فرارو- واردات دام زنده به کشور یکی از عجیبترین تصمیمات دولت برای کنترل قیمت گوشت قرمز به حساب میآید. چون ایران تا همین سه، چهار سال پیش به عنوان هشتمین کشور صادرکننده گوسفند و بز زنده دنیا شناخته میشد. این یعنی وضعیت تولید آنقدر خوب بوده که علاوه بر پاسخگویی به نیازهای کشور، میتوانستیم بخشی از آن را به خارج کشور بفرستیم و به جای گوسفند، دلار وارد کنیم. آمارها میگویند در سال ۹۳ در مجموع حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار راس دام سبک (گوسفند و بز) در کشور تولید میشده است. این حجم تولید از سال ۹۵ مدام کمتر و کمتر شد که بخشی از آن را به خشکسالی کشور و از دست رفتن مراتع ربط میدهند. به هرحال هشتمین کشور بزرگ صادرکننده دام زنده سبک، حالا در انتهای سال ۹۷ با بحران بزرگی به اسم گرانی گوشت قرمز روبرو است. قیمت هر کیلو گوشت گوسفند به حدود ۱۲۰ هزار تومان رسیده و گوشت گاو و گوساله را کیلویی ۷۰، ۸۰ هزار تومان میفروشند. پس چارهای نیست جز کمک گرفتن از واردات برای کاهش قیمتها. تا الان واردات به شکل گوشت منجمد و گوشت گرم انجام شده بود، اما در روزهای اخیر شاهد ورود جمعیتی بزرگی از گوسفندهای زنده رومانیایی هستیم که سوار هواپیما میشوند و در ایران به کشتارگاه میروند تا شاید قیمت گوشت قرمز پایین بیاید. ما درفرارو دلایلی داریم که نشان میدهد این سیاست میتواند موفقیتآمیز باشد.
اول؛ واقعا کلید قفل بازار گوشت دست دو هزار راس گوسفند زنده رومانیایی بود و بعد از ورود آنها میتوانیم گوشت را ارزانتر بخریم؟ قطعا جواب این سوال منفی است. دو هزار گوسفند زنده وارد شده تنها بخشی از قرارداد بزرگ ایران و رومانی هستند. در این کشور اروپایی حدود ۱۰ میلیون راس گوسفند زندگی میکنند که سالی یک میلیون از این جمعیت به خارج رومانی صادر میشوند. طرف ایرانی یکباره دست روی ۶۰۰ هزار راس از این گوسفندها گذاشته است که در بازار جهانی عدد بزرگی به حساب میآید. این تعداد گوسفند خریداری شده قرار است آرام آرام وارد کشور شوند؛ تقریبا ماهی ۲۰۰ هزار تا!
دوم؛ آمارها میگویند هر کدام از ما ایرانیها در سال به طور متوسط حدود ۱۲ کیلوگرم گوشت قرمز مصرف میکنیم. اگر جمعیت کشور را همان ۸۵ میلیون نفر اشاره شده در سرشماری سال ۹۵ لحاظ کنیم به عدد خیلی بزرگی میرسیم که میتواند رابطه بین کاهش عرضه و افزایش تقاضا را در مسئله گرانی گوشت قرمز به طور کامل توضیح دهد. از سوی دیگر اطلاعات فعلی نشان میدهند در داخل کشور سالی ۸۳۸ هزار تن گوشت قرمز تولید میشود و حجم مصرف روزانه کشور به دو هزار و ۸۰۰ تن میرسد. وزن هر گوسفند به طور متوسط حدود ۶۰ کیلوگرم برآورد میشود که تقریبا ۳۰ کیلو از آن گوشت است. این فرمول دلیل تعداد بالای گوسفندهای خریداری شده از رومانی را نشان میدهد.
سوم؛ گوشت قرمز منجمد کیلویی ۳۰ هزار تومان فروخته میشود و در حالی که قیمت گوشت قرمز گوسفندی تولید داخل بالای ۱۰۰ هزار تومان است، فروشگاهها گوشتهای گرم وارداتی را پیش از این حدودا کیلویی ۵۰ هزار تومان به فروش میرساندند. خرید گوسفند زنده، انتقال آن با هواپیما و ذبح آن در داخل کشور قطعا قیمت تمام شده کمتری خواهد داشت. شاید به همین دلیل مسئولان طرح میگویند امیدارند پس از سرعت گرفتن فرآیند واردات قیمت گوشت قرمز گوسفندی تا ۴۰ هزار تومان پایین بیاید. الان که قیمت گوشت قرمز به بالای ۱۰۰ هزار تومان رسیده، احتمالا تارگت ۴۰ هزار تومانی طرح واردات گوسفند زنده برایتان کمی عجیب و دور از دسترس است، اما یادتان باشد که قیمت گوشت گوسفندی همین ۹ ماه پیش حدود ۴۰ هزار تومان فروخته میشد.
چهارم؛ بیایید نگاهی هم به دلایل انتخاب رومانی داشته باشیم. این کشور اروپایی در سال ۲۰۱۵ پنجمین کشور بزرگ صادرکننده دام زنده جهان به حساب میآمد. همان سالی که ما در رتبه هشتم جهانی قرار داشتیم. سودان و سومالی و اردن سه کشور اول جدول هستند که احتمالا به خاطر مسائل سیاسی و جغرافیایی نمیتوانیم روی هیچ کدامشان حساب باز کنیم. استرالیاییها به عنوان یکی دیگر از کشورهای بزرگ صادرکننده دام زنده کلی نازو عشوه دارند، چون فعالان حقوق حیوانات در این کشور زورشان زیاد است و اصلا دوست ندارند کسی گوسفندهایشان را بخرد و یک راست روانه کشتارگاه کند. از این گذشته فاصله استرالیا و ایران به قدری زیاد است که باید گوسفندها را حدود ۱۶ ساعت داخل هواپیما نگه داشت. مسئله مسافت در مورد کشورهایی مثل انگلیس و اسپانیا هم وجود دارد. پس میماند رومانی که پنجمین کشور صادرکننده دام زنده بزرگ دنیا است و فاصلهاش تا تهران به شکل هوایی حدود سه ساعت است.