فرارو- حسین دهلوی، استاد بزرگ موسیقی ایران و خالق آثار جاودانی در عرصه موسیقی ملی، امروز ۲۳ مهرماه، پس از مدت ها خانه نشینی و بیماری، در بیمارستان شریعتی تهران درگذشت.
به گزارش فرارو، این موسیقی دان برجسته که پیش از این در سال ۱۳۸۲ به عنوان چهره ماندگار برگزیده شده بود، مدت ها به دور از توجه مسئولین فرهنگی کشور و تنها در سایه حمایت خانواده و دوستان نزدیکش به حیات خود ادامه می داد.
از آخرین کوشش های زنده یاد دهلوی در زمینه کار‌های جمعی موسیقی ملی، «پایه‌گذاری ارکستر مضرابی» بود که با همکاری ۶۶ نفر از نوازندگان ساز‌های مضرابی ایرانی تشکیل شد و در سال ۱۳۷۲ به روی صحنه رفت. این آهنگساز و محقق برجسته موسیقی ملی ایران معتقد بود که "با تغییر شیوه زندگی ایران قدیم، باید شیوه جدید ارتباط و شیوه جدیدی از مناسبات گوناگون در زندگی ایجاد شود. از این رو گرایش از موسیقی تک صدایی به موسیقی گروهی اجتناب ناپذیر است".
وی برای نظم و انضباط اجتماعی اهمیت فراوانی قائل بود. او معتقد بود آموزش موسیقی به کودکان و همکاری آنان در قالب یک گروه نظم را به آن‌ها بهتر می نمایاند و همین نظم بعد‌ها موجب خواهد شد تا افرادی منظم و وظیفه شناس بار بیایند.
زندگی نامه حسین دهلوی
حسین دهلوی متولد ۱۳۰۶ در تهران بود و از ۵ سالگی تعلم موسیقی را آغاز کرد و در ۹ سالگی با تشویق مادرش به آموختن ساز ویولن زیر نظر پدرش، معزالدین دهلوی، که خود از شاگردان علی اکبر شهنازی بود، پرداخت. دوره دوم آموزش این ساز را (ردیف راست کوک) نزد استاد ابوالحسن خان صبا گذراند و سپس وارد هنرستان موسیقی شد. هارمونی، کنترپوان و اصول آهنگسازی را نزد حسین ناصحی و علمک اپرا را نزد توماس کریستیان داوید، موسیقیدان اتریشی، فراگرفت.
وی در زمینه های مختلف آهنگسازی، رهبری ارکستر و پژوهش موسیقی آثار ارزشمندی را به یادگار گذاشته است. اپرای «مانا و مانی»، باله «بیژن و منیژه» و قطعه «سبکبال» از مشهورترین آثار وی می باشند. آثار پژوهشی وی، از جمله «تدوین سبک تمبک» و توجه به ساخت «سنتور کروماتیک» برای جبران مشکل کوک این ساز برای استفاده در ارکستر، همواره راهگشای محققان و دانشجویان موسیقی بوده است. برخی از آثار چاپ‌شده دهلوی شامل پارتیتور آهنگ‌های او به نام‌های «دوئتو سنتور در سه‌گاه»، «شورآفرین در شور برای ارکستر»، «چهارنوازی مضرابی در اصفهان»، «سوئیت بیژن و منیژه» (بر اساس اشعار حکیم ابوالقاسم فردوسی) برای ارکستر زهی، «بیژن و منیژه» برای ارکستر سمفونیک (۸ قسمت) و «سرباز» برای آواز گروهی و ارکستر می‌شود. از دیگر کار‌های حسین دهلوی می‌توان شورآفرین در ابوعطا برای ارکستر، چهارنوازی مضرابی اصفهان، فانتزی برای تار و ارکستر و فانتزی برای گروه تمبک و ارکستر را نام برد.
یکی از مهم‌ترین آثار حسین دهلوی کتاب پیوند شعر وموسیقی آوازی است که حاصل بیش از ۴۰ سال تجربه وی در تلفیق موسیقی با شعر است و جایزه کتاب سال را بدست آورد. وی مجموعه یی با عنوان «نغمه‌های کودک» را با اشعار محمدتقی کهنمویی تهیه و تدوین کرده بود که پس از گذشت بیش از سی سال از چاپ آن هنوز هم می تواند یکی از منابع مهم در زمینه موسیقی کودک باشد.
