روايتی از مرگ جهان‌پهلوان تختی

غلامرضا تختی پنجم شهریور ١٣٠٩ در محله «خانی‌آباد تهران» به دنیا آمد و در سال ١٣٣٠ در وزن ششم (٧٩ کیلوگرم) به عضویت تیم ملی درآمد.

او در نخستین دوره مسابقه‌های کشتی آزاد قهرمانی جهان (هلسینکی، ١٩٥١) با وجود آنکه هنوز ٢١ سال داشت، نایب قهرمان جهان شد. مسابقات سال ١٩٥١ هلسینکی (فنلاند) برای تختی آغاز راهی بود که در ١٥ سال آینده با کسب ده‌ها پیروزی و فتح سکوهای متعدد قهرمانی در بزرگ‌ترین میادین بین‌المللی کشتی ادامه یافت.

در کارنامه پرافتخار این کشتی‌گیر ممتاز ایران و جهان هفت طلا و نقره المپیک و جهان دیده می‌شود و او سال‌ها پرافتخارترین ورزشکار ایران بود. تختی در المپیک ۱۹۵۶ ملبورن به‌همراه امام‌علی حبیبی نخستین مدال‌های طلای تاریخ ورزش ایران در بازی‌های المپیک را کسب کرد و در پایان قرن گذشته در فهرست برترین‌های قرن فیلا در جایگاه سیزدهم قرار گرفت.

تختی در المپیک ١٩٥٢ هلسینکی در نخستین حضور خود در المپیک با کسب شش پیروزی و قبول یک شکست در برابر «دیوید جیما کوریدزه» از شوروی صاحب نشان نقره شد. تختی در دومین دوره مسابقات جهانی که در خرداد ١٣٣٣ (١٩٥٤) در توکیو برگزار شد، در وزن هفتم (٨٧ کیلوگرم) به رقابت پرداخت که با وجود پیروزی‌های درخشان و شایستگی فراوانی که از خود بروز داد، با قبول یک شکست غیرمنتظره در برابر «وایکینگ پالم» سوئدی از راهیابی به فینال بازماند و در نهایت عنوان چهارمی این وزن را به دست آورد.

در بازی‌های المپیک ملبورن (استرالیا) که در آذر ١٣٣٥ (١٩٥٦) برگزار شد تختی یک‌بار دیگر در وزن هفتم (٨٧ کیلوگرم) به ميدان رفت و با شکست تمامی حریفان، نخستین نشان طلای خود را به گردن آویخت.

جهان پهلوان تختی در اسفند همان سال با غلبه به مرحوم حسین نوری به مقام پهلوانی ایران دست یافت و صاحب بازوبند شد و در سال‌های ١٣٣٦ و ١٣٣٧ نیز این عنوان را تکرار کرد.

قهرمان المپیک ملبورن در سال ١٩٥٨ در بازی‌های آسیایی توکیو و مسابقات قهرمانی جهان در صوفیه به ترتیب نشان‌های طلا و نقره این رقابت‌ها را به گردن آویخت و در مهر سال ١٣٣٨ (١٩٥٩) در چهارمین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی جهان که در تهران برگزار شد، با قهرمانی‌اش سومین مدال جهانی خود را کسب کرد.

این نخستین طلای جهانی تختی بود. در هفدهمین دوره بازی‌های المپیک (ایتالیا، ١٩٦٠) تا مکان پنجم رده‌بندی سقوط کرد. تختی کاپیتان تیم ملی که در این رقابت‌ها در وزن هفتم به میدان رفته بود، پس از پیروزی در پنج دیدار در مسابقه نهایی با قبول شکست در برابر «عصمت آتلی» از ترکیه به گردن آویز نقره دست یافت.

مسابقه‌های قهرمانی جهان در یوکوهامای ژاپن میدانی فراموش‌نشدنی برای کشتی ایران بود. تیم ملی کشتی آزاد کشورمان پس از حضور در هشت دوره مسابقات المپیک و جام جهانی در رقابت‌های جهانی ١٩٥٩ ژاپن، پرافتخارترین حضور خود در تاریخ کشتی را رقم زد و با دریافت پنج نشان طلا، یک نشان نقره، یک نشان برنز و یک عنوان پنجمی به مقام قهرمانی کشتی آزاد جهان دست یافت.

جهان‌پهلوان تختی که در این مسابقات در وزن ٨٧کیلوگرم به مصاف حریفان رفته بود، با حضوری مقتدرانه آخرین مدال طلای خود را به گردن آویخت. در فاصله سال‌های ١٩٦٢ تا ١٩٦٦، جهان پهلوان تختی با وجود سن بالا همچنان عضو تیم ملی ایران بود. اما فقط در بازی‌های المپیک ١٩٦٤ توکیو شرکت کرد که در این دیدار با بداقبالی از کسب چهارمین نشان المپیک خود بازماند و به‌عنوان چهارمی جهان اکتفا کرد.

البته جانشینان تختی در مسابقات جهانی صوفیه (١٩٦٣) و منچستر (١٩٦٥) از دریافت حتی یک امتیاز در وزن هفتم ناموفق بودند، این امر در کنار عشق وافری که ملت ایران به جهان پهلوان داشتند، موجی از درخواست‌های مردمی و مطبوعاتی برای حضور مجدد تختی در رقابت‌های جهانی را برانگیخته بود.

پهلوان ٣٦ ساله ایران با وجود نداشتن آمادگی کافی و گذشتن از مرز بازنشستگی شرکت در مسابقه‌های جهانی ١٩٦٦ (تیر ١٣٤٥) تولیدو را پذیرفت. تختی که بی‌امید و زیر سایه کارشکنی‌ها به مصاف جوانان جویای نام رفته بود، متاسفانه با بدترین قرعه ممکن نیز مواجه شد، به‌طوری‌که پس از پیروزی پنج بر صفر در مقابل حریفی از مجارستان به مصاف «الکساندر مدوید» و «احمد آئیک» (نفرات اول و دوم این دوره از رقابت‌ها) رفت و با قبول شکست در برابر آنها برای همیشه با صحنه کشتی خداحافظی کرد.

او چهار ماه پس از بازگشت از آخرین سفر خود (تولیدو، ۱۹۶۶) در آبان سال ۱۳۴۵ زندگی مشترک خود را با همسرش آغاز کرد. ‏هنوز چهار ماه از تولد بابک، فرزند تختی، نگذشته بود که در روز ١٧دی‌ ١٣٤٦خبر هولناکی منتشر شد: مرگ جهان پهلوان.