جنگ جاسوسی برای واکسن کرونا

 روزنامه نیویورک‌تایمز از نبرد جاسوسی و اطلاعاتی غول‌های بزرگ جهان برای دسترسی به اطلاعات مرتبط با واکسن کرونا خبر داد. درواقع هر سرویس جاسوسی مهم در دنیا تلاش دارد تا دریابد دیگری در حال انجام چه کاری است.

 

به گزارش دنیای‌اقتصاد، این اقدامات در عمل موجب شده است که سازمان‌های جاسوسی در یک بازی بزرگ رودرروی هم قرار گیرند. گزارش این روزنامه آمریکایی نشان می‌دهد اخیرا تلاش‌های متعددی از جانب چین برای دسترسی به تحقیقات دانشگاه کارولینای شمالی انجام شده است، در همین حال مقام‌های اطلاعاتی ناتو نیز در حال ردیابی اقدامات کرملین برای ربودن پروژه‌های تحقیقاتی در زمینه واکسن کرونا هستند. مقام‌های اطلاعاتی علت تمرکز سازمان‌های جاسوسی بر دانشگاه‌ها را به این دلیل می‌دانند که محافظت از داده‌های محافل آکادمیک نسبت به شرکت‌های دارویی ضعیف‌تر است.

 

از همین رو دانشگاه‌ها مرتبا از سوی نهاد‌های امنیتی آمریکا هشدار‌های تهدید دریافت می‌کنند. با این حال جاسوسان خارجی تاکنون اطلاعات کمی از شرکت‌های بیوتکنولوژی آمریکایی به‌دست آورده‌اند.

 

هکر‌های اطلاعاتی چین قصد داشتند اطلاعات مربوط به واکسن کرونا را به سرقت ببرند؛ بنابراین آن‌ها به‌دنبال چیزی بودند که به نظر آن‌ها هدف آسانی باشد. آن‌ها به جای اینکه به‌راحتی به‌دنبال شرکت‌های دارویی بروند، تحقیقات دیجیتالی را در دانشگاه کارولینای شمالی و سایر دانشگاه‌ها انجام داده و نیز دست به تحقیقات پیشرفته‌ای هم زدند.

 

آن‌ها تنها جاسوسان فعال نبودند. سرویس جاسوسی برتر روسیه به نام «S.V.R» هم شبکه‌های تحقیقاتی واکسن را در ایالات‌متحده، بریتانیا و کانادا هدف گرفت؛ اقدامات جاسوسی که ابتدا از سوی نهاد‌های جاسوسی بریتانیا کشف شد که کارشان رصد کابل‌های فیبر بین‌المللی نوری بود. «جولیان. ای. بارنز» و «مایکل ونوتولو-مانتووانی» در گزارش ۵ سپتامبر برای نیویورک تایمز نوشتند: برخی کشور‌های خاورمیانه‌ای نیز تلاش برای جاسوسی اطلاعات از تحقیقات در مورد واکسن کرونا را افزایش داده‌اند و ایالات‌متحده هم تلاش‌های خود برای ردیابی جاسوسی از دشمنانش و هم توانایی دفاع از خود را افزایش داده است.

به‌طور خلاصه، هر سرویس جاسوسی مهمی در دنیا تلاش دارد تا دریابد دیگری در حال انجام چه کاری است. فراگیری [پاندمی]ویروس کرونا یکی از سریع‌ترین دگرگونی‌های ماموریتی در دوران صلح در جهان را در سال‌های اخیر برای آژانس‌های جاسوسی جهان موجب شده است. به گفته مقام‌های اطلاعاتی سابق و فعلی و دیگر مقام‌هایی که تلاش‌های جاسوسی را رصد می‌کنند، این اقدامات موجب شده است که سازمان‌های جاسوسی در یک بازی بزرگ جاسوسی رو‌در‌روی هم قرار بگیرند.

 

تقریبا تمام دشمنان ایالات‌متحده دست به کار شده و تلاش‌های خود را برای ربودن اطلاعات و تحقیقات دانشگاه‌های آمریکایی در زمینه واکسن کرونا تشدید کرده‌اند در حالی که واشنگتن هم سخت در تلاش است تا از دانشگاه‌ها و اقدامات علمی آن‌ها و شرکت‌هایی که پیشرفته‌ترین کار را انجام می‌دهند محافظت کند.

