مردم کوت عبدالله را نجات دهید!

فاضلاب، غلیظ و سنگین، کف خانه خیلی‌ها نشسته "مگر ما ایرانی نیستیم؟!... " این گلایه مردمی است که نمی‌دانند مشکل‌شان را کدام مسؤول و نهاد قرار است حل کند!

«اینجا کوت عبدا... است، مرکز شهرستان کارون. اینجا هیچ‌کس باران دوست ندارد! بعد از باران، کوت عبدا... بوی گندآب می‌دهد، همه جا تا چشم کار می‌کند می‌شود فاضلاب؛ آب سیاه رنگ بدبویی که از جوی آب بیرون می‌زند، اول کف خیابان را می‌پوشاند و بعد راه می‌افتد سمت پیاده رو، از پیاده‌رو می‌گذرد و می‌رسد پشت در خانه ها! باران که می‌آید، فاضلاب از در خانه‌ها هم می‌گذرد، پا می‌گذارد داخل حیاط‌های کوچک، موزائیک‌های شکسته کف حیاط را یکی یکی می‌بلعد، راهش را می‌کشد سمت راهرو، سرریز می‌شود روی فرش، کف اتاق‌های تو درتو!»

روزنامه جام جم، تیتر عکس صفحه اول خود را به وضعیت فاضلاب "کوت عبدالله" یکی از بخش‌های شهر اهواز اختصاص داد و نوشت: باران که بیاید شهر در فاضلاب غرق می‌شود: کوت عبدالله را نجات دهید! «کوت عبدا...» را کمک کنید

اینجا کوت عبدا... است، به وقت آذر ۹۸ و معصومه خنفری، فرماندار کارون به ما می‌گوید کوت عبدا... کلا شبکه فاضلاب ندارد! فاضلاب، اما تنها مشکل و درواقع مشکل اساسی مردم این منطقه نیست، چراکه فرماندارشان به ما از ترک برداشتن دیوار خیلی از خانه‌ها خبر می‌دهد؛ اتفاقی که دلیلش پایین آمدن و نشست خاک منطقه‌ای است که ساکنانش خانه‌هایشان را روی آن ساخته اند؛ تالابی که به‌تدریج با خاک پر شد و روی خاک نمدار و سستش، خانه‌ها یکی یکی قد علم کرد و امروز بی‌شک بزرگ‌ترین بلای جان اهالی منطقه است.

از باران و آبگرفتگی کوت عبدا...، منطقه‌ای که در جنوب بخش شرقی شهر اهواز قرار گرفته و از زمستان سال ۹۱ به مرکز شهرستان کارون تبدیل شده، چند روزی می‌گذرد و هنوز بوی فاضلاب در فضا موج می‌زند! فاضلاب، غلیظ و سنگین، کف خانه خیلی‌ها نشسته و حالا حالا‌ها خیال رفتن و خشک شدن ندارد و این گلایه مردمی است که نمی‌دانند مشکل‌شان را کدام مسؤول و کدام نهاد قرار است حل کند!

مگر ما ایرانی نیستیم؟
پاییز که می‌آید، فصل بارش باران‌ها که شروع می‌شود، جولان فاضلاب هم در کوچه و خیابان‌های کوت عبدا...، به‌خصوص منطقه بزرگی که از گاومیش آباد شروع می‌شود و تا گندمکار ادامه پیدا می‌کند، شروع می‌شود. پای حرف‌های مردم این منطقه که می‌نشینیم، گلایه‌ها مشترک است، صبر خیلی‌ها سرآمده، آن‌قدر که چندبار بپرسند: «مگر ما ایرانی نیستیم؟! مگر توی این کشور زندگی نمی‌کنیم؟!...»

خانزاده یکی از معتمدان کوت عبدا... است. بحث فاضلاب که می‌شود می‌گوید: فاضلاب همیشه هست، همیشه بوده، با کوچک‌ترین بارندگی، فاضلاب بالا می‌آید. مردم ما از نظر بهداشتی در بدترین شرایط زندگی می‌کنند، سلامت‌شان در خطر است.

برای او مشکل فاضلاب مشکلی است که یک جمعیت ده هزار نفری از اهالی منطقه را درگیر کرده، مردمی که از آرامستان کوت عبدا... تا مسجد امام خمینی (ره) این شهر در حاشیه جاده اصلی و در شهرک بسیج زندگی می‌کنند. خانزاده هم مثل بقیه مردم کوت عبدا... در این مدت مسؤول زیاد دیده؛ مسؤولانی که به بهانه حل مشکل فاضلاب آمده اند و به قول او، با یک کار ظاهری، یک مرهم موقت روی زخم کوت عبدا... گذاشته و رفته‌اند. با باران بعدی، مرهم‌شان بی‌اثر شده و باز این فاضلاب است که بالا زده و راه پیدا کرده به خانه‌های مردم.

