گوشه‌هایی از زندگی یک زن مبارز مشهور

 

 

«ایزابل آلنده» در ۷۵ سالگی یکی از پرطرفدارترین نویسندگان اسپانیایی‌زبان است و همچنان برای تقویت جایگاه زنان می‌جنگد. او پاییز امسال جدیدترین رمانش را روانه پیشخان کتاب‌فروشی‌ها می‌کند.

 

دویچه وله نوشت: «ایزابل آلنده» که نوه‌ عموی «سالوادور آلنده» رئیس‌جمهور سابق شیلی است، تاکنون ۲۳ کتاب به نگارش درآورده است و آثارش حدود ۷۰ میلیون جلد فروش داشته‌اند. رمان‌های این نویسنده شیلیایی تاکنون به ۳۵ زبان دنیا برگردانده شده است. او ۷۰ جایزه از ۱۵ کشور دنیا کسب کرده و دو فیلم بین‌المللی براساس رمان‌هایش به روی پرده رفته است.

 
این‌ها واقعیت‌های عمومی زندگی «آلنده» به عنوان موفق‌ترین نویسنده کشور شیلی هستند، اما همان‌طور که او در وب‌سایتش نوشته، «این همه داستان نیست».
 
«آلنده» در وب‌سایت خود نوشته است: نوشتن زندگی‌نامه یک فرد خیلی کار عجیبی است، چون فقط فهرستی از تاریخ‌ها، رویدادها و دستاوردها را دربرمی‌گیرد. در واقعیت، مهم‌ترین چیزهای زندگی من در اتاق مخفی قلب من رخ داده‌اند و جایی در یک زندگی‌نامه ندارند.
 
در واقع «آلنده» حتی کتاب‌هایش را بزرگ‌ترین موفقیتش به حساب نمی‌آورد، بلکه عشقی که به خانواده‌اش دارد و فرصت‌هایی که برای کمک به دیگران در اختیارش قرار دارد، از دید او مهم‌ترین توفیقش هستند. یکی از این نمونه‌ها، دادخواهی‌اش برای محکوم‌شدگان سیاسی در دوران حکومت نظامی «پینوشه» در شیلی بود. این زن نویسنده همچنین از طریق بنیاد «ایزابل آلنده» به قدرتمند شدن زن‌ها کمک می‌کند.
 
«آلنده» ‌که دوم آگوست به سن ۷۵ سالگی پا گذاشته، همچنان در زمینه سیاسی فعال است. او که شهروند آمریکاست و سال‌هاست در کالیفرنیا سکونت دارد، یکی از منتقدان رئیس‌جمهور جدید آمریکا است. درباره «دونالد ترامپ» گفته است: نمی‌دانم آیا نهادهای آمریکایی برای ایستادگی در برابر این گاو وحشی که نمی‌داند چطور دولت را اداره کند، به اندازه کافی قوی هستند یا نه.
 
با این حال، این کتاب‌های «آلنده» هستند که او را در دنیا به شهرت رسانده‌اند. «خانه ارواح» اولین و معروف‌ترین اثر اوست که سال ۱۹۸۲ منتشر شد. این اثر درام و زندگی‌نامه‌ای درباره خانواده‌ای از طبقه متوسط رو به بالا است که تحت سلطه پدری خشن و مردسالار قرار دارد. رمان در فضایی خفقان‌آور و وحشت‌آور روایت می‌شود و این خانواده هم از این جو جدا نیست.
 
وقتی «ایزابل آلنده» این رمان را نوشت، شیلی را ترک کرده و در ونزوئلا زندگی می‌کرد. پسرعموی پدر او «سالوادور آلنده» رئیس‌جمهور شیلی بود اما حکومت دیکتاتوری نظامی «پینوشه» او را برکنار کرد و باعث شد «آلنده» ‌دست به خودکشی بزند.
 
نویسنده «داستان‌های اوالونا» متولد دوم آگوست ۱۹۴۲ در لیماست. او بزرگ‌ترین دختر دیپلمات شیلیایی بود که بعد از جدا شدن پدر و مادرش، دوران کودکی شیرینش را در کنار پدربزرگش سپری کرد.
 
