محمد سالاری در نشست خبری امروز که با عنوان بررسی تاب آوری شهر تهران که در محل خبرگزاری ایسنا برگزار شد با بیان این که تاب‌آوری مهمترین دغدغه و مسئله مدیریت‌های شهری کشور است، گفت: مهمترین اولویت ما در شورای شهر به عنوان پارلمان محلی موضوع تاب آوری تهران است، اما اساسا این موضوع دارای ابعاد مختلف، متعدد و گسترده است که باید به‌صورت دقیق آن را بررسی کرد.
به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه بخشی از تاب‌آوری مربوط به کالبد شهر، ساختمان‌ها و تاسیسات شهری است، اما نباید از ابعاد فرهنگی، اقتصادی، امنیتی، روانی و ... غافل شد، گفت: به همین دلیل است که معتقدیم مفهوم تاب آوری گسترده و جامع است و اگر دولت، حکومت و یا شورای شهر بتواند در زمینه افزایش تاب آوری اقدامات خوبی انجام دهد قطعا این اقدامات، همه کارنامه کاری آن‌ها را تحت تاثیر مثبت قرار می‌دهد.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با بیان این که مدیریت شهری در دوره پنجم توانسته اقدامات خوبی را انجام دهد، گفت: ما با موضوع بارگذاری‌های بی حساب و کتاب و بدون توجه به پیوست‌های مطالعاتی پدافند غیر عامل مواجه بودیم و ایمن‌سازی ساختمان‌های در حال ساخت و ساخته شده کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت اظهار کرد: البته در دوره اخیر تحولات بسیار ارزشمندی را در مورد ایمن سازی کالبد شهر تهران شکل دادیم. به گونه‌ای که در حال حاضر همه ساختمان‌های در حال ساخت ملزم به رعایت مقررات ملی ساختمان، مقررات ایمنی ساختمان‌ها در مقابل حریق هستند به گونه‌ای که بسیاری از متخصصان شهری معتقدند سختگیری‌های شهرداری در زمینه ایمنی حتی از حد معمول هم بالاتر است و همه پروانه‌های صادره موظف به استعلام از آتش نشانی و دریافت پیوست‌های تخصصی هستند.
وی با تاکید بر لزوم تحقق مدیریت یکپارچه شهری گفت: یکی از مشکلات اداره شهر‌ها در حوزه شبکه‌های خدمت رسان همچون شبکه آب، برق و ... عدم وجود مدیریت یکپارچه شهری است. شورا و شهرداری اساسا به موجب قانون اختیار انتصاب مدیران خدمت رسان در شهر را ندارند.
وی افزود: هر چند که مصوبات شورا برای همه سازمان‌ها و نهاد‌های مستقر در شهر و مرتبط با مسائل شهر الزام آور است، اما این موضوع متاسفانه تحول پذیر نیست و نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری کشور نظام شورا‌ها را مبتنی بر ضوابط قانونی نپذیرفته، از سوی دیگر برای تحقق الزام آور بودن تصمیمات شورا‌ها نیاز به تغییر و به روزرسانی قانون مبتنی بر مقتضیات زمانی و مکانی هستیم. این موضوع در قانون اساسی نیز مشاهده می‌شود و به گفته نیرو‌های کارشناس و نخبه در نظام این اعتقاد وجود دارد که پس از گذشت ۴۰ سال بخشی از این قانون باید از طریق همه پرسی و یا مکانیزم‌های دیگر قانون تغییر و به روزرسانی شود.
وی ادامه داد: در اکثر کشور‌های دنیا مدیریت شهری محور اصلی مدیریت هستند به شکلی که حکمرانی شهری محقق شود. در همین راستا استاندار، فرماندار و شهردار اختیاراتشان در محل خدمتشان از رئیس جمهور نیز بیشتر است، اما متاسفانه در کشور ما در موارد بسیاری دیده شده مثلا شهرداری خیابانی را احداث و بازگشایی می‌کند و پس از مدتی سازمان‌های خدمت رسان همچون برق و آب مشغول حفاری در این خیابان می‌شوند و به این ترتیب دوباره کاری‌ها و افزایش هزینه‌ها را شاهد هستیم.
پیشرفت مناسب شبکه فاضلاب شهر تهران
وی تاکید کرد: مدیریت شهری در دوره پنجم با ساری و جاری کردن یک نظام غیررسمی همراه با تعامل به گونه‌ای شبیه سازی مدیریت یکپارچه شهری را برای پیشبرد اهداف و مسائل در شهر تهران و در ارتباط با سایر دستگاه‌های اجرایی ایجاد کرده است. در همین راستا شورا در تعامل با سازمان آب و فاضلاب شبکه آبرسانی اضطراری را پیگیری کرد و با اختصاص بودجه قابل توجه شاهد پیشبرد این پروژه هستیم. همچنین شبکه فاضلاب تهران نیز که یک پروژه مهم زیست محیطی است در نتیجه تعامل شورا و دستگاه‌های اجرایی پیشرفت‌های خوب را تجربه کرده است لذا در این حوزه شاهد کارنامه درخشانی برای شورا بوده‌ایم.