حرف‌های او را یک شهروند دیگر ادامه می‌دهد؛ زنی که می‌گوید از سه سال پیش از بدِ حادثه در کوت عبدا... خانه خریده و سه سال است خانه و زندگی‌اش روی فاضلاب است: «از گاومیش آباد تا اوایل گندمکار همیشه همین وضع را دارد، اینجا یک منطقه مسکونی است، اما شما بگو کدام انسانی در این شرایط می‌تواند زندگی کند؟! اینجا همه ما پروانه ساخت از شهرداری داریم، قبض آب و برق داریم، اما اصلا از خدمات شهری خبری نیست! اینجا هم جزوی از ایران است... چرا رسیدگی نمی‌کنند؟!»

اینجا همه مریض و بیمارند
کوت عبدا... برای اهالی‌اش فقط اسم شهر دارد، فقط در نامه‌ای اداری، مرکز شهرستان است و این گلایه مردمی است که مدت‌هاست رنج زندگی در این منطقه را به جان خریده‌اند: «مگر ما ایرانی نیستیم؟! چرا به داد ما نمی‌رسند، فرمانداری جواب ما را نمی‌دهد، شهرداری و اداره آب و فاضلاب هم ما را دست به سر می‌کنند! آنقدر فاضلاب آمده توی خانه‌هایمان که دیگر هیچ وسیله سالمی برایمان نمانده، بچه‌هایمان مریض شده‌اند، خودمان مریضیم و هیچ‌کس به داد ما نمی‌رسد!» این هم گلایه‌های یک شهروند دیگر است، شهروندی که می‌گوید خانه‌اش داروخانه شده از بس بچه‌هایش را برای مشکل عفونی و پوستی دکتر برده...

پاسکاری مشکل فاضلاب بین مسؤولان
در خوزستان، در اهواز و کارون و حوالی‌اش وقتی حرف فاضلاب و مردم و مسؤولان به میان می‌آید، همیشه نبودن زیرساخت می‌شود بهترین بهانه برای از سر بازکردن معضل؛ برای‌شانه خالی کردن از زیر بار مسؤولیتی که به عهده خیلی‌هاست و نادیده گرفته می‌شود.

اینجا در کوت عبدا... هم هرچقدر مسؤولان و دست‌اندرکاران شهرداری بگویند که زیرساختی وجود ندارد و پمپ‌های تخلیه فاضلاب ضعیف هستند و آن‌ها مسؤول اداره آب‌های سطحی هستند نه ساخت شبکه فاضلاب، هرچقدر هم مسؤولان اداره آب و فاضلاب بگویند که سرریز آب‌های سطحی باعث بالا آمدن فاضلاب می‌شود، باز مشکل همچنان پابرجاست و اهالی هربار که باران می‌بارد یک جنگ تن به تن را با فاضلاب شروع می‌کنند!

بهانه‌ای که باعث می‌شود با شهرداری و اداره آب و فاضلاب کوت عبدا... تماس بگیریم، تماس‌هایی بی‌نتیجه که راه به جایی نمی‌برد. در نهایت این همایون یوسفی، نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی است که به ما از بی‌تدبیری مسؤولان مرتبط شهری برای حل مشکل فاضلاب می‌گوید.

وعده‌ای که خدا می‌داند کی به سرانجام برسد
همایون یوسفی، نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس به جام‌جم می‌گوید: مشکل فاضلاب اهواز و کارون و باوی و حمیدیه، یک مشکل قدیمی است که ده‌ها سال است وجود دارد؛ برای رسیدگی به این موضوع ۱۵ فروردین ۹۶ مصوبه‌ای در دولت داشتیم برای چند موضوع که یکی از این موضوعات بحث فاضلاب اهواز، کارون، باوی و حمیدیه بود. طی سه سال اخیر هم ۸۴ پروژه فاضلاب در این مناطق اجرا و دو تصفیه‌خانه فاضلاب شرق اهواز هم افتتاح شده است.

یوسفی البته تاکید می‌کند منظورش از اهواز، مجموع شهر‌های اهواز، کارون، باوی و حمیدیه است و ادامه می‌دهد: تصفیه‌خانه فاضلاب شرق اهواز افتتاح شده و کلکتورهایش در حال نصب است و پروژه درحال تکمیل است. تصفیه فاضلاب غرب اهواز را هم به مناقصه گذاشتیم که پیمانکارهایش مشخص شده و به‌زودی کلنگ‌زنی می‌شود و ان شاءا... ظرف سه سال آینده ساخته می‌شود.

او وعده می‌دهد که این دو پروژه تصفیه‌خانه اگر به مدار فاضلاب اضافه شوند، هم فاضلاب از سطح محلات جمع شود، هم کار تصفیه فاضلاب انجام شود و هم از ورود فاضلاب به کارون جلوگیری به عمل آید. وعده‌ای که فعلا دردی از درد‌های اهالی منطقه، مردمی را که با هر بار باران زندگی‌شان در فاضلاب فرو می‌رود، دوا نمی‌کند.

