واقعیت را بپذیرید: کره شمالی، هسته‌ای باقی خواهد ماند!

فرارو- دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به این نتیجه رسیده است که دولت‌های مختلف در سطح جهان، به راحتی تسلیم تمایلات و درخواست‌های او نمی‌شوند. دولت وی بر شدت تحریم‌ها بر علیه کشور‌هایی مثل کوبا، ونزوئلا، روسیه، ایران و کره شمالی افزوده و آن‌ها را به اقدام نظامی نیز تهدید کرده است. با این حال، تاکنون هیچ کدام از آن‌ها تسلیم واشنگتن نشده اند. فقط کره شمالی حاضر شده با ایالات متحده آمریکا مذاکره کند.

به گزارش فرارو به نقل از نشنال اینترست، تمایلِ رئیس جمهور ترامپ به گفتگو با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی، علی رغم شکایات جنگ طلبانِ راست و متعصبانِ چپ، سزاوار ستایش است. با این حال، درخواست ترامپ از کره شمالی مبنی بر خلع سلاح هسته ایِ فوری و کامل شبه جزیره کره، هرگز واقع بینانه نبود.

افسوس که مذاکرات با کره شمالی که رئیس جمهور آمریکا، امید زیادی به آن بسته بود، متوقف شده است. اخیرا، دیپلمات‌های کره شمالی از حضور در نشست سازمان آسه آن (ASEAN) صرف نظر کردند. مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا انتظار داشت که در نشست این گروه با ری یونگ هو وزیر خارجه کره شمالی دیدار کند. پمپئو گفته است: ما آماده هستیم تا مذاکرات دیپلماتیک با کره شمالی را ادامه دهیم. وی افزوده: من متاسفم که ظاهرا علی رغم حضورم در بانکوک، نمی‌توانم با دیپلمات‌های کره شمالی در حاشیه نشست آسه آن دیدار و گفتگو کنم.

در حقیقت، اینگونه به نظر می‌رسد که روابط دوجانبه میان آمریکا و کره شمالی در حال بدتر شدن است. علی رغم انتقادات شدید کره شمالی، کره جنوبی و آمریکا در حال انجام مانور‌های مشترک نظامی هستند. کره شمالی هم در پاسخ به این اقدامات خصمانه، دست به آزمایش موشک‌های کوتاه برد خود می‌زند و دولت آمریکا و همچنین دولت‌های ژاپن و کره جنوبی را عصبانی کرده است. رئیس جمهور ترامپ همچنان نسبت به تعهد رهبر کره شمالی در مورد خلع سلاح هسته ای، ابراز اطمینان می‌کند. با این حال، این موضوع بویژه همزمان با تشدید حملات انتخاباتی دموکرات‌ها برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۰، بیش از پیش محل انتقاد و حمله است.

کره شمالی برای همیشه غیر منطقی است و فضایی بسته خواهد داشت. بعید است چهارچوب و منطق این کشور تغییری کند. با این حال، در این مورد، موضع پیونگ یانگ کاملا منطقی است و منافع دولت کره شمالی را بازتاب می‌دهد. دولت آمریکا از کره شمالی می‌خواهد تا از اهرم‌های قدرت خود در ازای برخورداری از امتیازات و منافع مبهم در آینده دست بکشد. آمریکا همواره بر دولت‌هایی که در لیست دشمنان خود تعریف کرده مثل صربستان، افغانستان، عراق، و لیبی، اعمال زور کرده است. قابل ذکر است که هیچ کدام از کشور‌های ذکر شده از توانایی بازدارندگی هسته‌ای برخوردار نبودند.

به طور خاص در مورد لیبی، رهبر این کشور معمر قذافی، موشک‌ها و توانایی هسته‌ای خود را در ازای دریافت امتیازات اقتصادی و سیاسی، تسلیم غرب کرد. وی پس از این اقدام، به طور رسمی در پایتخت‌های اروپایی مورد استقبال قرار می‌گرفت. با این حال، بلافاصله پس از آغاز امواج بهار عربی در لیبی، ایالات متحده و متحدانش از ضعف قذافی استفاده کردند و وی را با استفاده از قوه قهریه از قدرت خلع کردند. این مثال نشان می‌دهد که آمریکا قابل اعتماد نیست. در واقع، رهبر کره شمالی انسان ناآگاهی خواهد بود اگر آینده خود را به وعده‌های مبهم ایالات متحده آمریکا گره بزند. در عرصه عمل، کیم جونگ اون هر چه که باشد، انسان ناآگاهی نیست.

