اعطای دکتری افتخاری دانشگاه تهران به بنیان‌گذار منطق فازی

به گزارش ایسنا، مراسم نکوداشت استاد لطفعلی عسکرزاده (لطفی زاده)، روز سه‌شنبه ۱۸ اسفند ماه در محل سالن شهید چمران پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران برگزار می‌شود.

لطفی زاده در سال ۱۳۰۰ از پدری ایرانی و مادری آذری در شهر باکو متولد شد. باکو به صورت تاریخی تا سالیانی پیش بخشی از خاک ایران بوده است که در حین جنگهای ایران و روس در زمان قاجار طی معاهده‌ای از ایران جدا شد.

لطفی زاده سپس همراه با خانواده به تهران نقل مکان کرد و دوره دبیرستان را در دبیرستان البرز تهران در رشته ریاضی و فیزیک گذراند.

وی در سال ۱۳۱۷ هجری شمسی با کسب رتبه سوم آزمون ورودی به عنوان دانشجوی دوره سوم رشته مهندسی برق وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد و در میان هم ورودی­های خود رتبه اول را در سالهای اول و دوم حضور در دانشکده کسب کرد.

لطفی زاده تا سال ۱۳۲۲ در فعالیتهای اقتصادی صنعتی با پدرش در تهران و شهرهای مختلف همکاری می­کرد. ایشان در این سال برای ادامه تحصیل تصمیم به مهاجرت به آمریکا می­گیرد. پس از طی مراحلی نسبتا طولانی، وی تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه MIT آغاز می‌­کند.

پروفسور زاده پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه MIT در مقطع کارشناسی ارشد به سبب سکونت خانواده در شهر نیویورک برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری در سال ۱۳۲۵ وارد دانشگاه کلمبیا شد. وی پس از ورود به دانشگاه به عنوان مربی در این دانشگاه مشغول به کار شد. در ادامه پس از اخذ دکتری در سال ۱۳۲۸ در همین دانشگاه به عنوان هیات علمی به همکاری خود ادامه داد تا این که در سال ۱۳۳۶ به مرتبه استادی رسید.

وی سپس در سال ۱۳۳۸ به دانشگاه کالیفرنیا در برکلی ملحق شد. جایی که هم اکنون به عنوان یکی از نمادهای آن شناخته می­‌شود.

بزرگترین دستاورد علمی پروفسور زاده بنیان گذاری نظریه مجموعه ها و منطق فازی است. هر چند لطفی زاده پیش از بنیان گذاری این نظریه نیز دستاوردهای علمی مهمی در حوزه نظریه سیستم ها، کنترل و مخابرات داشته‌ است.

تولد رسمی منطق فازی را می توان همزمان با چاپ مقاله Fuzzy Sets در سال ۱۳۴۴ در ژورنال کنترل و اطلاعات دانست. هر چند طلیعه‌های این اکتشاف در کارهای قبلی زاده هم قابل رویت است. خصوصا در مقاله ای با عنوان "از نظریه مدار به سوی نظریه سیستم‌ها” که در سال ۱۳۴۱ در ژورنال Proceedings of IRIE چاپ شد و در آن ضمن نقد روشهای موجود در تحلیل سیستم‌های مقیاس بزرگ به لزوم داشتن روش‌هایی برای محاسبه با کمیتهای ابرگونه و فازی اشاره شده بود.

10 سال اول توسعه نظریه مجموعه های فازی بیشتر به توسعه نظریه ها گذشت تا آن که از اواسط دهه ۷۰ میلادی کاربردهای منطق فازی با انتشار مقاله مشهور Mamdani و Assilian پررنگ تر شد. از اواسط دهه ۸۰ میلادی محصولات فازی در بازار مصرف عمومی مانند ماشین لباسشویی فازی و گیربکس اتوماتیک فازی ظاهر شدند و به سرعت بخش بزرگی از بازار را در دست گرفتند.

لطفی زاده به پاس سالها تلاش پربار در توسعه علم و خدمت به بشریت به دفعات و در بالاترین سطوح ممکن مورد تقدیر قرار گرفته است. از جمله مدال افتخار IEEE در سال ۱۳۷۳ به پاس فعالیتهای علمی به ایشان اعطا شده است.