بر اساس بررسیهای اپیدمیولوژی صورت گرفته بر روند ابتلا و گسترش ویروس کرونا در ایران و جهان که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده، تا روز ۱۷ خرداد، ایران رتبه دهم ابتلا به کروناویروس را به خود اختصاص میدهد و بر اساس آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت تا ۱۷ خرداد ماه، ۱۶۹ هزار و ۴۲۵ نفر در کشور به کرونا مبتلا شدهاند که از این تعداد ۸ هزار و ۲۰۹ نفر جان خود را از دست داده و ۱۳۲ هزار و ۳۸ نفر نیز بهبود یافتهاند. بر اساس بررسیهای صورت گرفته بیشترین شناسایی موارد قطعی ابتلا به این بیماری در روز ۱۵ خرداد ماه بوده است.
به گزارش ایسنا، همچنین بر اساس این گزارش که از سوی وزارت بهداشت منتشر شدهاست، تا روز ۱۷ خرداد ۶ میلیون و ۸۵۲ هزار و ۸۱۸ نفر در جهان به ویروس کرونا مبتلا شدهاند که از این تعداد ۳۹۸ هزار و ۲۸۲ نفر جان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست دادهاند. به طور کلی در جهان کشورهای آمریکا، برزیل، روسیه، اسپانیا و انگلستان رتبههای اول تا پنجم ابتلا به بیماری کووید۱۹ را به خود اختصاص میدهند.
بر اساس اعلام این گزارش که از سوی وزارت بهداشت منتشر شد، در محاسبات روند، در این گزارش و گزارشات آتی، تعداد موارد جدید روزانه مبتلای بستری و سرپایی وارد آنالیز میشود. برای ارزیابی روند گسترش بیماری کووید_۱۹ در استانهای مختلف کشور از تحلیل روند تغییرات اتفاق افتاده برای موارد ابتلا و مرگ گزارش شده روزانه استفاده شد. برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هر روز با میانگین گرفتن از دادههای همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل محاسبه شد. در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.
تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی اخیر در استانها
برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی موارد زیر مدنظر قرار گرفت:
_ در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.
_ در مواردی که شاخص تغییر روند ابتلا نزولی، ولی شاخص تغییر روند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اول اپیدمی رد شده است.
_ در مواردی که منحنی اپیدمی تمام میشود، وضعیت به حالت ثبات میرسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم میباشد. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر میباشد.
_ در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.
_ منظور از ناسازگاری دادهها این است که روند دادههای مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده و تغییرات ناهمگن روند شاخصهای ابتلا و مرگ دیده میشود. در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با دادههای درستتر میتوان ارائه داد. ناسازگاری در دادهها به دلایل مختلفی میتواند رخ دهد. از جمله دلایل بروز ناسازگاری میتوان به ثبت غیر دقیق روزانه دادهها توسط استانها و وجود خطا هنگام ثبت داده ها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان (شروع اپیدمی در نقطهای از استان و اتمام اپیدمی در نقطه دیگر)، بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییر روند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.
تقسیم بندی استانها از نظر میزان گزارش
استانها بر اساس میزان بروز تجمعی موارد بیماری به سه دسته پر گزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آنها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. در مورد استانهای با بروز کم، تغییرات کم در دادهها میتواند تغییرات سریع در شاخصها ایجاد کند و از این رو تفسیر دادههای این استانها سختتر بوده و با عدم اطمینان بیشتری همراه است. تحلیل بر اساس این شاخصها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استانها همراه با سایر شاخصها و تحلیلهای دقیقتر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استانها و دانشگاههای علوم پزشکی کشور ارائه دهند.
تحلیل روند بیماری در هفته منتهی به ۱۶ خردادماه
در روند کشوری بیماری تغییرات مختصر صعودی مشاهده میشود. روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی در هفت استان خوزستان، اصفهان، زنجان، آذربایجان غربی، ایلام، خراسان رضوی، چهارمحال و بختیاری دیده شد. روند ثبات با تغییرات مختصر در دو استان کرمانشاه و تهران مشاهده شد. همچنین روند صعودی یا شروع پیک در ۱۳ استان آذربایجان شرقی، هرمزگان، کردستان، مرکزی، یزد، قم، بوشهر، فارس، خراسان جنوبی، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان و کرمان مشاهده شد. به نظر میرسد سه استان خراسان شمالی، البرز و سیستان و بلوچستان اخیرا پیک اپیدمی را تجربه کردهاند. در شش استان لرستان، اردبیل، سمنان، قزوین، مازندران و گیلان ناسازگاری دادهها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمیدهد. باید مدنظر داشت که یک استان میتواند چندین پیک منحنی را تجربه نماید. جهت اطلاع از روش کار و اطلاعات بیشتر در مورد روندهای استانی در چند روز اخیر به وبسایت کمیته اپیدمیولوژی کووید_۱۹ به آدرس corona.behdasht.gov.ir مراجعه نمایید.