 

مقام‌های اطلاعاتی ناتو که معمولا نگران تحرک تانک‌های روسی و هسته‌های تروریستی بودند، تلاش‌های خود برای ردیابی اقدامات کرملین برای ربودن کار‌های تحقیقاتی را هم رصد می‌کنند. اکنون نبرد در میدان بزرگ جاسوسی نبرد بر سر یافته‌های علمی بر سر واکسن کروناست.

پیش‌تر و در اواخر تیرماه ۹۹ هم گزارش‌هایی از بریتانیا منتشر شد دال بر اینکه هک کردن اطلاعات مربوط به واکسن کرونای مرکز تحقیقات انگلیس ظاهرا توسط یک گروه از هکر‌های روسی انجام شده که در سرقت و افشای اطلاعات از کامپیوتر‌های حزب دموکرات آمریکا در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۶ نیز فعالیت داشته است. مرکز ملی امنیت فضای سایبر انگلیس (ان‌سی‌اس‌سی) از گروه «ای‌پی‌تی۲۹ «که به Cozy Bear نیز معروف است، به‌عنوان گروهی یاد کرد که در ماموریتی به سازمان‌های انگلیسی، آمریکایی و کانادایی مرتبط با ساخت واکسن حمله کردند.

 

گفته شده هکر‌های Cozy Bear که به سرویس اطلاعاتی روسیه، اف‌اس‌بی و شاخه نظامی جی‌آریو وابسته است، انواع جدیدی از بسته‌های نرم‌افزاری را برای حملات خود تدارک دیده‌اند که مقامات امنیتی غرب نام رمز «عملیات روح» را روی آن گذاشته‌اند. «بارنز-‌مانتووانی» در گزارش خود افزودند‌: این مسابقه یادآور مسابقه فضایی است که در آن ایالات‌متحده و شوروی به سرویس‌های جاسوسی خود متکی بودند تا از یکدیگر پیشی بگیرند؛ در حالی که دیگران نظاره‌گر بودند و تازه گام‌های اول را برداشته بودند.

 

اگرچه رقابت‌های جنگ سرد برای رسیدن به مدار زمین و ماه چند دهه طول کشید، اما زمان‌بندی برای کمک به داده‌های ایمن در مورد درمان کرونا آنقدر کوتاه است که همگان می‌کوشند زودتر از بقیه و در مدت زمانی کوتاه به واکسن دست یافته و از شر این بیماری خلاص شوند. به عبارت دیگر، اگر در دوران جنگ سرد رقابت‌ها «دهه‌ای» بود، اما اکنون رقابت‌ها «روزانه» و «فشرده» است تا هر چه زودتر راه‌حلی برای درمان این ویروس یافت شود.

«جان. سی. دمرز» یک مقام ارشد وزارت دادگستری آمریکا، ماه گذشته طی مراسمی که توسط مرکز استراتژیک و بین‌المللی برگزار شد درباره چین گفت: «جای تعجب است اگر آن‌ها سعی نکنند باارزش‌ترین تحقیقات زیست پزشکی که در حاضر انجام می‌شود را نربایند. ارزشمند از دو نظر: مالی و ژئوپلیتیک». به نوشته گزارشگران نیویورک تایمز، فشار چین پیچیده‌تر و سخت‌تر است. به گفته مقام‌های آشنای فعلی و قبلی که با این مسائل آشنایی دارند، عوامل چینی به‌طور پنهانی از اطلاعات سازمان بهداشت جهانی برای هدایت تلاش هکر‌های خود هم در آمریکا و هم در اروپا استفاده می‌کنند. بر اساس نوشته این گزارشگران، روشن نیست که چین چقدر از نفوذ و جایگاه خود در W.H.O استفاده کرده تا اطلاعات در مورد کار روی واکسن‌ها در جهان را جمع‌آوری کند.

 

این سازمان داده‌ها در مورد واکسن‌های در دست تولید را جمع‌آوری می‌کند و اگرچه بسیاری از آن‌ها در نهایت به اطلاع عموم رسانده شد، اما هکر‌های چینی با کسب اطلاعات اولیه در مورد آنچه تلاش‌های تحقیقاتی در مورد واکسن کرونا تلقی می‌شود و سازمان بهداشت جهانی آن را «امیدوار‌کننده‌ترین تلاش‌ها» نامیده، می‌توانستند مزیت بیشتری به دست آورند. به گفته مقام‌های فعلی و سابق آمریکا، مقام‌های اطلاعاتی ایالات‌متحده در اوایل فوریه بود که در مورد تلاش‌های چینی‌ها برای ربودن داده‌های مربوط به واکسن کرونا پی بردند یعنی زمانی که این ویروس به تازگی پا در خاک ایالات‌متحده گذاشته بود. «سیا» و دیگر آژانس‌های جاسوسی تحرکات چین را در داخل نهاد‌های بین‌المللی از جمله بهداشت جهانی زیر نظر گرفتند.

