«محمدکاظم انبارلویی» در روزنامه «رسالت» نوشت:
«انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری همزمان با انتخابات شوراهای اسلامی برگزار شد و از نخستین ساعات بامداد دیروز حتی قبل از این که مسئولین ناظر و مجری در محل اخذ رای مستقر شوند، مردم در صفوف فشرده اشتیاق زایدالوصفی برای مشارکت نشان دادند. نزدیک به ۴ دهه از پیروزی انقلاب اسلامی میگذرد.
حضور مردم در پای صندوقهای رای و مشارکت وسیع آنها در امر تعیین سرنوشت کشور ستودنی است؛ چرا که طراوت و سرزندگی و بالندگی خود را حفظ کرده است. ظهور مردمسالاری دینی در عصر ما پاسخی به پرسشهای بیجواب فیلسوفان سیاسی در باب دموکراسی است. یکی از مشکلات یا بهتر بگوییم اندوه فیلسوفان سیاسی غرب در باب حکمرانی خوب همین کاهش روزافزون سطح مشارکت سیاسی است.
انتخابات در ایران شبیه یک جشن ملی است؛ چرا که مردم با حضور گسترده خود امنیت و اقتدار ملی را تحکیم میبخشند و نشان میدهند به نظام سیاسی خود پایبندند. انضباط برگزاری انتخابات و دقت مجریان و ناظرین در حفظ امانت برای مردم هم از مختصات مردمسالاری دینی در ایران است. قانون انتخابات و آییننامههای مربوط به گونهای است که احتمال تقلب را به کمترین حد خود کاهش میدهد و مردم با خیال راحت با علم به این که امانت آرای آنها محفوظ میماند در انتخابات شرکت میکنند.
این دوره از رقابتها ۶ نامزد دیدگاههای خود را در معرض داوری مردم قرار دادند. دو تن از آنها ترجیح دادند به نفع دو تن دیگر که یکی رئیسجمهوری مستقر و دیگری نامزد تازهنفس و معتقد به تغییر بود، کنار بروند. انتخابات با حضور ۴ نفر نامزد برگزار شد، اما رقابت اصلی بین دو تن که یکی معتقد به عدم تغییر و تداوم وضع کنونی و دیگری معتقد به تحول و تغییر برای رسیدن سریعتر به اهداف چشمانداز و برنامه پنج ساله ششم و دیگر هدفگذاریهای نظام در حوزه اقتصاد، فرهنگ و مشکلات اجتماعی بود.
باید به انتخاب مردم احترام گذاشت؛ ضمن این که به دیدگاههای هر طرف رقابت هم احترام نهاد. رئیسجمهور هر کس که باشد، باید در درجه اول امنیت و اقتدار ملی را پاس بدارد و در جهت همبستگی ملی و انسجام اسلامی گام بردارد. فصل پس از انتخابات، فصل برادری و رفاقت است با فصل قبل از انتخابات کاملا متفاوت است. فصل پس از انتخابات با سوگند رئیس جمهور مبنی بر پاسداری از مذهب رسمی و قانون اساسی شروع میشود و در ادامه ترویج دین، اخلاق و پرهیز از خودکامگی را دربرمیگیرد. رئیسجمهور مستقر اگر رای آورد، باید به این سوگند وفادار باشد. اگر هم رای نیاورد، با توجه به همین سوگند باید قدرتی که ملت به عنوان امانتی مقدس به او سپرده به منتخب بعدی بسپارد.
رئیسجمهور مستقر اگر رای آورد، باید دیدگاههای مشفقانه انتقادی رقیب را در دور دوم به کار ببرد و مشکلات مردم را حل کند و به مطالبات تودههای میلیونی مردم که عمده در حوزه معیشت است، پاسخ مثبت دهد. اگر رقیب رئیسجمهور مستقر مورد اعتماد ملت قرار گرفت، باید وعدههایی که داده و امیدهایی که آفریده، پاسخگو باشد. او نباید فراموش کند که چهار سال بعد تمام وعدهها و سخنرانیهای او را مردم در برابرش قرار میدهند و فریاد میزنند وعدههایی که دادید چه شد؟
رای بیسابقه این دوره که اغلب نظرسنجیها قبلا آن را برآورد کرده بودند، نشان میدهد ابعاد مردمسالاری دینی، اندازههای مشارکت، پهنا و ژرفای دموکراسی در ایران فوقالعاده است و میتواند مورد مطالعه و بررسی دپارتمانهای علوم سیاسی در دانشگاههای معتبر جهان قرار گیرد. اساس و بنیان تئوری مردمسالاری دینی در ایران پاسخگوی پرسشهای بیجواب آنها در باب فلسفه سیاسی است. دین میتواند چارچوبهای درست و حقیقی دموکراسی را صیانت کند.
فقط خداست که هم به فکر اقلیت است و هم به فکر اکثریت! وقتی کسی رئیسجمهور شود، باید از فردای رایگیری خود را رئیسجمهور اقلیت هم بداند و نمیتواند آنها را به عناوین ناروا بنوازد. آفتاب که هر روز طلوع میکند، بر همه چیز و همه کس میتابد. نور، روشنایی و انرژی خود را از هیچ کس دریغ نمیکند.با این دیدگاه است که گفته میشود: هر کس که رای بیاورد، برنده اصلی انتخابات، نظام و ملت ایران هستند. به همین دلیل صندوقهای رای دیروز شاهد حضور همه گونه سلیقه و گرایش فکری، سیاسی و اجتماعی بود.