رهبر کره شمالی همچنین نمی‌خواهد به حسن نیت و خوش بینی چین، ژاپن و روسیه نیز تکیه کند. کره شمالی در موقعیت خوبی از نظر همسایگان خود قرار ندارد. این کشور اگر توانایی بازدارندگی هسته‌ای داشته باشد، احترام بین المللی (اگر نگوییم عشق و صمیمیت) نیز خواهد داشت. دیوید مکس وِل از بنیاد دفاع از دموکراسی می‌گوید: نیاز است رهبر کره شمالی را قانع کنیم که زرادخانه هسته‌ای وی در واقع حامل یک مسوولیت استراتژیک برای اوست و نباید ابزاری برای اخاذی تلقی شود. با این حال، اینگونه به نظر می‌رسد که ایجاد این فهم غیر ممکن است.

در بهترین شرایط، پیونگ یانگ احتمالا خلع سلاح خواهد شد که مطمئنا این اقدام در طول زمان و بر اساس گام‌های حساب شده و محتاطانه انجام خواهد شد. دیپلمات‌های کره شمالی به من تاکید کردند که بیانیه نشست سال گذشته میان ترامپ و کیم جونگ اون، روندی زمان بر را دربرخواهد داشت و منجر به دیدار‌های متوالی خواهد شد که در نهایت موجبِ: ۱) بهبود روابط دو جانبه شود.۲) بهبود محیط و فضای منطقه شود. ۳) به خلع سلاح هسته‌ای ختم شود. در واقع، کره شمالی با این شروط، گفته تا زمانی که روابط کاملا خوبِ دوجانبه میان این کشور و آمریکا برقرار نشود و همسایگان این کشور محیطی را ایجاد نکنند که در آن استفاده از زور بر علیه پیونگ یانگ دور از ذهن باشد، این کشور سلاح‌های هسته‌ای خود را نابود نخواهد کرد. من حتی بر این باورم که بعید است کره شمالی حتی با فراهم شدن این شروط، باز هم سلاح‌های هسته‌ای خود را تسلیم کند.

علاوه بر این، من بر این باورم که الزام و تعهد واقعی به خلع سلاح هسته ای، به سرعت به دست نخواهد آمد. سایت‌ها و تجهیزات هسته‌ای کره شمالی، کجا و چه هستند؟ چگونه می‌توان آن‌ها را نابود کرد؟ ایالات متحده آمریکا با انجام چه اقداماتی از سوی کره شمالی قانع خواهد شد که این کشور به طور کامل از خلع سلاح هسته‌ای پیروی می‌کند؟ این فرآیند، مسلما چندین سال به طول خواهد انجامید. تلاش دولت آمریکا برای خلع سلاح عجولانه کره شمالی، در واقع تلاشی برای خرابکاری در دستور کارِ رئیس جمهور ترامپ در قبال کره شمالی است.

امکان دارد دولت آمریکا به بررسی پیشنهاد‌هایی بپردازد که معطوف به دستیابی به توافقات کوچک و رویکردِ یک امتیاز در برابر یک امتیاز باشند. به عنوان مثال، مصالحه پیشنهادی در نشست هانوی ویتنام را در نظر بگیرید: کره شمالی باید سایت هسته‌ای یونگ بیون را تعطیل کند و در مقابل، تحریم‌ها بر علیه این کشور برچیده خواهند شد. از این منظر، مطرح کردن درخواستِ خلع سلاح هسته ایِ فوری و کامل از سوی آمریکا، مانع از دستیابی به توافق خوب و معنا دار جهت کنترل توانایی‌های هسته‌ای کره شمالی نخواهد شد.

با این همه، واشنگتن باید حداقل در گفتگو‌ها و مناظرات داخلی خود، بیشتر به پیش رود. آمریکا باید تعهد خود به هدف کلیِ "خلع سلاح هسته‌ای غیرقابل بازگشت، قابل تایید و کامل/ complete verifiable irreversible denuclearization (CVID) "را همچنان حفظ کند. ایالات متحده در عرصه عمل باید به نحوی نظام مند، مجموعه‌ای از اصلاحات محدود تر، اما مفید را ترویج کند. اصلاحاتی که اگر تکمیل شوند، معادل CVID خواهند بود. با این حال، اگر اصلاحات معدودی هم انجام شوند، باز هم مزایای مستقل مهمی خواهند داشت.

