والیبال ایران و چهار سال «عادت به باخت»

به گزارش ایرنا، ۲۰۱۴، سالی درخشان برای والیبال ایران بود. تیم ملی با هدایت اسلوبودان کواچ در لیگ جهانی چهارم و در قهرمانی جهان ششم شد و برای نخستین بار طلای بازی‌های آسیایی را بر گردن آویخت. اما پس از آن، در چهار سال گذشته ملی‌پوشان ایران، غیر از کسب سهمیه المپیک و مدال برنز جام قهرمانان بزرگ جهان، دستاورد مهمی نداشته‌اند.

تیم ملی ایران در این چهار سال در مسابقات مختلف به میدان رفته ولی معمولاً مقابل تیم‌های مطرح جهان نیز ناکام مانده است. علاوه بر کواچ، رائول لوزانو و ایگور کولاکوویچ هم در این سال‌ها هدایت تیم ملی والیبال ایران را بر عهده داشته‌اند.

کسب سهمیه المپیک هم با توجه به اختلاف سطح والیبال ایران و تیم‌های آسیایی، نتیجه قابل انتظاری بود. جام قهرمانان بزرگ جهان هم که ایران در آن صاحب مدال شد، کم اهمیت‌ترین تورنمنتی است که زیر نظر فدراسیون بین‌المللی برگزار می‌شود و تنها مسابقاتی در سطح جهان است که نتایج آن در رده‌بندی جهانی تیم‌ها محاسبه نمی‌شود.

تیم ملی ایران در این سال‌ها در تورنمنت‌های مختلفی به میدان رفته است و شاید مهم‌ترین دستاورد این حضور، این بوده که همچنان ایران در میان تیم‌های مطرح جهان باقی مانده و حضورش را در لیگ ملت‌ها تثبیت کرده است.

اما صرف نظر از رتبه تیم ملی در این مسابقات، بررسی دیدارهای ملی‌پوشان ایران با تیم‌های برتر جهان هم نشان می‌دهد که والیبال ایران در چهار سال گذشته دوران خوبی را سپری نکرده است.

برزیل، آمریکا، ایتالیا، لهستان، روسیه، کانادا، آرژانتین، ایران، فرانسه و صربستان به ترتیب تیم‌های اول تا دهم رده‌بندی جهانی والیبال هستند. تیم ملی ایران در این چهار سال با ۹ تیم برتر جهان روبرو شده اما نتایج خوبی نگرفته است.

در جدول زیر تعداد مسابقات تیم ملی ایران با ۹ تیم برتر جهان را در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ ثبت شده است که به خوبی نشان می‌دهد، ایران در این رویارویی‌ها فقط مقابل آرژانتین آمار بهتری ثبت کرده و در کل عملکرد خوبی مقابل تیم‌های مطرح جهان نداشته است.

البته همین تعداد ۱۸ پیروزی مقابل تیم‌های بزرگ جهان هم نباید موجب برداشت غلط شود. برخی از این پیروزی‌ها در حالی بود که تیم حریف به دلیل شرایط آن تورنمنت با تیم دوم خود وارد زمین می‌شد؛ مثلاً لهستان در انتخابی المپیک به دلیل اینکه سهمیه را گرفته بود. یا چند پیروزی ایران در مسابقات خانگی خود در لیگ جهانی بود که بدون شک حضور تماشاگران تأثیر زیادی در آن دارد؛ مثلاً دو پیروزی بر آمریکا در لیگ جهانی ۲۰۱۵. سه پیروزی ایران بر روسیه هم همگی در لیگ جهانی ۲۰۱۵ ثبت شد که در آن تورنمنت، این تیم با توان بسیار پایینی وارد مسابقات شد و در کل ۱۲ بازی، فقط یک پیروزی کسب کرد که آن هم مقابل ایران بود. گاهی اوقات هم کیفیت تورنمنت و آن مسابقه خاص، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند؛ مثل آرژانتین در لیگ جهانی ۲۰۱۶دوبار از ایران باخت ولی یک ماه بعد در نخستین مسابقه المپیک با نتیجه سه بر صفر از سد ایران گذشت.

اگر نگوییم والیبال ایران در این سال‌ها روند نزولی داشته، دست‌کم دیگر از روند رو به رشد گذشته هم خبری نیست. در چهار سال گذشته هر چه پیش رفته‌ایم این آمار بدتر هم شده است. در مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۱۸، تیم ملی ایران حتی یکی از تیم‌های برتر جهان را هم شکست نداد. درحالی که در قهرمانی جهان ۲۰۱۴ ملی‌پوشان ایران تیم‌هایی چون آمریکا، ایتالیا و صربستان را شکست داده بودند و در نهایت هم به رتبه ششم دست یافتند.

والیبال ایران از فردا وارد چالش جدیدی می‌شود. امسال علاوه بر لیگ ملت‌ها، رقابت‌های انتخابی المپیک، قهرمانی آسیا و جام جهانی هم پیش روی تیم ملی ایران قرار دارد. البته کولاکوویچ چند بار اعلام کرده که هدف اصلی تیمش، کسب سهمیه المپیک است اما اگر والیبال ایران بخواهد دوباره در مسیر صعودی قرار بگیرد، باید این عادت به باخت را ترک کند.