تمدید نشدن معافیت نفتی؛ چه خواهد شد؟

فرارو- یک کارشناس حوزه نفت گفت: «به هرحال همه کشور‌ها به دلیل آنکه سعی می‌کنند سبد نیاز‌های خود را تمام و کمال تامین کنند، همیشه فروشندگان یا خریدارانی را مد نظر خواهند داشت، ولی این نکته را نادیده نگیرید که شاید ایران نقش بسیار بزرگی در ترنول مبادلات بازرگانی کشور‌ها ندارد، اما نباید اشتباه برداشت کنیم. ایران در منطقه از قدرت و نفوذ بسیار بالایی در مسائل ژئوپولیتیکی برخوردار است و داد و ستد‌های بین المللی فقط این نیست که به نفت ما نیاز داشته باشند. بلکه بسیاری از کشور‌ها به روابط حسنه با ایران هم نیازمند هستند؛ لذا بعید نیست که برخی از کشور‌ها حاضر به قبول تحریم نفتی ایران نباشند.»

 

 

احمد صرامی عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی در گفتگو با فرارو عنوان کرد: «به هرحال شکی در این مسئله وجود ندارد که هرگاه تحریمی شامل هر بخش از صنعت، تولید، صادرات و واردات شود، تبعات نفی برای ایران به همراه خواهد داشت؛ لذا در حال حاضر نگرانی‌هایی در باره عدم تمدید معافیت‌های نفتی وجود دارد. البته برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که احتمال دارد مجددا این معافیت‌ها تمدید شود. زیرا به هرحال چنین تصمیمی نه صرفا برای ایران بلکه برای تمام کشور‌ها از جمله ایالات متحده تبعاتی به همراه خواهد داشت.»

 

وی افزود: «اما نکته بسیار مهم‌تر این است که ما باید طی چند سال اخیر در خصوص تحریم‌های نفتی، برنامه‌ریزی بهتری انجام می‌دادیم. زیرا شاید می‌توانستیم به نوعی جایگزین محصول انجام دهیم و نفت را به طرق مختلف در مرز‌های خشکی جابه جا می‌کردیم و تبدیل به یک محصول پایین دستی در حوزه فروش محصولات پتروشیمی می‌شد. با این حال واقعیت این است که صحنه سیاست نفت، به گونه‌ای نیست که سیاستمداران بتوانند با قطعیت پیش‌بینی کنند، اقدامات رئیس جمهور ایالات متحده انجام می‌دهد هم غالبا قابل پیش بینی نیست. یعنی طی این مدت بار‌ها دیدیم که ناگهان پشت میز می‌نشیند و امضا‌هایی می‌زند که هم برای ایالات متحده و هم برای باقی کشور‌ها تبعات بسیاری ایجاد می‌کند.»

او ادامه داد: «متاسفانه طی این سال‌ها نفت تبدیل به یک بازیچه شده است و اوپک هم قدرت و توانایی لازم برای اینکه در برابر این بازی‌های سیاسی ایستادگی کند را ندارد؛ بنابراین الان تمام آینده و اینکه تا چه میزان تبعات ناشی از تحریم‌های نفتی کاهش پیدا کند، به بدنه وزارت نفت برمی‌گردد که تا چه حد واقع بینانه به ماجرا نگاه کنند و چه برنامه‌های ویژه‌ای برای آن در نظر داشته باشند. ضمن اینکه نباید فراموش کرد که تاثیرات منفی تحریم‌ها بستگی به قیمت نفت هم دارد. زیرا همانطور که می‌دانید در عرصه اقتصاد حرف اول را عرضه و تقاضا می‌زند و با کاهش عرضه به احتمال زیاد قیمت نفت نیز بالا خواهد رفت و این می‌تواند با وجود کاهش صادرات، تاحدودی فشار تحریم‌ها برای ایران را کاهش دهد.»

این کارشناس حوزه نفت در پاسخ به این سوال که آیا کشور‌هایی مانند چین و هند که از بزرگترین خریداران نفتی ایران هستند، با ایالات متحده همراهی می‌کنند یا خیر گفت: «به هرحال همه کشور‌ها به دلیل آنکه سعی می‌کنند سبد نیاز‌های خود را تمام و کمال تامین کنند، همیشه فروشندگان یا خریدارانی را مد نظر خواهند داشت، ولی این نکته را نادیده نگیرید که شاید ایران نقش بسیار بزرگی در ترنول مبادلات بازرگانی کشور‌ها ندارد، اما نباید اشتباه برداشت کنیم. ایران در منطقه از قدرت و نفوذ بسیار بالایی در مسائل ژئوپولیتیکی برخوردار است و داد و ستد‌های بین المللی فقط این نیست که به نفت ما نیاز داشته باشند. بلکه بسیاری از کشور‌ها به روابط حسنه با ایران هم نیازمند هستند؛ لذا بعید نیست که برخی از کشور‌ها حاضر به قبول تحریم نفتی ایران نباشند.»

صرامی در پایان گفت: «به عقیده من ما باید در راستای حفظ قیمت بازار برنامه ریزی کنیم. زیرا در غیر اینصورت درست است که اگر صادراتمان به زیر ۷۰۰ هزار بشکه برسد ما با مشکلات بزرگی مواجه خواهیم شد، اما اگر قیمت‌ها بالا بمانند می‌توانیم در حوزه تامین دارو و کالا‌های اساسی با مشکلات بسیار اندکی روبرو شویم. زیرا همانطور که اشاره کردم، قیمت بعضا می‌تواند خلاء کاهش صادرات را پر کند. اما ما باید سعی کنیم که نه تنها اجازه کاهش صادرات به زیر یک میلیون بشکه ندهیم بلکه برنامه ریزی‌هایی داشته باشیم که میزان صادرات خود را بالا ببریم. این کار کاملا امکان پذیر است و عملا به همین دلیل هم بود که با وجود تحریم‌های نفتی ما در آغاز سال ۲۰۱۹ صادرات نفت ما افزایش داشت.»