دلیل چسبندگی قیمت‌ها پس از افت نرخ ارز

یک تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره چسبندگی قیمت‌ها با وجود وجود افت نرخ ارز در یکی، دو ماه اخیر و همچنین کاهش انتظارات تورمی می‌گوید: اقتصاد ایران هیچ گاه تحت تاثیر عوامل اقتصادی نبوده و در واقع اقتصاد سیاسی نمود بیشتری در این بخش دارد، در نتیجه شاهد نوسانات قیمتی عمده در بازار‌ها هستیم.

یاور دشت‌بانی در گفتگو با «ایبِنا» تصریح کرد: ما با نوعی نااطمینانی از روز‌های آتی اقتصاد مواجه هستیم و به همین دلیل با افزایش نرخ ارز انتظارات تورمی نیز به شدت بالا می‌رود و بازار‌ها سریعا نسبت به افزایش قیمت عکس‌العمل نشان می‌دهد. این در حالی است که بخش عمده‌ای از مواد اولیه و واسطه‌ای تولید ما وارداتی و متاثر از نرخ ارز است.

او ادامه داد: زمانی که نرخ ارز کاهش می‌یابد و به ثبات نسبی می­رسد، تصور بر این است که این کاهش قیمت متاثر از اخبار و اتفاقات موقتی و مقطعی است و بنابراین بلندمدت نخواهد بود. در نتیجه قیمت‌ها نیز کاهش نمی‌­یابد، چون این تصور وجود دارد که نرخ ارز باز هم بالا می‌رود و این تورم سرآغاز تورم­‌های بعدی است. دلیل این موضوع هم به تجربه گذشته مرتبط است که ما بار‌ها شاهد چنین شرایط مقطعی در اقتصاد کشور بوده‌ایم.

به گفته این تحلیلگر مسائل اقتصادی این نااطمینانی و به‌دنبال آن شکاف میان تورم واقعی و انتظارات مردم از تورم باعث چسبندگی قیمت‌ها به سمت پایین (مقاومت برای کاهش) می‌شود. ضمن اینکه شرایط تحریم‌ها و عوامل سیاسی این نااطمینانی را بیشتر می‌کند.

دشت‌بانی گفت: مورد بعدی اینکه در تئوری اقتصاد کلان نیز «چسبندگی رو به پایین قیمت» وجود دارد و نه تنها در کشور ما بلکه در همه دنیا نیز امکان دارد و متداول است، اما مانند ایران مشهود نیست. در کشور‌های توسعه یافته و پیشرفته به دلیل ثبات حاکم بر اقتصاد و عدم نوسانات، چسبندگی قیمت‌ها خیلی نمود ندارد.

او افزود: برای بهبود این وضعیت باید به فعالان اقتصادی این اطمینان داده شود که بازار برای طولانی مدت ایمن و باثبات خواهد بود. هر چند نیاز به زمان داریم تا با ایجاد اطمینان و پذیرفتن کاهش نرخ ارز و تثبیت آن از سوی مردم و فعالان اقتصادی و همچنین کاهش شکاف انتظارات تورمی و تورم واقعی، شاهد کاهش قیمت‌ها باشیم.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی تاکید کرد: عمده تولیدکنندگان مواد اولیه و واسطه‌ای وارداتی استفاده می‌­کنند؛ بنابراین با توجه به شرایط ناپایدار موجود تمایلی به کاهش و تعدیل قیمت‌ها ندارد چرا که اطمینان از روز‌های آتی ندارند.