فرارو- ترکیه برای تضعیف شبهنظامیان کُردی در شمال سوریه، عملیات عفرین را به راه میاندازد.
به گزارش فرارو، وبگاه شبکه الجزیره طی یادداشتی به قلم عمر کوش، به واکاوی اهداف عملیات ترکیه در سوریه پرداخت و نوشت: ارتش ترکیه به همراه گروههای سوری با هدف دور کردن شبهنظامیان "واحدهای محافظت از خلق" (YPG)، وابسته به حزب "اتحاد دموکراتیک کردی" (PYD)، جناح سوری حزب کارگران کردستان (PKK) این عملیات را انجام میدهد. جزب پ.ک.ک. در ترکیه به عنوان یک حزب تروریستی، ممنوع است.
ازریابیها حاکی از آن است که ۲۰ هزار سرباز ترکیهای و جنگجویانی از "گروههای ارتش آزاد سوریه" برای مشارکت در عملیات نظامی آماده میشوند. به احتمال زیاد، عملیات از منطقه اعزاز شروع شده و به دو شهر تل رفعت و عفرین در استان حلب کشیده خواهد شد. منطقهای که در آن واحدهای محافظت کُردی بر ۱۲ شهر و روستا سیطره دارند. این مناطق عبارتند از: منغ، عین دقنه، تل رفعت، مریمین، المالکیه، شواغر، مرعناز، شیخ عیسی، حربل، کفر ناصح و دیرجمال. در شهرهای تل رفعت، مارع و کفرجنه از اواخر سال ۲۰۱۶ نیروهای پلیس روسیه حضور دارند.
پیچیدگیهای سیاسی
ترکیه تأکید میکند که عملیات نظامیاش در منطقه عفرین علیه کُردهای سوریه نیست. بلکه عناصر دو حزب کارگران کردستان و اتحاد دموکراتیک و شبهنظامیان وابسته به آنها، هدف این عملیات هستند. علاوه بر این ترکیه تاکید میکند که عملیات با مشارکت گروهایی از "ارتش آزاد سوریه" انجام خواهد گرفت. گروههای سوری مانند "لشکر سلطان مراد"، "جیش النصر" و "الجبهه الشامیه"، آمادگی خود را برای مشارکت در این جنگ اعلام کردهاند.
آنکارا برای شروع عملیات نظامی منتظر تکمیل تفاهمات با مسکو، واشنگتن و تهران است. با توجه به گوناگونی بازیگران در نزاع سوریه، ترکیه بر تضمین عدم برخورد با نیروهای روسی، آمریکایی، شبهنظامیان ایران در عفرین یا نزدیک آن، تاکید میکند.
علاوه بر این، آنکارا تلاش میکند برای هرگونه اقدام نظامی، پوشش سیاسی و هماهنگی نظامی بدست بیاورد. پس از اعلان نقشه آمریکاییها برای تاسیس نیروهای امنیتی مرزی با همکاری "نیروهای دموکراتیک سوریه" در شمال سوریه، تنش سیاسی بین ترکیه و آمریکا بالا گرفت. آنکارا تاسیس این نیروها را تهدیدی مستقیم از جانب آمریکا به حساب آورد.
این مسائل باعث شد رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، به همتای ترکیهای خود، مولود چاوش اوغلو، توضیحاتی دهد و در آن تاسیس این نیروها را تکذیب کند. پس از آن، وزارت دفاع آمریکا، ضمن در نظر گرفتن نگرانیهای آنکارا از حزب کارگران کردستان، همه طرفها در مرزهای ترکیه و سوریه را به آرامش دعوت کرد.
واشنگتن به ترکیه اطمینان داد که ائتلاف بین المللی ضد داعش، در منطقه عفرین سوریه، عملیات نظامی انجام نخواهد داد. واشنگتن هرگونه کمک به "واحدهای کردی محافظت از خلق" مستقر در عفرین را تکذیب کرد و گفت هیچ ارتباطی با آن ندارد.
بعضی از محافل ترکیه موضع آمریکا را اینگونه تفسیر کردند که آمریکا علیه هرگونه عملیات نظامی ترکیه در آینده در منطقه عفرین، مداخله نخواهد کرد.
موضع روسیه
شاید مهمترین مسئله برای ترکیه، موضع روسیه در قبال اقدام نظامی ترکیه است. زیرا روسیه در اوضاع سیاسی و نظامی سوریه نفوذ زیادی دارد. بین ترکیه، روسیه و ایران درباره فرآیند نظامی آستانه، هماهنگی و تفاهمات متعددی وجود دارد.
سیاستمداران موسکو در قبال آمادگیهای نظامی ترکیه، موضع آشکاری اتخاذ نکردهاند. تاکنون هیچ موضع علنی مخالف یا موافق اظهارات سیاستمداران ترکیه نشان ندادهاند. رسانههای ترکیه اعلام کردند که مسکو به آنکارا اطلاع داده روسیه با هرگونه اقدام ترکیه مخالفت نخواهد کرد.
بدون شک کسب موافقت روسیه برای انجام عملیات نظامی در عفرین، تابع بدهبستانهایی بین روسها و ترکیهایها خواهد بود. زیرا روسیه از این عملیات حمایت نخواهد کرد مگر اینکه ترکیه تعهداتش در فرآیند آستانه را انجام دهد.
موافقت روسیه با درخواست ترکیه در حالی اتفاق افتاد که مواضع سیاستمداران روسیه، ترکیه و ایران درباره ناکام گذاشتن پروژه آمریکایی تاسیس ارتش جدید، یکسان شده است.
دیدگاه ایران
تمام این تحولات در حالی صورت میگیرد که مسکو به همراه آنکارا و تهران، برای برگزاری کنگره گفتوگوی ملی سوریه در سوچی آماده میشوند. ایجاد هرگونه مانع در مسیر ترکیه از سوی ایران و روسیه بر شرایط برگزاری این کنگره و نیز بر آینده سوریه تأثیر خواهد گذاشت.
آنکارا در چارچوب زمینهسازی برای عملیات عفرین، تماسهای زیادی با ایران برقرار کرده است. زیرا تاسیس یک موجودیت مستقل در شمال سوریه برای امنیت ملی دو طرف پیامدهایی خواهد داشت. ترکیه بر هماهنگی مشترک بین دو طرف در پرونده سوریه حساب باز کرده است. آنکارا این امر را عامل مساعد برای جلب موافقت ایران درباره اقدام ترکیه در شمال سوریه میداند.
تنها بازنده نهایی از همه این مسائل، غیرنظامیان سوریه هستند. آنها در هفت سال گذشته هزینه هنگفت و وحشتناکی پرداخت کردند. بدون شک هر گونه عملیات نظامی در عفرین، بر آنها تاثیر خواهد گذاشت. بیش از نیم میلیون سوری در عفرین زندگی میکنند.
ترکیه ناگزیر است تا این واقعیت را در نظر بگیرد. به احتمال زیاد، عملیات نظامی ترکیه به بازپسگیری روستاهایی که شبهنطامیان کرد آن را تصرف کردند، محدود خواهد شد.