فرار مالیاتی پزشکان چقدر است؟

مساله وابستگی به درآمد‌های نفتی از آن دست اتفاق‌هایی است که به گفته بسیاری از مسئولان تنها راه علاجش، روی آوردن به درآمد‌های دیگر از جمله درآمد‌های مالیاتی است، اما گره کار زمانی عیان می‌شود که مساله احیای درآمد‌های مالیاتی به میان می‌آید؛ مساله‌ای که از حوزه درمان و پزشکی تا بسیاری از حوزه‌ها را شامل می‌شود.

به گزارش «اقتصاد ۲۴»، در این میان، آنطور که بررسی بودجه‌های سنواتی از جمله بودجه ۹۸ نشان می‌دهد، دست‌کم یک اختلاف ۶ هزار میلیارد تومانی بین مالیاتی که باید از پزشکان گرفته شود و مالیاتی که پرداخت می‌کنند وجود دارد. این مساله در ارقام اعلام‌شده از سوی مقامات مختلف دیده می‌شود.

به عنوان مثال، آنطور که محمدمهدی مفتح سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ عنوان کرده، میزان فرار مالیاتی پزشکان حداقل حدود ۶۵۰۰ میلیارد تومان است. طبق گفته‌های او، در حالی براساس اظهارات مسئولان سازمان امور مالیاتی، میزان مالیات پرداختی توسط پزشکان در سال گذشته، حدود ۱۵۰ میلیارد تومان بوده است که بر اساس گزارش شماره ۱۶۲۱۹ مرکز پژوهش‌های مجلس درباره لایحه بودجه ۹۸ که اوایل دی‌ماه منتشر شد، مقدار واقعی مالیات پزشکان در سال حداقل حدود ۶۷۰۰ میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. او در این میان عنوان کرده است که می‌توان بودجه را حداقل به میزان ۶۵۰۰ میلیارد تومان افزایش داد؛ آن هم تنها با جلوگیری از فرار مالیاتی پزشکان.

در واقع، در صورت جلوگیری از فرار مالیاتی پزشکان حداقل حدود ۶۵۰۰ تا ۸۰۰۰ میلیارد تومان به درآمد‌های کشور اضافه می‌شود و شرط لازم برای تحقق این امر، شفافیت درآمد پزشکان با اجرای مصوبات کمیسیون تلفیق مجلس است.

از سوی دیگر، در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس عنوان شده که «به دلیل ضعف سازوکار‌های قانونی و عدم اتصال پایگاه‌های اطلاعاتی به یکدیگر، توان اخذ مالیات واقعی بسیاری از مشاغل در کشور امکان‌پذیر نیست. برای مثال در حوزه سلامت این مسئله بسیار برجسته است؛ کارشناسان این حوزه مقدار واقعی مالیات پزشکان را حداقل حدود ۶۷۰۰ میلیارد تومان در سال تخمین می‌زنند، اما سازمان امور مالیاتی مالیات پزشکان را حدود ۷۰۰ میلیارد تومان در سال تخمین زده است. این در حالی است که بسیاری از کارکنان بخش دولتی و خصوصی که معمولاً قشر ضعیف‌تری در جامعه هستند مالیات‌های خود از جمله مالیات حقوق را به طور کامل پرداخت می‌کنند. با توجه به این مسئله ایجاد سازوکاری برای اخذ مالیات از مشاغل و جلوگیری از فرار مالیاتی آن‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد».

اما گره کار کجاست که این میزان درآمد مالیاتی شفاف نشده و به راحتی پنهان می‌شود؟ برخی می‌گویند که نبود کارتخوان در مطب پزشکان خود عاملی برای این فرار مالیاتی است. در این میان یکی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه اخیرا عنوان کرده که برخی پزشکان درآمدهایشان را به حساب منشی‌شان واریز می‌کنند.

غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در این رابطه به مساله فشار برای لغو مصوبه اخیر کمیسیون تلفیق در خصوص پرداخت مالیات از سوی پزشکان هم اشاره و تاکید کرده است: «دلیل اینکه پزشکان با پرداخت مالیات و نصب سامانه فروشگاهی در مطب‌هایشان مخالف هستند را متوجه نمی‌شوم. برخی پزشکان متاسفانه با استفاده از راه‌های گوناگون سعی می‌کند تا درآمد خود را پنهان کنند به طوری که از این افراد، درآمد‌ها و واریزی‌های خود را به حساب منشی خود داشته و دارند و می‌کوشند تا ردپایی از این درآمد‌ها وجود نداشته باشد. پزشکان باید به مانند دیگر اقشار جامعه و بر اساس درآمدشان، مالیات بپردازند و هیچ‌کس هم با درآمد و حتی افزایش درآمد‌های آن‌ها کاری ندارد، ولی باید به ازای درآمد خود و به تناسب آن، مالیات‌های خود را که ادای وظیفه به کشور است پرداخت کنند.»

آنطور که یکی از نمایندگان مجلس عنوان کرده، باید رقمی معادل ۸ هزار میلیارد تومان از پزشکان به عنوان مالیات دریافت شود. در عین حال مالیاتی که از پزشکان دریافت می‌شود چیزی در حدود ۷۰۰ میلیارد تومان است. برخی منابع از جمله اعضای کمیسیون برنامه و بودجه نیز می‌گویند که این رقم باید به ۶۷۰۰ میلیارد تومان برسد.

آنطور که قائم‌مقام وزیر بهداشت سال گذشته گفته بود، ۴۲ هزار و ۸۲۲ پزشک عمومی و ۳۹ هزار و ۸۹۲ پزشک متخصص در کشور فعالیت می‌کنند، یعنی در مجموع رقمی معادل ۸۲ هزار و ۷۱۴ پزشک.

طبق این ارقام و با در نظر گرفتن رقم فوق به عنوان تعداد کل پزشکان، می‌توان اینطور گفت که هر پزشک، باید رقمی معادل ۹۶.۷ میلیون تومان به عنوان مالیات پرداخت کند در حالی که این رقم در شرایط فعلی و طبق عدد ۷۰۰ میلیارد تومانی برای کل پزشکان، معادل ۸.۴ میلیون تومان برای هر یک پزشک است؛ یعنی یک اختلاف ۸۸.۳ میلیون تومانی!

این رقم تنها بخشی از درآمد‌هایی است که می‌توان از طریق احیای آن، بودجه کشور را از نفت رها کرد.