یک عطسه و سرفه، 48 هزار تومان!

فصل پاییز و زمستان که از راه می‌رسد، بیماری سرماخوردگی شایع می‌شود. بیشتر مردم در این روزهای سرد یک‌بار دچار این بیماری ساده اما پردرسر می‌شوند. همان‌طور که تمام بیماری‌ها از نظر اقتصادی باری بر دوش اقتصاد ملی و خانوارها هستند، بیماری ساده و پیش‌پاافتاده‌ای مانند سرماخوردگی هم هزینه‌هایی بر خانوارها تحمیل می‌کند. اما از آن‌جا که این هزینه‌ها جداگانه انجام می‌شود، گاهی آن را جدی نمی‌گیریم و چندان مورد توجه و حسابرسی قرار نمی‌دهیم؛ در حالی که همین بیماری ساده ممکن است کلی هزینه روی دست شما بگذارد!

«شهروند» با این مقدمه نوشت: آنچه سعی کردیم در این گزارش به آن بپردازیم، بیشتر هزینه‌های جانبی یک سرماخوردگی ساده است. بنابراین برای محاسبه، خرید اقلام را حداقل یک کیلوگرم در نظر گرفته‌ایم و با توجه به اینکه در بیشتر بازارهای تره‌بار، محاسبه و فروش کالاها و سبزیجات از یک کیلو به بالاست، سعی کردیم از هزینه‌های حداقلی و یک کیلوگرم از هرکدام از اقلام را محاسبه و گزارش کنیم. گرچه ممکن است یک بسته گوشت یا مرغ را به یک‌باره مصرف نکنید اما همین‌که در طول دوره درمان مجبور باشید نسخه‌های تقویتی و جانبی سرماخوردگی را تمدید کنید، به‌نظر نمی‌رسد که کمتر از یک کیلوگرم از مواد مورد نیاز را مصرف کنید. برای محاسبه حداقل هزینه نیز سعی شده تا مقدار مصرف و مورد نیاز هر قلم در نظر گرفته شود. برای محاسبه هزینه هم به‌طور میانگین متوسط بازه قیمتی در نظر گرفته شده است.

در ادامه این بررسی درمی‌یابیم که بهبود کامل و رهایی از این بیماری، ملزوماتی نیاز دارد که اگر به دقت انجام شود، می‌تواند تا ٤٨ ‌هزار تومان برای شما هزینه داشته باشد.

هزینه‌های فرعی و اصلی سرماخوردگی
اگر این روزها سرما خورده‌اید بد نیست به چند نکته ریز توجه کنید. همین بیماری ساده که فقط با استراحت و خوردن قرص‌های سرماخوردگی درمان می‌شود، بخشی از هزینه‌های یک خانوار را تشکیل می‌دهد. اگر سرما خورده باشید و عفونتی در بدنتان نباشد، غیر از دارو به‌طورحتم نیاز به تقویت‌کننده یا مکمل‌هایی دارید تا هم طول درمان شما را کوتاه کند و هم دوران نقاهت را کاهش ‌دهد. با توجه به دوره ٨روزه‌اش به احتمال زیاد نیاز به تمدید دوباره این نسخه خاص دارید. به این ترتیب اگر سرما بخورید، باید آماده باشید که نیمی‌ از حداقل هزینه‌های خوراکی یک‌ماه را صرف خوراکی‌های مرتبط با درمان سرماخوردگی کنید؛ چیزی حدود ٤٨‌هزارتومان هزینه با محاسبه قیمت اقلام خوراکی در میادین میوه و تره‌بار و قیمت‌های حداقلی؛ البته این به غیر از هزینه‌هایی مانند خرید دارو و ویزیت پزشک است که خود محاسبه‌های جداگانه‌ای دارد.

پیشگیری بهتر از درمان
همیشه گفته‌اند پیشگیری بهتر از درمان است، حتی در سرماخوردگی. بهترین داروی پیش‌گیرنده برای سرماخوردگی، قرص‌های «روی» است. قرص‌های روی به‌عنوان مکمل غذایی در همه داروخانه‌ها موجود است و هر بسته آن را می‌توانید بین ٣٢ تا ٣٦‌ هزار تومان بخرید. اما از این قرص‌ها بهتر می‌توانید از مخلوط زنجفیل، عسل و لیموترش استفاده کنید. یعنی لیمو را با پوست برش‌زده و زنجفیل را نیز رنده کرده و با عسل و با آب جوش مخلوط و نوش‌جان کنید. اما همین معجون ساده و کارآمد برایتان حداقل ١٠ هزار تومان آب می‌خورد. به این ترتیب که قیمت‌ها را میانگین از این خریدها دربیاورید. لیموترش سنگی جنوب ٣٨٠٠ تا٤٨٠٠ تومان، زنجفیل ١٥ تا ٢٠ هزار تومان که البته ٥٠٠٠ تومان زنجفیل کافی است. عسل طبیعی (واقعی) هر بسته ٢٠٠ تا ٢٥٠ گرمی آن را با توجه به نوع عسل حدود ٤٠ تا ٦٠‌ هزار تومان خریداری کنید. البته عسل مریم‌گلی مناسب‌ترین عسل برای سرماخوردگی است که یک شیشه ٢٠٠ گرمی آن را می‌توانید حدود ٣٠‌ هزار تومان خریداری کنید.