ارائه وظایف به شهرداری باید با اختیارات و بودجه همراه باشد
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به پیشرفت مناسب شبکه فاضلاب شهر تهران گفت: البته قرار بود به صورت همزمان تصفیه خانه‌های فاضلاب در این شبکه مورد احداث و بهره برداری قرار گیرد تا از این تهدید فرصت‌هایی را ایجاد کنیم که متاسفانه این امر هنوز محقق نشده است. با توجه به وجود نگرانی‌ها در مورد کم آبی در دوره پنجم شورای شهر تهران با در دستور کار قرار گرفتن تعاملات اقدامات موثری صورت گرفته است. همچنین در راستای ارتقای تاب‌آوری شهری باید همانند سایر کشور‌های دنیا شبکه‌های برق در کانال‌های خدمات شهری قرار گیرند که هنوز در تهران چنین امری محقق نشده است. باید به این نکته توجه داشته باشیم که دادن وظایف به شهرداری باید همراه با اختیارات و بودجه باشد.
سالاری در پاسخ به سوالی در خصوص توجه به موضوع شهرسازی به ویژه نما در سطح شهر تهران در راستای ارتقای تاب‌آوری شهری در هنگام بروز حوادث غیرمترقبه و شکل گیری ساختمان‌هایی با نمای غیرمتعارف در سطح شهر گفت: توجه به حقوق عامه و عرصه‌های عمومی و همچنین توجه به مقررات باید مورد توجه قرار گیرد و در این راستا از همه ظرفیت‌ها استفاده شود، اما متاسفانه برخی نهاد‌ها به جای تقدیر از اعضای شورا در راستای عمل به قانون آن‌ها را مورد بازخواست قرار می‌دهند.
ابهامات طرح توسعه مجلس برای شورایی‌ها
وی افزود: در مورد رعایت مقررات نما نسبت به سایر مقررات اجرایی اقدامات خوبی در شهر تهران انجام شده، اما استثناء‌هایی وجود دارد که نسبت به گذشته تعدادشان کاهش پیدا کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به نمای ساختمان مجلس اشاره کرد. من در خصوص این ساختمان تذکراتی داده بودم. هر چند که ریاست پیشین مجلس در خصوص این تذکرات ناراحت شده بودند، اما نهایتا جلسات مشترکی با کارشناسان مجلس برگزار شد و اعلام شد که این محل قانون گذاری کشور است و در همه جای دنیا این ساختمان معرفی کننده هویت و معماری کشورهاست در حالیکه برای مردم الزام رعایت ضوابط نما وجود دارد، چطور مجلس به عنوان نهاد قانونگذار کشور این موضوع را رعایت نمی‌کند و نما مورد توجه قرار نمی‌گیرد؟ در حالیکه مقام معظم رهبری نیز بر موضوع رعایت سیما و منظر شهری تاکیدات بسیاری داشته‌اند.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اینکه کمیته‌های نما در سطح شهر تهران اقدامات موثری را انجام داده‌اند، افزود: انتظار ما از مجلس این بود که ساختمان‌هایی که در طرح توسعه مجلس ساخته می‌شود مقررات را رعایت کنند در حالیکه حتی حریم بافت‌های تاریخی را رعایت نکرده‌اند و ضوابط نما برای این ساختمان‌ها مورد توجه قرار نگرفته، البته در مقطع زمانی برای اینکه ما را به عنوان نمایندگان شورا قانع کنند تغییری در نما ایجاد کردند که پس از مدتی این تغییرات را حذف کردند که جای تعجب بسیاری دارد.
وی ادامه داد: بحث دیگر ما در خصوص طرح توسعه مجلس این است که در طرح‌های توسعه شهری نگاه از بالا به پایین وجود دارد و به حقوق مردم توجهی نمی‌شود. حریمی که ۲۸ هکتار در نظر گرفته شده بدون اینکه حقوق مکتسبه مردم را بدهند. خیابان مردم در طرح توسعه مجلس بسته شد و خیابان جدیدی در حال الحاق به این طرح است این در حالیست که هنوز برای ما مشخص نیست در این طرح می‌خواهند چه کاری انجام دهند و بارگزاری دقیق خود را اعلام نکردند. چرا برای این طرح پروانه نمی‌گیرند و عوارض خود را پرداخت نمی‌کنند؟. مگر می‌توان با یک توافقنامه اینچنین بارگزاری‌های زیادی را در شهر انجام داد؟ البته اعلام می‌کنند بخشی از عوارض را پرداخت کرده‌اند هر چند که برای من به عنوان نماینده مردم در شورا هیچ چیز مشخص نیست.
