فرارو- گمرک همین هفته گذشته اعلام کرد قصد دارد قانون قدیمی درباره معافیت ۸۰ دلاری واردات گوشی موبایل بهشیوه مسافری را حذف کند. اگرچه در خبرها موضوع حذف معافیت مالیاتی بیشتر بولد شده، اما آنهایی که قصد داشتند در سفر خارجی برای خودشان گوشی موبایل بخرند، با اتفاق بسیار بدتری روبرو بودند، چون بهشکل همزمان مبنای محاسبه و پرداخت عوارض گمرکی از ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی به دلار نیمایی در سامانه سنا با قیمت ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان تغییر پیدا کرده است. اگرچه دلیل این تغییرات جلوگیری از سواستفادههای گسترده سودجویان اعلام شده، اما بههرحال افراد عادی که واقعا قصد داشتند برای مصرف شخصی خودشان اقدام به خرید و داردات موبایل کنند هم ضربه سختی را متحمل شدهاند. اتفاق عجیب، اما زمزمههایی است که در بازار موبایل پیچیده است: موبایل گران میشود! چرا و برای چی؟ فروشندهها و شرکتهای واردکننده حرف خودشان را میزنند و تقصیر را گردن یکی دیگر میاندازند.
چرا خرید موبایل به شیوه مسافری دیگر صرفه ندارد؟
تصمیم گرفته شده است؛ انگار داور فوتبال بهنشانه اعلام خطای پنالتی توی سوت خود دمیده باشد. با حذف معافیت ۸۰ دلاری و تغییر مبنای محاسبه از ارز دولتی به ارز مبادلاتی ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومانی، واردات گوشی موبایل برای مسافران سخت میشود، چون قیمت تمام شده یک گوشی موبایل برای مسافر با موبایلهای وارد شده به شکل رسمی و رجیستر شده فاصله چندانی ندارد.
توجه گمرک برای تغییرات جدید
مهرداد جمالارونقی معاون فنی گمرک آدم بدهای قصه را جلو میاندازد. آنهایی که در اینمدت با سوءاستفاده از قانون کلی موبایل را در تیراژ بالا به کشور وارد و باز با سوءاستفاده از گذرنامه مسافران واقعی رجیستر میکردند. آمارها نشان میدهند حجم این کار غیرقانونی بهشکل وحشتناکی زیاد بوده است. جمالاورنقی میگوید: با توجه به امکان سوءاستفادههای صورت گرفته برای واردات موبایل در تعداد تجاری از شیوه همراه مسافر و نبود امکان احراز واردات این شیوه برای مصرف شخصی یا فروش و در راستای حمایت از مصرفکنندگان این کالا در دوره خدمات پس از فروش و ارائه گارانتی و حمایت از کسبوکارهای قانونی تلفن همراه از طریق رویه تجاری، معافیت ۸۰دلاری کالای همراه مسافر برای واردات موبایل به شیوه مسافری حذف شد.
بهگفته او براساس مصوبه ۲۲مهرماه ستاد تنظیم بازار، معافیت ۸۰دلاری برای واردات گوشی مسافری از این بهبعد منتفی خواهد شد. از سوی دیگر پیش از این حقوق و عوارض گمرکی تلفن همراه مسافری براساس ارز رسمی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی محاسبه میشد، اما براساس ابلاغیه جدید ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز، از این به بعد حقوق و عوارض گمرکی گوشی تلفن همراه مسافری براساس نرخ سامانه سنا محاسبه میشود.
مهرداد جمالارونقی میگوید: اعمال نرخ ارز براساس سامانه سنا برای محاسبه حقوق ورودی و مالیات ارزش افزوده گوشی تلفن همراه مسافری ابلاغ شده است. ممکن است بهنظر برسد تاثیر این لغو معافیت ۸۰دلاری بر اغلب گوشیها زیاد نیست، اما به هر حال روی قیمت گوشی تاثیر خواهد داشت.
رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران به احتمال تاثیر لغو معافیت ۸۰ دلاری بر افزایش قیمت گوشی اشاره کرده و گفته این امر حتما روی قیمت موبایل در کشور تاثیر میگذارد.
البته رحمانی تلاش کرده دل خریداران را هم بهدست بیاورد: زمانی که تولید داخل به میزان مصرف نیست، نباید تعرفه را افزایش دهیم. تولید موبایلهای ایرانی در آن حد نیست که در بازار تاثیرگذار باشد. البته سیاست ما حمایت از هر کالایی است که در تولید داخل به حد کفایت برسد، اما تولید موبایل داخلی نسبت به مصرف بسیار ناچیز است. در سال گذشته در مجموع ۲۰۰ هزار تلفن همراه در کشور تولید شده است. این فعالیتها نیازمند سرمایهگذاری سنگینی است و از سوی دیگر در این زمینه، تکنولوژی به سرعت حرکت میکند.
واردات موبایل مسافری دیگر صرفه ندارد؟
قانون باید اجرا شود؛ پس آنهایی که قصد داشتند بهشکل مسافری گوشی وارد کنند در حالی که تعرفه و مالیات را سه تا هفت برابر بیشتر از گذشته پرداخت میکنند، چارهای جز غرزدن ندارند. در بازار، اما بعضی فروشندهها با دمشان گردو میشکنند، چون در سالهای اخیر هرنوع محدودیتی به نفع آنها تمام شده است. از رجیستری گرفته تا ممنوعیت واردات و البته گرانی ارز. اگر سری به شبکههای اجتماعی زده باشید میبینید در روزهای اخیر بعضیهایشان ویدئوهایی منتشر کردهاند و در آن به حذف معافیت مالیاتی پرداختهاند. میگویند گوشی قرار است گران شود و این موضوع را با لحن غمانگیزی بیان میکنند. بررسیهای هفتصبح نشان میدهد در کل این داستان هیچکس بهاندازه مسافران واقعی متضرر نشدهاند. بهعنوان مثال هزینه گمرکی و رجیستر یک گوشی آیفون ۱۱ پرو مکس با حافظه ۲۵۶ گیگابایت شده یک شبه به سه میلیون و ۳۹۰ هزار تومان رسیده است و واردات گوشی مسافری (با تاکید بر مصرف شخصی) دیگر نفع چندانی ندارد. چون الان آیفون ۱۱ پرو مکس با حافظه ۶۴ گیگابایت رجیستر شده را میشود در بازار حدود ۱۸ میلیون خرید. حالا اگر یک مسافر آن را در خارج حدود ۱۲.۷ میلیون تومان بخرد، برای رجیستر کردنش در داخل کشور باید حدود سه میلیون تومان دیگر هزینه کند.
آیا قرار است موبایل گران شود؟
راستش را بخواهید باید در جواب این سوال با کلی ناراحتی، غم و تاسف سرمان را بهنشانه تایید تکان دهیم. بله! قرار است موبایل گران شود، ولی متاسفانه این اتفاق بدون هیچدلیل منطقی رخ خواهد داد. چرا؟ چون با وجود افزایش تعرفه هنوز فاصلهای دو، سه میلیون تومانی بین واردات رسمی و واردات مسافری وجود خواهد داشت که سودجویان را وسوسه میکند همچنان کار خودشان را انجام دهند. فروشندهها، اما احتمالا طبق معمول کار خودشان را میکنند و بهبهانه واهی سختشدن واردات برای سودجویان کمی روی قیمت گوشیهایشان میکشند. ولی نگران نباشید! این وضعیت نمیتواند خیلی دوام داشته باشد. این خط و این هم نشان!