جدال صداوسیما با "برادر جواد"!

فرارو- محمد جواد آذری جهرمی در هفته‌های اخیر با قوه قضائیه به خاطر عدم فیلترینگ اینستاگرام، فروشندگان و قاچاقچیان گوشی همراه به خاطر رجیستری، پلیس به خاطر کشف مزرعه کشت خشخاش و نهایتا صداوسیما به خاطر تخلف در نظرسنجی پیامکی جشنواره جام جم در تقابل قرار گرفته است. او در این تقابل‌ها موفق ظاهر شده و حمایت مردم و رییس جمهور را داشته است. اما موقعیت آذری جهرمی پس از افشاگری در مقابل صداوسیما بیش از پیش تقویت شد. با این حال او به یک چالش مهم نیز کشیده شده است.

به گزارش فرارو، وزیر ارتباطات چند روز پیش در توئیتی نوشت: «گزارش کامل و با جزییات فنی چگونگی دستکاری نظرات مردم در جشنواره صداوسیما، امروز نهایی و برای پلیس ارسال شد. عامل دستکاری در نظرات مردم شناسایی شده است. هک یا اختلال منتفی است. طبیعتا شناسایی آمر یا آمران و انگیزه آن‌ها را پلیس پیگیری خواهد کرد.»

پیشتر وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بعد از استعلام‌ها و تحقیقات اولیه به جدول و اعدادی استناد کرد که بر اساس آن در نظرسنجی اخیر صداوسیما برای انتخاب محبوب‌ترین برنامه سال دستکاری صورت گرفته است.

او در تویترش با انتشار دو تصویر نوشت: «تصاویر زیر، گویای بخشی از اتفاقاتی است که در نظرسنجیِ انتخاب محبوبترین برنامه سال صداوسیما، رخ داده است. گزارشِ بررسی تکمیلی در حال نهایی شدن است. نتایج برای رسیدگی به صداوسیما و پلیس فتا ارسال خواهد شد.»

 

ماجرا از آنجا آغاز شد که حدود ده روز پیش برخی شهروندان پیامکی دریافت کردند که نشان می‌داد آن‌ها در نظرسنجی برنامه تلوزیونی «برنده باش» شرکت کرده‌اند. با این حال بسیاری از این افراد برنامه مورد نظر را ندیده بودند، چه برسد به اینکه در مسابقه آن شرکت کنند. توییتر به کمک آمد و برخی کاربران آذری جهرمی، معروف به «وزیر جوان» را مورد خطاب قرار داده از او خواستند تا در این باره پاسخگو باشد. بعد از افشای ماجرای دستکاری در آرا، مقامی در صداوسیما شرکتی را مقصر این اتفاق دانست که از وزارت ارتباطات مجوز گرفته و رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات نیز به این موضوع واکنش نشان داد.

در همین رابطه روابط عمومی صداوسیما نیز اعلام کرد: «رای‌گیری بخش مردمی جشنواره تلویزیونی جام‌جم که از ۲۳ بهمن شروع شد، تا پنجشنبه ۹ اسفند بیش از ۴۰ میلیون رأی در سامانه USSD و روبیکا به خود اختصاص داد، اما ایجاد اختلال در این سامانه حاشیه ساز شد.»

روابط عمومی معاونت سیما هم‌چنین اعلام کرد: «اصالت رای رسیده در بازه زمانی بروز اختلال، در حال بررسی است. روند رای‌دهی نیز مطابق روال گذشته دوباره از دوشنبه آغاز و تا پیش از اختتامیه ادامه خواهد داشت.»

صداوسیما تلاش داشت که توپ را در زمین وزارت ارتباطات بیاندازد و این وزارت خانه را متولی موضوع معرفی کند. این در حالی است که پیش از آن صداوسیما از "اختلال" و یا احتمال "هک" سامانه سخن گفته بود.

در واکنش به این ادعا جمال هادیان طبائی زواره، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ادعای صداوسیما به ایرنا گفت: «دبیر جشنواره تلویزیونی جام جم مدعی شده جابجایی آرای نظرسنجی محبوبترین برنامه صداوسیما را شرکتی که از وزارت ارتباطات مجوز دارد، انجام داده است. تغییر آرا در شرکت طرف قرارداد انحصاری تبلیغات صداوسیما صورت پذیرفته که هیچ مجوزی از وزارت ارتباطات نیز ندارد و توصیه می‌کنیم منتظر گزارش تکمیلی بمانند و سپس اظهار نظر کنند.»

