جمع‌آوری گداهای حرفه‌ای تهران

معاون حمایت‌های اجتماعی سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران گفت: طرح جمع‌آوری گدایان پایتخت با همکاری شهرداری، بهزیستی، نیروی انتظامی، قوه قضائیه، فرمانداری و ... در حال اجراست و از ۹ تا ۱۹ مردادماه، ۷۰۰ نفر گدا جمع‌آوری شده‌اند.

بر اساس اعلام مسئولان، از این تعداد، ۳۲۳ گدای مرد حرفه‌ای و ۲۳۳ گدای مرد بی‌خانمان بوده‌اند. ۴۵ گدای حرفه‌ای و ۸۷ گدای بی‌خانمان خانم نیز در میان افراد جمع‌آوری‌شده  بودند. علاوه‌براین حدود ٢٠ نفر از این افراد، اتباع کشورهای خارجی بوده‌اند.

شهرداری تهران بعد از مسئله معتادان در منطقه ١٢ و پخش‌کردن آنها در مناطق دیگر، سراغ حل مسئله مهم کارتن‌خواب‌ها و گدایان تهران رفته و چندوقتی است که با حساسیت خاصی در مورد گدایان اقداماتی را انجام می‌دهد؛ اقداماتی که حداقل در یک دهه گذشته بارها اجرا شده و برای مردم و مسئولان و خود گدایان تکراری است و حتی نسبت به اجرای آنها مقاوم شده‌اند.

محمد باصری، معاون حمایت‌های اجتماعی سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران، با اعلام اینکه مدیریت شهری در سال‌های گذشته با احداث دو سامان‌سرای لویزان و اسلامشهر تلاش کرد تا از تعداد گدایان در تهران بکاهد، افزود: گستردگی حضور این افراد موجب شد تا امروز سازمان‌های ذی‌ربط با همکاری بین‌بخشی به‌دنبال مقابله با این پدیده باشند. برخی مشاهدات حاکی از این است که گروه‌های مافیایی گدایی با به‌کارگیری و استثمار کودکان، زنان و مردان نیازمند سعی در درآمدزایی دارند. آن‌طور هم که شنیده شده، سرشاخه‌های تکدی‌گری ماهانه بین سه تا پنج ‌میلیون از این طریق درآمد دارند و روزانه بین ۲۰ تا ۳۰‌هزار تومان به افراد تحت نظر خود حقوق پرداخت می‌کنند.
 
معاون حمایت‌های اجتماعی سازمان خدمات اجتماعی از شناسایی تعداد زیادی از این سرشاخه‌ها از سوی مسئولان نیروی انتظامی خبر داد و عنوان کرد: قرار است با تمامی این متخلفان برخورد قضائی صورت بگیرد و به وضعیت افرادی که تحت نظر آنها فعالیت می‌کردند از سوی مراجع ذی‌ربط رسیدگی شود. فعلا این طرح از ٩ تا ١٩ مردادماه اجرائی شده و در این مدت حدود ٧٠٠ گدا دستگیر شده‌اند.

باصری با تأکید بر نحوه ساماندهی افراد جمع‌آوری‌شده تصریح کرد: گدایان حرفه‌ای که در این مورد سابقه‌دار محسوب می‌شوند، به سامان‌سراهای لویزان و اسلامشهر منتقل شده‌اند. درخصوص سایرین، از آنجا که تاکنون تمامی بار ساماندهی بر دوش شهرداری بوده و سازمان‌ها موارد مربوط به خود را تحویل نگرفته بودند، ناگزیر شدیم تا گدایان بی‌خانمان را پس از احراز هویت به مددسراها معرفی کنیم.

وی به یادآوری مسئولیت سایر ارگان‌ها پرداخت و گفت: مسئولیت جمع‌آوری کودکان و ساماندهی معلولان جسمی، ذهنی، سالمندان، خانم‌های باردار و موارد اعصاب و روان با سازمان بهزیستی است و پیش‌بینی شده تا از امروز (شنبه) مسئولان هر یک از سازمان‌ها در مقر مربوط به اجرای طرح مستقر شوند و جامعه هدف مربوط به خود را تحویل بگیرند. وی ادامه داد: با اعلام آمادگی شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر قرار است کمپی از سوی این سازمان به ما معرفی شود و تمام گدایان معتاد برای پشت‌سرگذاشتن دوره درمان در کمپ ساماندهی شوند. مسئولان شورای هماهنگی وعده داده‌اند تا در هر دوره ظرفیت صدنفری را برای این قشر از مددجویان در کمپ‌ها در نظر بگیرند.

