آلودگی هوا یکی از اثرات اجتناب ناپذیر زندگی ماشینی است که ساکنین کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته را به یک میزان تحت تاثیر قرار می دهد. محققان معتقدند با رژیم غذایی سالم و پرهیز از تردد غیر ضروری در شهر، تا حد زیادی می توان از اثرات مخرب این معضل جلوگیری کرد.
به گزارش ایرنا، از سازمان جهانی بهداشت، 80 درصد مرگ و میر زودرس ناشی از آلودگی هوا، به دلیل بیماری های عروق کرونر قلب و سکته مغزی است. 14 درصد به بیماری های مزمن انسداد ریه و عفونت های حاد تنفسی اختصاص داده می شود و شش درصد مابقی ناشی از سرطان ریه است.
آلودگی هوا در سرما به دلیل پدیده وارونگی تشدید می شود که در این شرایط سالمندان، زنان باردار، کودکان و بیماران، قشر آسیب پذیرتر محسوب می شوند. معاینه فنی خودرو، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و کاهش خودروهای تک سرنشین از جمله مهمترین اقداماتی است که انتظار می رود شهروندان برای حفظ سلامت خود به آن احترام بگذارند.
در کنار رعایت این اصول، نمی توان تاثیر موادغذایی کاهش دهنده آلودگی هوا بر سلامتی را نادیده گرفت. روغن زیتون، اسفناج، آووکادو، کلم بروکلی و مواد غذایی حاوی ویتامین های A، C و E غذاهایی هستند که به دفع سموم ناشی از آلودگی هوا کمک می کنند و مصرف آنان در روزهای آلوده توصیه شده است.
روغن زیتونروغن زیتون اثرات مضر آلودگی هوا را دفع می کند. ذرات معلق موجود در هوا باعث گرفتگی عروق و آترواسکلروز زودرس می شود. عارضه آترواسکلروز بر اثر رسوب پلاک از مواد چربی در دیواره درونی رگ های خونی بوجود می آید.
روغن زیتون منبع غنی امگا 9 است و مصرف آن باعث افزایش فعال کننده پلاسمینوژن بافتی می شود. فعال کننده پلاسمینوژن بافتی آنزیمی است که توسط سلول های دیواره داخلی شریان ها ترشح می شود و مهمترین وظیفه آن شکسته شدن لخته خون ایجاد شده در رگ هاست. وجود لخته در رگ های خونی باعث اختلال در گردش خون می شود.
روغن زیتون حاوی دو آنتی اکسیدان قوی هیدروکسی و اولئوروپین است که در رقیق شدن خون و جلوگیری از لخته موثر هستند. به علاوه روغن زیتون باعث انتشار اکسید نیتریک در داخل عروق و شل شدن دیواره شریان ها و بهبود گردش خون می شود. مصرف روزانه این ماده غذایی ارزشمند توصیه شده است.
مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدانآنتی اکسیدان به ترکیباتی گفته می شود که از سلول در مقابل صدمات جلوگیری کند. این ترکیبات می توانند طبیعی یا مصنوعی باشند.
آنتی اکسیدان های اصلی عبارتند از :
لوتئین: این گروه آنتی اکسیدان در انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم و برگ کلم)، انواع میوه ها، سبزیجات نشاسته ای (ذرت، نخود فرنگی) تخم مرغ و سبزیجات برگ دار وجود دارد.
سلنیوم: یک ماده معدنی موجود در غذاهای گیاهی، تخم مرغ، مرغ، گوشت قرمز، حبوبات و ماهی است.
کاروتنوئیدها: رنگدانه هایی است که باعث رنگ زرد و نارنجی میوه هایی از قبیل هویج، خربزه و سیب زمینی می شود.
لیکوپن: یک ماده شیمیایی موجود در میوه و سبزیجات قرمز از جمله گوجه فرنگی و هندوانه است.
ویتامین A: در هویج، سیب زمینی، سبزیجات برگ دار تیره رنگ و زردآلو به وفور وجود دارد.
ویتامین C: در مرکبات، سیب زمینی، آناناس، کلم بروکلی، اسفناج و انواع توت وجود دارد.
ویتامین E: آجیل، کره بادام زمینی، جوانه گندم، اسفناج، سویا، ماهی، آوکادو و روغن گیاهی حاوی این ویتامین هستند.
گوجه فرنگی، انواع توت ها، فلفل، هویج، اسفناج، زردچوبه، زنجبیل، بذر کتان، انواع آجیل و غلات سبوس دار نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.
آووکادو، اسفناج و مواد غذایی حاوی ویتامین Eتحقیقات انجام شده توسط کالج کینگ لندن و دانشگاه ناتینگهام نشان می دهد آووکادو، اسفناج و مواد غذایی حاوی ویتامین E مانع از آسیب ناشی از آلودگی هوا به ریه می شوند و مصرف روزانه این مواد توصیه شده است.
کلم بروکلیمطالعات محققان دانشگاه جان هاپکینز نشان می دهد کلم بروکلی و جوانه آن ذرات معلق و ازن هوا را دفع می کند، علاوه بر این حاوی یک ترکیب به نام سولفورافان است که خاصیت ضد سرطانی دارد.
متخصصان توصیه می کنند در صورت امکان در روزهای آلوده کمتر از خانه خارج شویم و مواد ذکر شده را به وفور در وعده های غذایی بگنجانیم.
آژانس محیط زیست اروپا برای کاهش آلودگی هوا چند راهکار ساده ارائه کرده و انجام آنان را وظیفه تمام شهروندان دانسته است. این موارد عبارتند از:
پیاده روی، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و دوچرخه برای انجام امور روزانه
افزایش تدریجی شتاب ماشین و پیروی از حد مجاز سرعت هنگام رانندگی
تنظیم باد لاستیک ها
توجه به استانداردهای آلایندگی خودرو هنگام خرید
خاموش کردن ماشین در ترافیک یا هنگام توقف
خاموش کردن چراغ های اضافی در منزل و محل کار
استفاده از وسایل الکتریکی دارای برچسب انرژی و کم مصرف
استفاده از انرژی های پاک تا حد امکان
استفاده از پلاستیک های قابل بازیافت
عدم استفاده همزمان از وسایل برقی
عایق کردن پنجره ها و درها
استفاده از محصولات ارگانیک
بررسی منظم وسایل برقی و گرمایشی
کاشت درخت در فضای سبز حیاط
استفاده از کودطبیعی و کمپوست در باغبانی
نصب رابط های صرفه جویی آب در آشپزخانه و حمام
استفاده از هر دو طرف کاغذ
کاهش سفرهای درون شهری تا حدامکان
استفاده از سرویس های مبتنی بر وب به جای حضور در محل
تعویض منظم فیلتر ماشین
عدم استفاده از اجاق های هیزمی
ترک سیگار
قرار گرفتن در معرض هوای آلوده برای زنان باردار ممنوعمطالعات محققان دانشگاه کلمبیا نشان می دهد قرار گرفتن زنان باردار در معرض آلودگی هوا سبب بروز اختلالات بیش فعالی، علایم اضطراب، اختلال افسردگی و عدم تمرکز در کودکان می شود.
در روزهای آلوده کودکان را بیرون نبریدمطالعات اخیر محققان دانشگاه هاروارد نشان می دهد حتی قرار گرفتن در معرض آلودگی جزیی هوا بر عملکرد ریه کودکان موثر است و باعث بروز عفونت های ریوی و تنفسی می شود.