‌ی انگلستانی و مدیر تحقیقات مرکز کیهان‌شناسی نظری در دانشگاه کمبریج بود، که بیش از چهل سال، سابقه فعالیت علمی داشت. کتاب‌ها و همایش‌هایش او را به یک چهره‌ی محبوب، تبدیل کرده بود. او عضو جامعه‌ی سلطنتی هنر و نیز، عضو ثابت جامعه‌ی اسقفان دانشمند بود و در سال ۲۰۰۹ مدال آزادی ریاست جمهوری آمریکا را گرفت.

هاوکینگ، سی سال، از ۱۹۷۹ تا یکم اکتبر ۲۰۰۹، دارنده‌ی کرسی ریاضیات لوکاس بود. وی به خاطر فعالیت در کیهان‌شناسی و گرانش کوانتومی به ویژه درباره‌ی سیاه‌چاله، شناخته شده‌است. کتاب تاریخچه زمان او که با رکوردی ۲۳۷ هفته‌ای پرفروش‌ترین کتاب در بریتانیا باقی‌ماند باعث شهرتش شد. همچنین، کتاب طرح بزرگ او که در اواخر سال ۲۰۱۰ به چاپ رسید پس از چند روز به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های آمازون تبدیل شد.

هاوکینگ دچار بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک بود و از هر گونه حرکت ناتوان بود؛ نه می‌توانست بنشیند، نه برخیزد، و نه راه رود. حتی قادر نبود دست و پایش را تکان بدهد یا بدنش را خم و راست کند و حتی توانایی سخن گفتن نیز نداشت. وی، با وجود توانایی‌های فراوان در کیهان‌شناسی، جایزه نوبل نگرفت.

وی قبل از مرگش گفت: «زندگی هر چه قدر هم که مشکل به نظر بیاید، باز هم می‌توانید در کاری موفق باشید. تنها نکته این است که هرگز تسلیم نشوید».

کیپ تورن

کیپ استیون تورن فیزیکدان سرشناس آمریکایی است. تخصص تورن در زمینه اخترفیزیک و فیزیک گرانش است. وی دانش‌آموخته دانشگاه پرینستون و مؤسسه فناوری کالیفرنیا بوده، و امروزه استاد همان مؤسسه فناوری کالیفرنیا است. استاد راهنمای وی در زمان تحصیل جان ویلر بود. وی به همراه بری بریش نیمی از جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۱۷ را برای آشکارسازی خیزابه‌های گرانشی و آشکارساز لایگو برد. برنده نیمی دیگر از جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷ در همین زمینه راینر وایس می‌باشد.