گله‌ای از بنیاد مستضعفان
سالاری در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به تکمیل ساختمان پلاسکو گفت: پس از حادثه تلخ ساختمان پلاسکو بنیاد مستضعفان به تنهایی بار تامین مالی ساخت این ساختمان را به دوش کشیده، این در حالیست که همه تقصیر‌ها به گردن بنیاد نبود و در این حادثه شهرداری، کسبه و ... نیز تقصیراتی داشتند، اما با این حال بنیاد پذیرفته که تکمیل ساختمان پر هزینه را انجام دهد و خوشبختانه در این راستا اسکلت قابل قبولی را بنا کرده، اما چرا در شرایطی که چنین کاری به خوبی در حال انجام است و خدمتی توسط نهادی حاکمیتی ارائه می‌شود این کار بدون پروانه انجام می‌شود و روال قانونی برای آن طی نمی‌شود؟ این در حقیقت ظلم به بنیاد است. این ساختمان به لحاظ معماری و نما و همچنین استاندارد‌های سازه و ایمنی قرار بود به عنوان الگو معرفی شود.
وی ادامه داد: بنیاد با نیت خیرخواهانه در حال انجام این کار است، اما پروانه دریافت نکرده و روال قانونی طی نشده لذا شائبه‌هایی در این حوزه ایجاد می‌شود و آتش نشانی اعلام می‌کند ما کاربری این ساختمان را نمی‌دانیم در حالیکه برای تایید طراحی استاندارد‌های ایمنی باید کاربری ساختمان مشخص باشد.
سالاری در بخش دیگری از صحبت‌های خود ضمن انتقاد از تصمیمات اخیر شورای عالی شهرسازی و معماری کشور گفت: از ابتدای شکل گیری کمیسیون ماده۵ هیچ دوره‌ای وجود نداشته که اینچنین از اتخاذ تصمیمات مغایر اصول معماری و طرح تفصیلی و طرح جامع جلوگیری شود لذا تصمیمات بسیار خوبی در این کمیسیون اتخاذ شده، هر چند که ساختمان پلاسکو قبلا پارکینگ نداشته و به صورت قهری تخریب شده و بر همین اساس شورای عالی شهرسازی و معماری اعلام کرده که می‌تواند پارکینگ نداشته باشد. با این حال من این موضوع را قبول ندارم چرا که زمین کنار این ساختمان که به عنوان پارکینگ اکبر شناخته می‌شود، می‌تواند با بهره گیری از فضای زیرسطح، پارکینگ لازم برای ساختمان پلاسکو را تامین کند؛ البته باید از تصمیمات خوب شورای عالی شهرسازی و معماری نیز در موارد مختلف همچون پادگان ۰۶ قدردانی کنیم. بی تردید اگر نماینده شورای عالی شهرسازی و معماری نبود بارگزاری ۱.۷ میلیون متر مربعی انجام می‌شد و متراژی هم به فضای شهری داده نمی‌شد.
سالاری با تاکید بر اینکه رعایت ضوابط و استاندارد‌های ایمنی در مورد ساختمان‌های دولتی و حاکمیتی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد افزود: در ساختمان پلاسکو نهاد حاکمیتی سرمایه بسیاری را اختصاص می‌دهد و در کنار آن متوجه می‌شود که باید ساختمان‌های خود را ایمن سازی کند. در حادثه پلاسکو تعدادی از عزیزترین نیرو‌های آتش نشانی و شهرداری را از دست دادیم، اما این حادثه به نقطه عطفی برای توجه به ایمن سازی ساختمان‌های کشور بدل شد. امروز باور عمومی مردم این است که باید آئین‌نامه‌ها را اجرا کنند. البته رسالت ما به همراه رسانه‌ها در حوزه فرهنگسازی بیش از آنچیزی است که تا کنون انجام شده است.