به گفته مقام‌های اطلاعاتی سابق، نتیجه‌گیری‌های اطلاعاتی یکی از دلایلی بود که باعث شد ایالات‌متحده رویکرد سختی در ماه می‌در مورد سازمان بهداشت جهانی اتخاذ کند. مقامات آمریکایی گفتند، علاوه بر دانشگاه کارولینای شمالی، هکر‌های چینی دانشگاه‌های دیگر این کشور را هم هدف قرار داده‌اند به گونه‌ای که شبکه برخی از این دانشگاه‌ها دچار اختلال شد.

 

آقای دمرز در سخنرانی خود افزود که چین «چندین حمله» فراتر از آن چیزی انجام داده است که وزارت دادگستری در حکمی در ماه ژوئیه آن را اعلام کرد؛ در این حکم دو هکر متهم شده بودند که به نمایندگی از سرویس جاسوسی وزارت امنیت دولت چین عمل کرده تا اطلاعات و تحقیقات مربوط به واکسن را از شرکت‌های بیوتکنولوژی آمریکایی سرقت کنند. به گفته دو مقام آشنا به این خبر، «اف. بی. آی» به مقام‌های دانشگاه کارولینای شمالی (U.N.C) در هفته‌های اخیر در مورد تلاش‌های هک‌کننده هشدار داده بود.

 

تیم‌های هکر چینی در تلاش بودند تا به شبکه‌های کامپیوتری گروه اپیدمولوژی این دانشگاه رسوخ کنند، اما نتوانستند. «لسلی مینتون» یکی از سخنگویان دانشگاه مذکور می‌گوید: «این دانشگاه مرتبا از سوی نهاد‌های امنیتی آمریکا هشدار‌های تهدید دریافت می‌کند.» او سوالات بعدی را به عهده دولت فدرال می‌گذارد، اما افزود که این دانشگاه بر «نظارت شبانه‌روزی» سرمایه‌گذاری کرده است تا «به حفاظت در برابر حملات تهدیدآمیز پیشرفته از سوی سازمان‌های دولتی کمک کند.»

علاوه بر هک، چین فشار‌های دیگری هم بر دانشگاه‌ها وارد کرده است. برخی مقام‌های دولتی معتقدند این کشور تلاش می‌کند از مشارکت‌های تحقیقاتی‌ای بهره‌برداری کند که دانشگاه‌های آمریکایی با موسسات چینی منعقد کرده‌اند. برخی دیگر هشدار داده‌اند که ماموران اطلاعاتی چینی در ایالات‌متحده و جا‌های دیگر در تلاشند تا اطلاعات در مورد محققان را هم جمع‌آوری کنند. به گفته اف. بی. آی، دولت ترامپ در ۲۲ ژوئیه دستور داد کنسولگری چین در هوستون تعطیل شود. دلیل آن این بود که ماموران چینی از آن به‌عنوان پایگاهی استفاده می‌کردند تا به قول معروف «رد متخصصان پزشکی در این شهر را بزنند».

 

مقام‌های اطلاعاتی چین روی دانشگاه‌ها متمرکزند تا حدی به این دلیل که آن‌ها بر این باورند که محافظت از داده‌های این دانشگاه‌ها نسبت به شرکت‌های دارویی ضعیف‌تر است. یک مقام دولت آمریکا در این رابطه می‌گوید، کار جاسوسی هم در حال تشدید است، زیرا محققان تعداد بیشتری از واکسن‌های نامزد و روش‌های درمانی را برای همکاران خود به اشتراک می‌گذارند و همین امر به دشمنان فرصت بهتری برای دسترسی به فرمول‌بندی‌ها و استراتژی‌های توسعه واکسن می‌دهد. تاکنون، مقام‌ها بر این باورند که جاسوسان خارجی اطلاعات کمی از شرکت‌های بیوتکنولوژی آمریکایی که هدف قرار داده‌اند، دارند: «گیلاد ساینس»، «نوواواکس» و «مودرنا».