هفته نامه بریتانیایی ساندیتایمز گزارش کرده که یک مأمور سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) با فرستادن اطلاعات، موجبات دستگیری نلسون ماندلا را در سال ۱۹۶۲ فراهم کرده است.
گزارش این هفته نامه بر اساس مصاحبه با یک مأمور سیا به نام "دونالد ریکارد" تهیه شده که چندی قبل از فوتش انجام شده بود.
ماندلا که استعداد عجیبی در فرار از دست نیروهای امنیتی داشت، بعد از بازداشت مدت ۲۷ سال در زندان بود تا در نهایت در سال ۱۹۹۰ آزاد شد. او نخستین رئیس جمهوری سیاهپوست آفریقای جنوبی شد.
مدتها این گمانه مطرح بود که سیا رد ماندلا را زده بود. انتشار این مصاحبه فشار را بر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا بالا میبرد و ممکن است که منجر به انتشار اسناد دخالت سیا در بازداشت ماندلا و همین طور اسناد حمایت از دولت آپارتاید شود.
پیشتر سیا در برابر چنین درخواستی مقاومت کرده بود.
ریکارد که اوایل امسال از دنیا رفت، دیپلماتی بود که تا اواخر دهه هفتاد میلادی که بازنشست شد در آفریقای جنوبی کار میکرد و با سیا در ارتباط بود.
مصاحبه را یک فیلمساز بریتانیایی به نام "جان اروین" انجام داده است که فیلمی هم درباره ماندلا به نام "تفنگ ماندلا" ساخته است. فیلمی درباره دوره کوتاهی از زندگی این مبارز که سلاح به دست گرفته بود.
ماندلا، رهبر شاخه نظامی "کنگره ملی آفریقا" بود و یکی از کسانی بود که دولت وقت آفریقای جنوبی، به شدت دنبالش میگشت.
آن وقتها تصور میکردند که ماندلا "کمونیست خطرناکی" است و برای غرب بسیار مضر. هرچند او عضویت در حزب کمونیست را همواره تکذیب میکرد. اما همین اتهامات او را مجبور به زندگی مخفیانه کرده بود.
ماندلا در زمان بازداشت خود را به لباس یک راننده در آورده بود که اتومبیلش را در شهر دوربان نگه داشتند و او را دستگیر کردند.
پاسپورت تقلبی نلسون ماندلا که به نام دیوید موتسالای است
ریکارد گفته که " فهمیدم او چه زمانی قرار است بیاید و به چه شکلی میآید... همان جا بود که من وارد ماجرا شدم و همان جا بود که ماندلا را گرفتند."
زیزی کودوا، سخنگوی کنگره ملی آفریقا گفت که این صحبتها نشان میدهد "آنچه ما میدانستیم صحیح بود. آنها ضد ما کار میکردند و هنوز هم میکنند."
او گفت: "تئوری توطئه نیست. حالا تأیید شده که این ماجرا امروز شروع نشده و الگویی تکرار شونده در تاریخ است."
نام ماندلا که بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹ رئیس جمهوری آفریقای جنوبی بود، تا سال ۲۰۰۸ میلادی در فهرست تروریستهای ایالات متحده آمریکا بود.
تا قبل از سال ۲۰۰۸ میلادی، آقای ماندلا و دیگر اعضای کنگره ملی آفریقا، برای سفر به آمریکا باید از وزیر امور خارجه آمریکا اجازه مخصوص میگرفتند.
در زمان ریاست جمهوری رونالد ریگان در سال ۱۹۸۰ میلادی بود که نام این گروه در فهرست گروههای تروریستی آمریکا جا گرفت.