ضداحتقان و آنتی‌بیوتیک
به محض سرماخوردن، سینوس‌های پیشانی و صورت شما ملتهب شده و احساس گرفتگی در بینی‌ خود می‌کنید. این بدترین زمان است چون هیچ‌ چیزی برای شما قابل کنترل نیست. بنابراین بهترین کار این است که بینی و حلق خود را با آب گرم شست‌وشو بدهید. پس از آن به سراغ داروهای نه‌چندان دلچسب ضدحساسیت بروید. اما به جای آن به شما پیشنهاد می‌کنیم به سراغ نخستین ضدالتهاب یعنی شلغم پخته بروید و غیر از خود شلغم آب شلغم را هم مصرف کنید و اگر تلخ است کمی عسل به آن اضافه کنید. چغندر را هم نباید از یاد ببرید چون هم خاصیت ضدالتهابی دارد و هم از گسترش سرماخوردگی جلوگیری می‌کند. حالا باید هر کیلو شلغم بین ١٠٠٠ تا ١٥٠٠تومان و هر کیلو چغندر را بین ٧٠٠ تا ١٠٠٠تومان بخرید. با این حساب نسخه شما در این بخش چیزی بین ٢ تا ٣‌هزارتومان می‌شود.

ضدالتهاب و گوش‌درد
البته غیر از این نسخه می‌توانید به سراغ سوپ ضدالتهاب و ضدگوش‌درد هم بروید. سوپی که مخلوطی از سبزیجات به همراه گوشت مرغ است. سبزیجاتی مثل کرفس، هویج، تره‌فرنگی، سیب‌زمینی، سبزی سوپ (بیشتر جعفری وگشنیز) را با تکه‌های گوشت سینه مرغ درست می‌کنند که هرکیلو کرفس بین ٨٠٠ تا ١٠٠٠تومان، هویج بین ١٠٠٠ تا ١٣٠٠تومان، تره‌فرنگی هرکیلو بین ١٧٠٠ تا١٩٠٠تومان، انواع سبزی‌ها بین ١٠٠٠ تا ١٢٥٠تومان، سیب‌زمینی هرکیلو٨٠٠ تا ٩٠٠تومان و گوشت مرغ (سینه) هر بسته ٩٠٠گرمی از١١ تا ١٢هزارتومان. بنابراین همین یک قلم سوپ شما با حدود ١٨‌هزارو٣٥٠تومان هزینه دارد (برای ٤نفر). البته اگر بخواهید همین سوپ را کمی مقوی‌تر کنید، باید از گوشت قرمز استفاده کنید که آن هم هزینه بیشتری دارد. برای مثال هر ٩٠٠گرم گوشت قرمز تازه از ١٩٨٠٠تومان تا ٣٤٦٠٠ (ماهیچه) تومان و اگر گوشت چرخ‌کرده هم بخواهید هر بسته ٩٠٠ تا ٩٥٠گرمی آن حدود ٢٣٠٠٠تومان می‌شود.

ملین گلو و مخاط فراموش نشود
به دلیل ترشحات غیرعادی که مخاط سینوسی داخل بینی و گلو دارد، درمدت سرماخوردگی و حداقل سه روز اول درهمین ناحیه‌ها سوزش و خارش شدیدی احساس می‌شود. برای دفع و درعین حال آرام‌سازی این مخاط نیاز به غذاهای گرم با ماندگاری طولانی در بدن دارید. یکی از این داروها فرنی است. فرنی در حالت عادی و سنتی با آرد برنج تهیه می‌شود. اما در برخی موارد هم نشاسته پخته با شیر جای آن را می‌گیرد. بسیاری هم مخلوطی دو به یک از آرد برنج و نشاسته گندم را برای تهیه فرنی استفاده می‌کنند. این معجون را هم نه خیلی رقیق و نه خیلی غلیظ باید تهیه کنید و بهتر است که شیرینی آن را هم از عسل تأمین کنید. اما این معجون هم اگرجایی در سرماخوردگی‌تان دارد، باید برای هر بطری ٩٠٠سی.سی شیر معمولی حداقل ٢٣٠٠تومان، برای ٨٠٠گرم آرد برنج معطر ٧٦٠٠تومان (یک‌کیلو حدود ٩٥٠٠تومان) و برای هر کیلو آرد نشاسته گندم دست‌کم ٩٦٠٠تومان بپردازید. اگر بدن‌تان کمی ضعیف است و ترجیح می‌دهید که مدت زمان بیشتری از سرماخوردگی دور باشید، پیشنهاد می‌کنیم از محصولات پروبیوتیک استفاده کنید. البته از محصولات پروبیوتیک بیشتر ماست و پنیر در بازار وجود دارد، اما شیرخشک‌های پروبیوتیک خارجی در بازار موجود است که مصرف آن برای بزرگسالان هم آزاد است. اما از آنجایی که امتحان نشده به شما پیشنهاد هزینه گزاف برای این شیر را نمی‌دهیم.