فرماندار کارون: بحران کوت‌عبدا... جدی است
معصومه خنفری، نخستین فرماندار زن استان خوزستان است؛ زنی که از دی ماه ۹۵ تا همین حالا سکان اداره شهرستان کارون را به دست گرفته و در این سه سال کم با فاضلاب سروکله نزده! خنفری جواب تلفن ما را درست زمانی می‌دهد که سر جاده به استقبال استاندار خوزستان رفته؛ مصاحبه ما با او از فاضلاب شروع می‌شود؛ مشکلی که می‌گوید حل آن کار او نیست! گفت‌وگوی ما در انتها به یک معضل بزرگ‌تر می‌رسد؛ به خانه‌هایی که دیوارهایشان ترک خورده و جان اهالی را تهدید می‌کند. خنفری، اما مصاحبه ما را به وعده یک تماس دیگر نیمه تمام می‌گذارد تا به استقبال استاندار برود.

خانم خنفری، مردم کوت عبدا... از فاضلاب گلایه دارند چرا این مشکل حل نمی‌شود؟
چون کوت عبدا... کلا شبکه فاضلاب ندارد، خروجی آب‌هایش از طریق جو‌های روباز است که در مناطق اطراف آن سرریز می‌شود و با افزایش ساخت و ساز‌ها در منطقه این جو‌های روباز دیگر گنجایش حجم فاضلاب را ندارد.

خب چرا کوت عبدا... شبکه فاضلاب ندارد؟
چون این منطقه از ابتدا به این شکل ساخته شده، این منطقه قبلا تالاب بوده، یعنی محل تجمع آب‌های موسمی و سطحی. از طرف دیگر خروجی فاضلاب مناطق اطراف مثل گاومیش آباد و بخشی از کوت عبدا... قدیم و گندمکار هم به این منطقه سرریز می‌شده، اما در طول زمان کم کم این منطقه توسط مردم پر شد.

یعنی چه سالی؟
زمانی که کارون جزو شهرستان اهواز بود.

یعنی ۸ سال پیش؟
بله... اینجا بدون این که خاکبرداری بکنند یا خاک مناسب بریزند، روی همین تالاب را پرکردند و ساخت و ساز انجام شد. اما کم کم این تالاب فرونشست کرد و ما با هر بارندگی با مشکل فاضلاب مواجه می‌شویم.

مخصوصا بعد از سیل اخیر، که تقریبا دوماه سطح آب رودخانه بالا بود و باعث شد خاکی که این منطقه را با آن پوشانده و رویش ساخت و ساز کرده بودند شسته شود و از بین برود. درنتیجه منطقه بیش از پیش نشست کرده، حتی همین دو سه روز پیش در دو نقطه از جاده مواصلاتی آبادان به کوت عبدا... با فرونشست زمین مواجه شدیم و زمین تا عمق دو متر باز شد.

بالاخره برای این مشکل فاضلاب که صبر مردم را تمام کرده چه تدبیری کرده‌اید؟
فقط توانستیم با مکنده‌ها فاضلاب را تخلیه کنیم، البته با یک لوله‌گذاری هم فاضلاب این منطقه را به سپتیک (محل خروجی فاضلاب) گاومیش آباد وصل کردیم، اما این سپتیک جوابگوی کل منطقه نیست، چون این منطقه خیلی وسیع است و از گاومیش آباد شروع می‌شود تا گندمکار.

یعنی چقدر جمعیت دارد؟
خیلی زیاد، نصف جمعیت شهر کوت عبدا... که می‌شود حدود ۳۰ هزار نفر، البته همه این ۳۰ هزار نفر درگیر فاضلاب نیستند، اما در آینده آن‌ها هم درگیر می‌شوند. فعلا آن ده هزار نفری که در تالاب خانه ساخته‌اند، درگیر مشکل هستند. یعنی سطح منطقه نشست کرده، آسفالت خیابان‌ها ترک خورده، ​دیوار‌ها ترک خورده و... و کل منطقه رفته رفته فرونشست می‌کند.

حالا مردم باید چه کار کنند؟
من نمی‌دانم...، چون واقعا منطقه نشست کرده و سطح این نشست هم وسیع است. من که کارشناس نیستم در این خصوص تصمیم بگیرم و اینجا هم شبکه فاضلاب ندارد. یعنی اگر بخواهند شبکه فاضلاب جدید هم بکشند معلوم نیست مشکل حل شود، یا اگر بخواهند سطح منطقه را بالا بیاورند، معلوم نیست به نتیجه برسند. من هم واقعا نمی‌دانم و می‌گویم این کار من نیست.

فاضلاب مشکل امروز و دیروز نیست ما همیشه مقطعی آن را حل می‌کنیم، اما حالا، چون سیل به آن دامن زده مشکل ما بیشتر شده. در هر بارندگی ما یک هفته درگیر جمع آوری آب‌های سطحی بودیم، الان این زمان بیشتر شده... خیلی از خانه‌ها هم اخیرا ترک برداشته...

این موضوع الان جان مردم این منطقه را تهدید نمی‌کند؟
چرا صد درصد همین طور است، چون منطقه هم وسیع است.

خب شما فرماندار هستید، نمی‌شود به عنوان فرماندار این موضوع را اعلام کنید یا درباره‌اش هشدار بدهید؟
این موضوع را ما طی مکاتبات مختلف اعلام کردیم، ولی الان دیگر استاندار دارد می‌آید و من منتظرش هستم.