رشته مشترک قتل‌های ناموسی

فرارو-"پدر میانسال برای حفظ آبروی خانواده‌اش، دخترش را با شلیک دو گلوله اسلحه شکاری در  مقابل دانشکده پرستاری خوی به قتل رساند؛ چرا که او گمان می‌کرد دخترش با پسر غریبه‌ای در ارتباط است. او در اعترافاتش گفت: چند روزی بود که به رفتارهای دخترم سو ظن داشتم. فکر می کردم او با پسر غریبه ای ارتباط دارد، برای اینکه آبروی خانواده ام را حفظ کنم امروز دخترم را تعقیب کردم و او را با شلیک دو گلوله به قتل رساندم."

ناگفته‌های قتل دختر جوان مقابل دانشکده پرستاری

ابعاد این خبر می‌تواند تکان‌دهنده‌تر از قتل‌های دیگری تحت عنوان قتلِ ناموسی باشد. با این‌حال چه رشته مشترکی میان قتل‌های ناموسی سال‌های اخیر در جامعه ایرانی می‌توان پیدا کرد؟

یک روان‌شناس می‌گوید نباید این قتل را یک اتفاق بپنداریم چرا که مجموعه عوامل مختلفی آن را ترتیب داده‌اند که در آینده می‌توانند قتل‌های خانوادگی دیگری را رقم بزنند.

مهدی ملک‌محمد در گفتگو با فرارو گفت: قتل‌هایی به این شکل و با این انگیزه را تحت‌عنوان قتل‌های ناموسی که زیرمجموعه قتل خانوادگی است طبقه بندی می‌کنند. قتل ناموسی نیز دلایل مختلفی دارد.

این مشاور با اشاره به مسائل فرهنگی ادامه داد: یکی از دلایل این نوع قتل موضوع "فرهنگ" است. ما قتل دختر توسط پدر را در تاریخ کم ندیده‌ایم. خصوصا اگر انگ خدشه‌دار کردن حیثیت خانوادگی مطرح بوده باشد.

وی همچنین تاکید کرد: هرچند که این نوع از قتل‌ها تنها به شرایط امروز مربوط نمی‌شود و تاریخی است، با این‌حال موضوعی که اهمیت دارد اینکه این قتل‌ها در جامعه امروز هم به وفور دیده می‌شود.

ملک‌محمد گفت: آمار دادگاه‌ها و مشاهدات میدانی ما نشان می‌دهند که نسبت به گذشته قتل‌های خانوادگی، که بخش زیادی از آن‌ها ناموسی است، افزایش داشته‌اند.

وی همچنین در واکاوی دلیل دیگر این اتفاق ادامه داد: دلیل دیگر را باید در زندگی مدرن و ارزش‌های آن جستجو کرد که گسستی جدی‌ را در جامعه ایجاد می‌کند. نسل جوان علاقه‌ای به ارزش‌های سنتی گذشته نشان نمی‌دهد و پدران و مادران ارزش‌هایشان را در خطر می‌بینند و همین باعث می‌شود که شاهد قتل‌های ناموسی نیز باشیم.

این روان‌شناس گفت: در کنار همه اینها استرس‌های افراد جامعه هر روز در حال افزایش است. استرس به خودیِ خود باعث انباشت انرژی منفی است؛ قتل، پرخاشگری و.. . به همین طریق است که ما امروز تسامح و تساهل در جامعه شهری و حتی روستایی را کمتر شاهد هستیم.

ملک‌محمد دلایل مختلفی که ترکیب شده و چنین خشونتی را ایجاد می‌کنند نام برده و توضیح داد:  هرچند که درباره دلایل مشخص وقوع چنین قتلی نیاز به بررسی و تحقیق داریم اما به طور میانگین در موارد مختلف اینچنینی ترکیبی از استرس‌های محیطیِ حاکم بر افراد و در خطر قرار گرفتن ارزش‌های سنتی چنین خشونت‌هایی را رقم می‌زند.

این مشاور خانواده به عنوان نتیجه گیری گفت: در نهایت باید به این نکته توجه داشته باشیم که هرچند چنین قتلی در عرصه اجتماعی یک "اتفاق" در نظر گرفته می‌شود، اما نباید همه‌چیز را در این‌که این قتل یک اتفاق بوده خلاصه کرد.

مهدی ملک‌محمد در انتها تاکید کرد: اتفاقات منفی متعدد در کنار یکدیگر می‌توانند هشدار و زنگ خطری باشند که به طور کلی خشونت را در جامعه ایرانی به سطح هشداردهنده برسانند. و از آنجاییکه به نظر نمی‌رسد مسئولان این موضوع را جدی گرفته باشند پس بعید نیست که در آینده شاهد گسترش این خشونت‌ها و قتل‌های ناموسی و خانوادگی باشیم.