دهلوی از سال ۱۹۷۶ تصنیف اپرای مانا و مانی را به مناسبت سال جهانی کودک (۱۹۷۹) آغاز کرد. ساخت این اثر سه سال به طول انجامید که به خاطر محدودیت‌های استفاده از صدای خواننده زن تا به حال به اجرا درنیامده و فقط موسیقی سازی آن در خرداد ۱۳۷۹ با همت و رهبری علی رهبری با ارکستر فیلارمونیک اسلواکی در شهر براتیسلاو اجرا و ضبط شده است.
بوسه حسین علیزاده بر دستان استاد دهلوی
پیام تسلیت مسئولان هنری کشور به درگذشت استاد حسین دهلوی
روابط عمومی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پی درگذشت استاد حسین دهلوی پیام تسلیتی از سوی محمد الهیاری مدیرکل این دفتر منتشر شد. در این پیام آمده است:
استاد حسین دهلوی، جان ارجمند و زلال هنر شریف موسیقی، صبح امروز، ۲۳ مهرماه، پس از سال‌های مدید بیماری و شکیبایی، به خلوت جاودان نغمه‌ها پیوست.
شخصیت ارزشمندی که علاوه بر آراستگی به توانمندی‌های سرشار در عرصه‌های آهنگسازی، نوازندگی، تالیف و درخشش در زمره چهره‌های ماندگار این مرز و بوم، به تمامی دوستدار شفیق مردم و فرهنگ وزین ایران بود.
معاون امورهنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز درگذشت این استاد را تسلیت گفت
سید مجتبی حسینی در این پیام نوشت: «آثار استاد دهلوی را از نوجوانی می‌شنیدم، به شورم می‌آورد و شعوری نغز در آن‌ها جاری بود. استاد دهلوی از نوگرایان موسیقی ایرانی بود، اما با شناختی عمیق که از سنت موسیقایی ایرانی داشت، راه نوآوری در موسیقی را می‌گشود، به نوآوری و همگامی با زمانه در موسیقی ایرانی باور داشت و موسیقی و هنر را راهی برای اعتلا و توسعه جامعه می‌دانست.
شناخت، معرفت، دقت و انضباط استاد دهلوی و آثارش در خانه ذهنم پدیده‌ای ممتاز و کم نظیر ساخته بود و آرزو داشتم این پدیده را که ساعت‌ها به شنیدنش دل و جان سپرده بودم، از نزدیک ببینم و از او بیاموزم. بعد‌ها که دوستانی از خیل شاگردان استاد یافتم بیشتر با استاد آشنا شدم، چند باری استاد دهلوی را دیدم و همیشه شوق دیدارش را داشتم. امروز و در این خزان خبر رسید که استاد دهلوی خرقه تهی کرد و سفر کرد، غمی سخت در جانم ریخت که تا هستم بر دلم خواهد ماند. استاد دهلوی غم رفتنت همیشه در دلم می‌ماند، اما در ذهنم تصویر استوار و سرحال و منضبط استاد در حال رهبری ارکستر، روشن است.
استاد دهلوی آهنگساز، رهبر ارکستر و آموزگار عاشق موسیقی و خالق آثار ماندگاری بود که نوای گوش نواز و دلنشین آثارش در یاد و جان می‌ماند، موسیقی از حیث نظر و عمل در ذهن و جان استاد دهلوی جمع و جاری بود چنانکه موسیقی و شعر و پیوندشان را به درستی می‌شناخت در آهنگسازی و رهبری هم شورآفرینی می‌کرد. استاد دهلوی در هنرستان عالی موسیقی، آموخته بود و سال‌ها مدیر و آموزگار ارزشمند هنرستان ملی موسیقی بود و با آموزش، تألیف، آهنگسازی، اجرا و نوآوری در موسیقی ایرانی برای موسیقی و هنر و فرهنگ این سرزمین، قدم برداشت.
استاد حسین دهلوی یادت در جان ایران جاودان خواهد ماند».