مقایسه رویکرد انجـام آزمایش کووید_۱۹ در چهـار کشـور
در یک مطالعه چهار کشور کرهجنوبی، ایتالیا، انگلیس و ایالات متحده که همگی اولین بیمار مبتلا به کووید_۱۹ خود را در اواخر ماه ژانویه (اوایل بهمن ۱۳۹۸) گزارش کرده بودند، ولی رویکردهای متفاوتی برای انجام آزمایش به کار گرفته و شیوع بسیار متفاوتی را نسبت به هم تجربه کردهاند، از نظر پاسخ به دو پرسش اساسی مورد مقایسه قرار گرفتند: اول آنکه چه زمانی آزمایشات بررسی ابتلا به کووید_۱۹ در کشور شروع شد؟ و پرسش دوم این که این آزمایشات نسبت به میزان شیوع بیماری در آن کشور تا چه اندازه گسترش پیدا کرد؟
کرهجنوبی برای کنترل سریع شیوع، به طور وسیع شروع به انجام آزمایش کرد (در حالی که ایتالیا، انگلیس و ایالات متحده چنین نکردند). تا اواسط ماه مارس (اواخر اسفند ۱۳۹۸) کرهجنوبی اوج شیوع خود را گذرانده بود، علاوه بر اینکه این کشور تا کنون بیش از ۶۰۰ مورد تأیید شده جدید در روز گزارش نکرده است. با کاهش تعداد موارد تأیید شده جدید، انجام آزمایش به همان روال قبل ادامه یافت. در ایالت متحده آمریکا، تا اواسط ماه مارس (اواخر اسفند ۱۳۹۸) هیچ اطلاعاتی در مورد انجام آزمایش در ایالات متحده منتشر نشده است. آزمایش در این کشور، در اواخر اسفند ۱۳۹۸ با جدیت شروع شد. سپس با سرعت تا اواسط فروردین ۱۳۹۹ به بیش از ۱۰۰ هزار تست در روز افزایش پیدا کرد. اما با وجود این که تعداد آزمایشات در ایالات متحده شروع به پیشی گرفتن از سایر کشورها کرد، شیوع کووید_۱۹ نیز در آن کشور نسبت به سایر جهان، پیشی گرفت.
در نیمه دوم فروردین ۱۳۹۹، تعداد موارد تأیید شده جدید روزانه در آمریکا به ۳۰ هزار نفر رسید (یعنی ۵۰ برابر بیشتر از بالاترین گزارش کرهجنوبی). انگلستان در ابتدا صدها نفر را آزمایش کرد و ردیابی افراد در معرض تماس، بلافاصله آغاز شد. اما در اوایل ماه مارس (اواسط اسفند ۱۳۹۸) میزان انجام آزمایش کاهش یافت. در اوایل ماه آوریل (نیمه دوم فروردین ۱۳۹۹) تعداد انجام آزمایش در انگلیس افزایش یافته بود، اما بیماری خیلی سریعتر از آن رشد کرده بود. همچنین، سیاست ردیابی افراد در معرض تماس در تاریخ ۱۲ مارس (۲۲ اسفند ۱۳۹۸) متوقف شده بود و انجام آزمایش برای افراد بدون علامت تمدید نشد. در نیمه دوم فروردین ۱۳۹۹، تعداد موارد تأییدشده جدید روزانه در انگلستان به ۴ هزار نفر رسید. آزمایش در ایتالیا بسیار کندتر آغاز شد. بعد از نیمه اسفند تعداد موارد انجام آزمایش، روز به روز بیشتر شد. در حال حاضر ایتالیا با عبور از اوج شیوع، همچنان سیاست آزمایشات گسترده خود را دنبال میکند. موارد جدید تأیید شده در هر دو کشور ایتالیا و انگلیس تقریباً ۶ هزار مورد جدید در روز بوده است، ولی این تعداد در ایتالیا به سرعت سقوط کرد؛ درحالیکه در انگلیس برای یک ماه در همان سطح باقی ماند.
تجارب کشـورهای جهـان در مواجهـه با کووید_ ۱۹: رومانـی
رومانی کشوری در جنوب شرقی اروپا، با مساحت ۲۳۰ هزار و ۱۷۰ کیلومترمربع و جمعیت ۱۹ میلیون و ۲۴۵ هزار و ۹۳۳ نفر است. موارد کووید_۱۹ در این کشور از تاریخ هفتم اسفندماه ۱۳۹۸ گزارش شد. در این کشور تاکنون ۲۰ هزار و ۱۳۰ مورد تأییدشده بیماری و هزار و ۳۱۶ مورد مرگ گزارش شده است. برخی از تجارب و اقدامات انجام شده در این کشور شامل موارد زیر میباشد:
_ اجباری شدن استفاده از ماسک در محیطهای سرپوشیده، عدم مجوز برای تجمعات بیش از سه نفر و الزام رعایت فاصله حداقل ۱.۵ متر
_ تعطیلی مدارس، مهدکودکها و رستورانها و تعلیق برخی از مرزهای کشور به طور موقت
_ تعطیلی حمل و نقل بین اللملی با اتوبوس به کشورهایی، چون ایتالیا، آلمان، فرانسه، اسپانیا و ترکیه تا ۱۲ خرداد ماه ۱۳۹۹
_ اقدامات محرک اقتصادی با اعطای وام، ایجاد تسهیلاتی در شرایط پرداخت مالیاتها با کاهش نرخ موجود، به تعویق انداختن مهلت بازپرداخت بدهیها و معافیت عوارض گمرکی کالاهای اورژانس پزشکی
_ پوشش ۷۵ درصد دستمزد مشاغلی که در دوران بحران کرونا دچار آسیب شدند
_ در نظر گرفتن تسهیلات جهت مرخصی پزشکی و جبران خسارت برای افراد در قرنطینه
_ پرداخت گرنت به والدینی که به دلیل تعطیلی موقت مدارس به منظور حمایت از فرزندانشان در خانه میمانند
_ کاستن تدریجی از شدت محدودیتهای تردد با در نظر داشتن ملاحظات احتیاطی مانند استفاده از ماسک و دستکش