وی افزود: با همکاری مسئولان کمیته امداد امام‌خمینی(ره) قرار است گدایانی که حرفه‌ای محسوب نمی‌شوند و نیازمند واقعی هستند به این سازمان معرفی شوند و به وضعیت آنها رسیدگی شود. در مورد گدایان شهرستانی نیز صحبت‌هایی برای اخذ نیابت قضائی و ارجاع این افراد به شهرهای خود مطرح شده است.

معاون حمایت‌های اجتماعی سازمان خدمات اجتماعی در پاسخ به این سؤال که گدایان در زمان جمع‌آوری چه مبلغی با خود همراه داشتند، اذعان کرد: گدایان همواره خود را در خطر برخورد قانونی می‌بینند، به‌همین‌دلیل افرادی به‌عنوان حامی در کنار این افراد هستند که هر ۱۰ دقیقه پول آنها را می‌گیرند تا در صورت جمع‌آوری، مبلغ چندانی در اختیار آنها نباشد. براین‌اساس، معمولا در زمان جمع‌آوری، تنها حدود ۲۰ تا ۴۰‌هزار تومان در جیب این افراد است.

باصری گفت: البته سال گذشته در یک مورد پیرمرد گدایی را گرفتیم که صد‌میلیون برگه سهام در جیب خود داشت و در مصاحبه‌ها اعلام کرد که خانواده او را طرد کرده‌اند و او نیز روانه خیابان شده است. وی با اشاره به مهم‌ترین محل تجمع گدایان در تهران تصریح کرد: فعالیت اغلب گدایانی که در این ۱۰ روز جمع‌آوری شده‌اند، در مناطق ١، ٢، ١٢، ١٩ و در ادامه مناطق سه و شش بوده است.

باصری در ادامه با اشاره به اینکه در لوای گدایی هرگونه مفسده‌ای می‌تواند اتفاق بیفتد، خاطرنشان کرد: یک روی سکه تکدی‌گری، حمایت‌های مردم است. درواقع این مردم هستند که با حمایت و دلسوزی خود به گسترش این پدیده دامن می‌زنند و اجازه سوءاستفاده را به گروه‌های مافیایی می‌دهند. وی افزود: همین نقش مردم موجب شد تا تصمیم بگیریم با توزیع بروشور، پخش تیزرهای تلویزیونی و اجرای ۵۰۰ تئاتر خیابانی در اماکن پرتردد، زمینه را برای آشنایی مردم با واقعیت تکدی‌گری فراهم کنیم.

معاون حمایت‌های اجتماعی سازمان خدمات اجتماعی ضمن ابراز نگرانی نسبت به وضعیت کودکان گدا گفت: برای جلوگیری از بدترشدن وضعیت این کودکان قرار است تا امکان حضور کودکان را در مراکز پرتو منطقه سه و شش در ساعات کاری کودکان فراهم آوریم. به این امید که با انجام اقدامات مددکاری، کودکان به حضور در این مراکز ترغیب شوند و تحت آموزش قرار بگیرند.

درخواست از خیرین برای ساماندهی وضعیت گدایان
درهمین‌حال سیدحسین هاشمی، استاندار تهران، هم در اظهاراتی که پیش‌تر سابقه نداشت، از خیرین استان تهران خواسته تا در کنار امور خیر در بخش سلامت و بهداشت، برای ساماندهی معتادان و گدایان تهران هم وارد عمل شوند. او گفته است که منابع استان در ساماندهی معتادان و گدایان تهران محدود است و هرچقدر بتوانیم اجرای این طرح را ادامه دهیم، از نظر امنیتی و کاهش سرقت‌های خرد در استان مؤثر است.

استاندار تهران به نمونه شاخص رفتار مردم و خیریه‌ها در تبریز در مورد گدایان اشاره کرد و گفت: در شهر تبریز شهروندان به گدایان پول نمی‌دهند و از طریق تشکیل انجمن خیرین به افراد نیازمند کمک می‌کنند.