وزیر ارتباطات هم در توئیتی به ادعای صداوسیما پاسخ داد. او نوشت: «شرکت‌های ارزش افزوده و USSD مجوزی از وزارت ICT ندارند و فعالیت آن‌ها مطابق قانون تجارت است، اگر آنگونه که در بخش‌های خبری دیشب سیما طرح شد، فعالیت آنها باید با اخذ مجوز از وزارت ICT باشد، مطابق مصوبه ۱۹۲ کمیسیون تنظیم مقررات، تبلیغ یا فعالیت آن‌ها سریعا در صداوسیما متوقف گردد.»

با این حال روز گذشته روزنامه جام جم وابسته به صداوسیما این سوال را مطرح کرده که وزارت ارتباطات متولی نظارت بر سامانه‌های ارزش افزوده یا همان ستاره‌مربع‌هاست.

این روزنامه توپ را در زمین وزارت ارتباطات انداخته و نوشته است: «زمستان سال گذشته به‌دلیل ناامن بودن کد‌های دستوری USSD، قرار شد با صدور بخشنامه بانک مرکزی، از ۱۵ بهمن ماه محدودیت‌هایی در بستر USSD ایجاد شود. اما توییت محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مشخص کرد وی با این تصمیم بانک مرکزی به‌شدت مخالفت کرده و جلوی این کار را گرفته است.»

به نوشته این روزنامه "وزیر ارتباطات با وعده ارائه راهکار‌هایی برای تأمین امنیت کد‌های دستوری USSD، از توقف فعالیت این بستر توسط بانک مرکزی جلوگیری کرد. یک سال از وعده آقای وزیر گذشته و در ارائه خدمات پولی و افزایش امنیت ستاره‌مربع‌ها تفاوت خاصی صورت نگرفته است و کارشناسان همچنان هشدار می‌دهند ادامه کار این بستر‌ها در قالب‌های کنونی، ممکن است خطراتی فراتر از جابه‌جایی رای‌های یک جشنواره تلویزیونی داشته باشد."

این روزنامه  نوشته است: "همه این‌ها را که کنار بگذاریم این سوال به وجود می‌آید اگر نظارت بر ستاره‌مربع‌ها با وزارت ارتباطات نیست پس علت دخالت سال گذشته «برادر جواد» در این زمینه چه بود؟"

 

به نظر می رسد اصطلاح "برادر جواد" کنایه ای به سوابق امنیتی وزیر ارتباطات باسد.

در این بین ظاهرا پلیس نیز طرف صداوسیما را گرفته است.

سرهنگ علی نیک‌نفس معاون فنی پلیس فتا در گفت‌وگویی با اشاره به ماجرای اختلال اخیر در نظرسنجی جشنواره جام‌جم بیان کرد: «با توجه به شکایتی که از طرف صداوسیما مطرح شد، همکاران ما اقدامات خود را با استناد به ماده ۷۳۴ قانون مجازات اسلامی که جرایم علیه صحت و تمامیت داده‌ها را شامل می‌شود، آغاز کردند. مساله‌ای که وجود دارد این است که هم صدا و سیما و هم وزارت ارتباطات پیگیر موضوع هستند، اما مستنداتی که وزیر ارتباطات در شبکه‌های اجتماعی اعلام کردند هنوز به پلیس واصل نشده و پیگیر هستیم که این مستندات را دریافت کنیم.»

او درخصوص متولی نظارت بر شرکت‌های خدمات ارزش افزوده نیز با صراحت گفت: «نظارت بر شرکت‌های ارزش افزوده با توجه به این که در ارتباط با اپراتور‌های تلفن همراه هستند و مجوز‌های مربوط هم توسط سازمان تنظیم مقررات صادر می‌شود، همان سازمان باید بر عملکرد آن‌ها نظارت داشته باشد. این شرکت‌ها، موجودیت حقوقی مستقلی هستند که از بستر تلفن همراه، خدماتشان را ارائه می‌کنند و متولی نظارت بر آن‌ها هم سازمان تنظیمات مقررات وزارت ارتباطات است.»

با تمام این اوصاف صداوسیما که حالا از ناایمن بودن بستر شرکت‌های ارزش افزوده سخن می‌گوید تاکنون توضیحی نداده است که با وجود این آگاهی چرا نظرسنجی جشنواره جام جم و بسیاری از نظرسنجی‌های دیگر را در این بستر انجام می‌دهد. تمام مسابقات تلویزیونی با این سیستم فعالیت می‌کنند و از این طریق درآمد کلانی نیز به جیب صداوسیما واریز شده است.

پیشتر برخی رسانه‌ها تقلب در آرای جشنواره جام جم را در راستای توطئه‌ای علیه برنامه نود ارزیابی کرده بودند تا از این طریق در کورس با "برنده باش" بازنده شود. بحث تقلب سیستماتیک در جشنواره جام جم به شورای نظارت بر صداوسیما نیز رسیده است و بنا به گفته حسام الدین آشنا قرار است در دستور کار این شورا قرار گیرد.