او پیش از بازگشت به شیلی، در لبنان و بولیوی زندگی کرد. در همین دوران به روزنامه‌نگاری پرداخت، ازدواج کرد و دارای دو فرزند به نام‌های «پائولا» و «نیکلاس» شد. دخترش «پائولا» در سن ۲۹ سالگی بر اثر بیماری اختلال متابولیک از دنیا رفت. «آلنده» تجربه تلخ از دست دادن دخترش را در رمانی به نام «پائولا» روایت کرد. او در سال ۱۹۹۶ بنیاد «ایزابل آلنده» ‌را به یاد «پائولا» راه‌اندازی کرد تا به تقویت قدرت در زنان و دختران کمک کند.
 
«آلنده» ‌سال‌هاست از حقوق زنان دفاع می‌کند؛ او سال ۱۹۶۸ با کمک سردبیرهای دیگر و حمایت «سالوادور آلنده» مجله «پائولا» را در این زمینه راه‌اندازی کرد. همچنین پیش از مهاجرت به ونزوئلا به عنوان مجری تلویزیونی هم شناخته می‌شد.
 
وقتی «ایزابل آلنده»‌ در تبعید اجباری به سر می‌برد، نامه‌های خیالی برای پدر فقیدش می‌نوشت. او بعدها این متن‌ها را در رمان‌ «خانه ارواح» به چاپ رساند. این کتاب در سال ۱۹۹۲ به فیلمی سینمایی تبدیل شد که «مریل استریپ» و «وینونا رایدر» در آن هنرنمایی کردند.
 
از همان ابتدا شیوه ترکیب واقعیت و داستان، در آثار او خود را نشان داد؛ سبکی که آن را رئالیسم جادویی می‌نامند. او ترس‌های دنیای واقعی را با دنیای خیالیِ مملو از جادو می‌آمیزد و فضایی دائما سرشار از امید می‌آفریند.
 
برخی از منتقدان او را به کپی‌برداری از قلم «گابریل گارسیا مارکز» ـ رمان‌نویس برجسته کلمبیایی و برنده نوبل ادبیات ـ متهم می‌کنند چون در دنیا نام «مارکز» به عنوان بنیان‌گذار سبک رئالیسم جادویی شناخته می‌شود. با این حال قصه‌های حماسی «آلنده» درباره زنان قوی، جایزه ملی ادبیات شیلی را در سال ۲۰۱۰ برایش به ارمغان آورد.
 
«آلنده» طی دو دهه گذشته در آمریکا زندگی کرد و همان جا برای بار دوم ازدواج کرد. با این وجود، او همچنان شیلی را خانه خود می‌داند: هنوز حس شیلیایی بودن دارم، والدین من اهل شیلی هستند، خانواده‌ام شیلیایی هستند و من اولین سال‌های زندگی‌ام را ـ که دوران مهمی برای شکل‌دادن شخصیت محسوب می‌شود ـ در شیلی گذرانده‌ام.
 
او در وب‌سایت خود نوشته است: وقتی جوان بودم، همیشه احساس ناامیدی می‌کردم. دنیا پر از درد و رنج بود و من کار کمی برای تسکین آن از دستم برمی‌آمد! اما حالا وقتی به عقب برمی‌گردم و زندگی‌ام را می‌بینم، حس رضایت دارم، چون روزهای کمی بوده که حداقل تلاشم را برای ایجاد یک تغییر به کار نگرفته باشم.
 
جدیدترین رمان «ایزابل آلنده» که عنوان «در میانه زمستان» را یدک می‌کشد، ماه اکتبر منتشر می‌شود. این کتاب درباره مهاجری غیرقانونی که از گواتمالا به آمریکا می‌رسد و روزنامه‌نگاری شجاع، مثبت‌اندیش و اهل شیلی که تصویری از خودِ «آلنده» را منعکس می‌کند، نوشته شده است.