در این راستا، به عنوان مثال می‌توان به مواردی که در زیر می‌آید اشاره کرد:
*تهیه فهرستی از قابلیت‌ها و دارایی‌های هسته‌ای کره شمالی
*بازرسی از و تحقیق در مورد راستی آزمایی قابلیت‌ها و دارایی هسته‌ای کره شمالی
*پایان همیشگی آزمایش‌های موشکی و هسته‌ای کره شمالی
*تعیین ضمانت‌هایی علیه اشاعه هسته‌ای توسط کره شمالی
*نظارت بر حجم و اندازه زرادخانه‌های هسته‌ای کره شمالی
*نابودسازی توانایی کره شمالی در گسترش و بهبود بخشیدن به توانایی‌های هسته‌ای خود
*و در نهایت، اعمال نظارت بین المللی بر فعالیت‌های هسته‌ای کره شمالی

اضافه بر این، رئیس جمهور آمریکا بایستی به صراحت این گزاره را که طرح جایگزین برای خلع سلاح هسته ای، جنگ است را رد کند. تهدید به حمله اگر معتبر باشد باید به عنوان اهرم مذاکره توسط آمریکا استفاده شود و سطح تنش‌ها با کره شمالی را نیز افزایش دهد و این کشور را مجبور کند تا اقداماتی انجام دهد و از وقوع جنگ که احتمال شروع آن توسط آمریکا بسیار بالاست، جلوگیری کند. اضافه بر این، با فرض برتری ایالات متحده در جنگ احتمالی بر علیه کره شمالی، پیونگ یانگ باید به سرعت یا از نیروی نظامی خود استفاده کند و یا توانایی‌های نظامی خود را از دست بدهد. از این منظر، کره شمالی مجبور خواهد شد که تقریبا به صورت فوری و آنی، به هر گونه حمله‌ای از جانب آمریکا، پاسخ دهد.

اضافه بر این، آمریکا می‌تواند در کنار یک کره شمالی که دارای سلاح هسته‌ای است زندگی کند. رکس تیلرسون وزیر خارجه سابق آمریکا بر این باور بود که رها کردن کره شمالی با توانمندی‌های هسته ایِ قابل توجه، تهدیدی مستقیم نه فقط بر علیه منطقه شرق آسیا بلکه بر علیه نیرو‌های آمریکایی نیز خواهد بود. با این حال، اگرچه یک کره شمالیِ دارای توانمندی‌های هسته ای، موضوعی ناخوشایند است، اما این کشور واقعا تهدیدی بر علیه آمریکا نخواهد بود. هیچ گونه شواهدی مبنی بر اینکه کیم جونگ اون رهبر کره شمالی یا هیچکدام از نخبگان سیاسی حاکم بر این کشور اهل خودزنی و خودکشی باشند، وجود ندارد. آن‌ها به دنبال لذت بردن از مزایای قدرت خود هستند. کره شمالی به دنبال ایجاد ابزاری بازدارنده برای مقابله با حمله احتمالی از سوی آمریکا است. تنها دلیلی که پیونگ یانگ برای هدف قراردادن آمریکا در ذهن خود دارد این است که نیرو‌های نظامی این کشور در شبه جزیره کره و شمال شرق آسیا حضور دارند و آمریکا از معاهدات دفاعی-امنیتی دوجانبه با هدف تحدید قدرت و مقابله با کره شمالی پشتیبانی می‌کند.

از این رو، یک کره شمالیِ صاحب توانمندی هسته‌ای برای حمله به آمریکا، در عمل، امنیت ایالات متحده را تهدید نخواهد کرد. در عوض، کره شمالی سعی می‌کند امنیت کره جنوبی را تضعیف کند، زیرا واشنگتن به طور جدی نمی‌تواند در جنگ احتمالی میان دو کره شرکت کند که نتیجه آن حمله اتمی پیونگ یانگ به شهر‌های مختلف آمریکا و تبدیل کردن آن‌ها به تلی از خاکستر باشد. آمریکا به هیچ وجه نباید دست به چنین ریسک بزرگی بزند. منطقی‌ترین واکنش ایالات متحده آمریکا این است که از مداخله نظامی در شبه جزیره کره خودداری کند و مسوولیت دفاع از کره جنوبی را به دولت مستقر در سئول واگذار کند.