جذب بهتر و التیام بیشتر
وقتی درحالت بیماری به‌ویژه سرماخوردگی هستید، همیشه بدن از لحاظ جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی بسیار ضعیف عمل می‌کند و بیشتر مواد از بدن بیمار دفع می‌شود. برای جذب بیشتر و بالاتر به شما پیشنهاد می‌کنیم که از ویتامین «ث» استفاده کنید که این عنصر حیاتی در مرکبات به وفور دیده می‌شود. البته بیشتر پزشکان توصیه می‌کنند از مرکبات شیرین مانند لیمو شیرین بیشتر استفاده کنید. چون مخاط داخل گلو را تمیز و آرام می‌کند. می‌توانید سر به بازار روز بزنید و تا حد امکان یخچالتان را با لیموشیرین که هر کیلوی آن بین ١٧٠٠ تا ٢٨٥٠تومان است یا یک کیلو نارنگی که بین ١٩٠٠ تا ٢٥٠٠تومان قیمت دارد یا انواع مختلف پرتقال با نرخ هر کیلو بین ١٥٥٠ تا ٣٠٠٠تومان پر کنید و به دفعات در روزهای بیماری از آن استفاده کنید. امیدواریم که همیشه روی عافیت ببینید اما یک سرماخوردگی کمابیش همه این هزینه‌ها را برای شما دارد.

گزارش میزان فروش دارو در کشور
یکی از پرمصرف‌ترین داروهای سرماخوردگی همان قرص ادولت کولد «Adult Cold» است. این روزها انواع و اقسام آن به بازار آمده و نوع دیگری از آن هم وجود دارد که قرص‌هایی جداگانه برای روز و شب درمدت سرماخوردگی دارد. اما تا به حال فکر کرده‌اید سرانه مصرف قرص‌های سرماخوردگی برای ایرانی‌ها چقدر است؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۴۰ شرکت مختلف به تولید قرص‌های سرماخوردگی مشغول‌اند و ایرانی‌ها درطول‌ سال۹۳، دست‌کم‌ چیزی درحدود ۸۹۵میلیارد تومان قرص سرماخوردگی خریداری کرده‌اند. این رقم کلان را که به جمعیت ایرانی تقسیم کنیم، سرانه هر ایرانی حدود ۱۱۲۰۰تومان می‌شود، یعنی هر ایرانی در سال ۹۳، به شکل تقریبی، حدود ۱۱‌هزارتومان قرص سرماخوردگی خریداری کرده است. با این حال، این عدد به‌صورت خام نشان‌دهنده آن نیست که هر ایرانی در سال گذشته چه مقدار قرص سرماخوردگی مصرف کرده است، چراکه قرص‌های سرماخوردگی که در هربار مراجعه به پزشک تجویز می‌شوند، کامل مصرف نمی‌شود. شاهد مثال این ادعا هم این است که دربیشتر خانه‌ها، قرص‌های سرماخوردگی پیدا می‌شود که مدت‌ها قبل‌تر خریداری شده است.

درمقایسه میان دو داروی ابتدای جدول داروهایی که بدون نسخه پزشک به فروش می‌رسند، نکته جالبی وجود دارد. مصرف قرص سرماخوردگی به‌طور تقریبی ۳برابر مجموع استامینوفن‌هاست. البته انواع خارجی این دارو بسیار گرانقیمت و پیچیده‌تر است. برای مثال هر بسته قرص سرماخوردگی شب یا روز به‌طور متوسط ٥پوند (هر پوند با توجه به نوسان‌ها حدود ٤٥٠٠تومان است) شربت‌های سرماخوردگی هر شیشه حداقل ٥پوند، قرص‌های مخصوص (ضدسرماخوردگی؛ ضدحساسیت و ضداحتقان)، شربت سرماخوردگی کودکان هرشیشه ١٥دلار و هزاران محصول دیگر که هرکدام به‌طور تقریبی درهمین بازه قیمتی هستند.