وی تاکید کرد: ساختمان‌های حاکمیتی نیز دغدغه ایمنی را دارند و بطور کلی تعامل همه ذینفعان در این حوزه با شهرداری تهران موجب رقم خوردن اتفاقات مناسب شده است. امروز مدیران شهری ما صدور مجوز بلندمرتبه سازی و کسب درآمد از این راه را به عنوان کارنامه موفق خود معرفی نمی‌کنند بلکه در جلسات کارنامه‌ای که در حوزه نرم افزاری انجام شده است را ارائه می‌کند. در همین جا آنچه که در شهرداری مناطق ۱۱ و ۱۲ در حوزه ایمن سازی ساختمان‌ها انجام شده قابل تقدیر است، لذا ماموریت‌های شهرداری از حوزه سخت افزاری صرف به ماموریت‌های محله محور تبدیل شده که رضایتمندی بیشتر شهروندان را نیز به همراه دارد. امروز در مناطق جنوب شهر ده‌ها و صد‌ها پروژه محلی آغاز شده که اجرای آن‌ها از اجرای پروژه‌های بزرگ مقیاس در رضایتمندی مردم و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تاثیر بیشتری دارد. تغییر رویکردی که در شورای پنجم اتفاق افتاد و در آینده از آن به نیکی یاد خواهد شد.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر جلوگیری از شهرفروشی به عنوان سیاست ملموس مدیریت شهری در دوره پنجم گفت: متاسفانه در گذشته رانت و فساد در حوزه شهری بی حد و حصر بود و هر تصمیمی در این حوزه در سطح مناطق گرفته می‌شد و نهایتا در کمیسیون ماده ۵ به تایید می‌رسید، اما امروز بروز چنین مواردی به حداقل ممکن رسیده، به شکلی که بعضا گفته می‌شود این رویکرد‌ها برای آینده و مصلحت شهر و شهروندان در بلند مدت خوب است، اما در کوتاه مدت باید بارگزاری‌هایی انجام می‌شد که از طریق منابع حاصل از آن‌ها پروژه‌های بزرگ مقیاس را انجام می‌دادیم. شیوه‌ای که ما با آن مخالف بودیم.
وی تاکید کرد: شورای شهر تهران در دوره پنجم به دنبال اصلاح رویه‌ها و رویکرد‌های غلط بوده است. این شورا با وجود اینکه همگی از لیست اصلاحات بودند تضارب آرائ داشت به شکلی که اگر در صحن شورا در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری اگر یک عضو تصور می‌کرد که فکر و نظر کارشناسی‌اش لحاظ نشده اعتراض می‌کرد و مبتنی بر چنین مبانی نظری با یکدیگر بحث می‌کردیم.
۳۲ هزار پلاک در حریم و یا روی گسل‌های شهر تهران
وی ادامه داد: با توجه به نگرانی مردم و مسئولان در پی وقوع زلزله‌های اخیر تهران و مطرح شدن بحث‌هایی از فعال شدن گسل‌ها در تهران باید شهر تهران با وجود گسل‌های متعدد به عنوان یکی از نقاط پر مخاطره مورد توجه قرار بگیرد. ۹ درصد مساحت کشور ما در پهنه با خطر بسیار بالا، ۶۷ درصد مساحت کشور در پهنه با خطر بالا و تنها ۴.۵ درصد از مساحت کشور در پهنه با خطر کم قرار گرفته است، لذا باید رویکرد ما در مورد بحث زلزله تغییرات اساسی داشته باشد. ۳۲ هزار پلاک در حریم و یا روی گسل‌های شهر تهران قرار گرفته که عمدتا ساختمان‌های بلندمرتبه همراه با بارگزاری‌های بسیار هستند که در این میان ۲۵۰۰ ساختمان بسیار مهم هستند و ۶۶ برج ۱۲ طبقه و بیشتر در همین میانه قرار گرفته است. کاری که در کمیسیون شهرسازی انجام دادیم این است که از دوره گذشته نقشه‌های گسلی را تدقیق کردیم. با طرح‌های تفصیلی و جامع و در همین راستا بخشنامه‌هایی نیز صادر شد که بر روی گسل‌ها، ساختمان‌های بلندمرتبه و بارگزاری‌های پرحجم انجام نشود.
استفاده از نمای شیشه‌ای در برخی بیمارستان‌های تازه احداث
وی ادامه داد: متاسفانه بعضا در حوزه بیمارستان‌ها نیز مقررات و ضوابط و مفاد طرح تفصیلی رعایت نمی‌شود و برخی مدیران بیمارستان‌ها آموخته‌های خود در نظام پزشکی را در شهرسازی رعایت نمی‌کنند و به حقوق عامه مردم توجه نمی‌کنند. بدین شکل شاهد استفاده از نمای شیشه‌ای در برخی بیمارستان‌های تازه احداث هستیم.
وی تصریح کرد: توفیقات ما در حوزه‌های مختلف مرهون حمایت جامعه مدنی به ویژه رسانه‌ها بوده، تغییر رویه‌های غلط و بازگشت از مسیر‌های انحرافی بدون همراهی رسانه‌ها امکانپذیر نیست و در بین همه رسانه‌ها که ما را همراهی می‌کردند، با داشتن رویکرد‌های اصلاح طلبانه و یا اصولگرایانه، خبرگزاری ایسنا با توجه به پیشینه و ظرفیت‌هایی که در حوزه شهری دارد همراهی بسیار خوب و قابل تقدیر داشته است.