اینکه آمریکا اشاعه هسته‌ای را بپذیرد، نکته جدیدی نخواهد بود. این اقدام، موجب فروپاشی چهارچوب اشاعه هسته‌ای نخواهد شد. زیرا کشور‌ها با توجه به شرایط خاص خود و همچنین در نظر گرفتن موقعیت‌های امنیتی، شروع به گرفتن تصمیمات گوناگون در مورد سلاح‌های هسته‌ای می‌کنند. اضافه بر این، آمریکا سال هاست که دیگر اصالتی در بحث اشاعه هسته‌ای ندارد. آمریکا به کشور‌های انگلستان، فرانسه، اسرائیل، هند، پاکستان و چین کمک کرده است تا به تسلیحات هسته‌ای دست یابند. در اوایل دهه ۱۹۶۰، واشنگتن آغاز جنگ پیشگیرانه علیه چین برای اتمی نشدن این کشور را مورد بررسی قرار داد و دست به این اقدام نزد. آمریکا همچنین به تلاش‌های خود برای وادار کردن هند و پاکستان جهت رها کردن برنامه تسلیحات اتمیشان خاتمه داد. این اقدام در شرایطی صورت گرفت که پاکستان، به عنوان کشوری که نقش مهمی در اشاعه تکنولوژی تسلیحات اتمی به لیبی و کره شمالی بازی کرد، شاید بتواند خطرناک‌ترین قدرت هسته‌ای امروز لقب گیرد. در این مورد، واشنگتن به راحتی محدودیت‌های خود را فهمید و از یک وضعیت بد، بهترین استفاده را کرد.

این احتمال وجود دارد یک کره شمالیِ دارای تسلیحات اتمی، خیلی زودتر بتواند روابط بهتری با دولت ایالات متحده آمریکا داشته باشد. ایالات متحده باید بیانیه نشست سنگاپور با رهبر کره شمالی را مورد توجه قرار دهد: پایان دادن ممنوعیتِ سفر به و از کره شمالی (واشنگتن باید این نوع سفر‌ها را گسترش دهد، زیرا موجب گسترده شدن ایده هایش می‌شوند و دانش این کشور از کره شمالی را بهبود می‌بخشند)، گشایش دفاتر ارتباطی (این به شدت مهم است که کانال‌های ارتباطی دائمی میان واشنگتن-پیونگ یانگ وجود داشته باشند)، و ایجاد یک اعلامیه صلح/یا امضای یک توافق صلح (به این معنی که جنگ و طرح آن به عنوان یک دستور کار، خاتمه یافته و این موضوع باید به طور کامل پذیرفته و به رسمیت شناخته شود).

اضافه بر این، واشنگتن باید از کره جنوبی بخواهد که مسوولیت کامل دفاع از خود را برعهده گیرد. این بدان معناست که کره جنوبی باید اقداماتی را به اجرا گذارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
*افزایش و تقویت نیرو‌های نظامی
*به دست گرفتن مراکز فرماندهی و کنترل که اکنون توسط ایالات متحده آمریکا اداره می‌شوند
*پذیرش نقشی گسترده‌تر در عرصه معادلات دفاعیِ منطقه‌ای
*و در نهایت، بهبود روابط با همسایگانی که از لحاظ فکری به کره جنوبی نزدیکتر هستند (به طور خاص می‌توان به ژاپن اشاره کرد)

واشنگتن همچنین باید بر این نکته تاکید کند که کره جنوبی و همسایگانش بایستی در نحوه مواجهه با کره شمالی و تعامل با آن، ابتکار عمل را به دست گیرند. کره شمالی، قبل از آنکه مساله‌ای مهم برای آمریکا باشد، برای کره جنوبی و کشور‌های منطقه شبه جزیره کره موضوعی با اهمیت است. این رویه، راه را برای عدم مداخله و گرفتار شدن آمریکا در عرصه معادلات شبه جزیره کره هموار خواهد ساخت.

شماری از تحلیلگران، روزنامه نگاران و سیاستمداران، به این نکته اشاره می‌کنند که تفکرِ خلع سلاح کردن کره شمالی، شکست خورده است. این رویکرد به کره شمالی، ابدا واقع گرایانه و منطقی نیست. سیاست آمریکا در برابر کره شمالی همواره از بهترین گزینه‌ها برخوردار نبوده است. آماده شدن برای جهانی که یک کره شمالیِ دارای قدرت هسته‌ای در آن حضور داشته باشد، ضرورتی مهم برای آینده است.

**نویسنده متن: داگ بانداو. وی دستیار ویژه رونالد ریگان بوده است. او هم اکنون عضو ارشد انیسیتو کیتو است.