استراتژی خودروسازان در پساتحریم

فرارو- "برندگان مناقصه با خودروسازان داخلی همکاری می‌کنند." دبیر انجمن خودروسازی بابیان این مطلب گفت که از حالا نمی‌توان تعیین کرد کدام‌یک از برندهای خارجی به خودروسازی در این مشغول می‌شوند.

با آغاز دوران پساتحریم و استقبال خارجی‌ها از بازار ایران توجه ویژه‌ای به شکل حضور آنها در بخش‌های مختلف صنعت می‌شود. یکی از بخش‌های بسیار مهم صنعت خودروسازی است که بعد از سال‌های تحریم آماده مشارکت با خارجی‌ها می‌شود. بدون شک چندوچون این شراکت اهمیت ویژه‌ای دارد و قبل از رسیدن به مرحله قرارداد باید همه جوانب آن را سنجید.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی به بررسی استراتژی برندهای معتبر خودروسازی پرداخته تا از آن به‌عنوان تجربه‌ای برای شرایط پساتحریم و برنامه ششم توسعه استفاده شود. بر اساس این گزارش طی یک توافق ضمنی و تقسیم‌کار بین‌المللی انواع تکنولوژی خودرو در مناطق مختلف جهان توسط برندهای مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر تمایل شخصی خودروساز به‌تنهایی نوع استراتژی را تعیین نمی‌کند و مؤلفه‌های دیگری مانند منابع انرژی، کیفیت، رقابت‌پذیری و مقاصد صادراتی در تولید مؤثر است لذا خودروسازان را وامی‌دارد تا استراتژی خاصی را در پیش گیرند.

اکنون‌که در شرایط سیاسی و اقتصادی پسا توافق قرارگرفته‌ایم و در آغاز راه تعامل با برندهای جهانی قرار داریم لازم است که قبل از انعقاد هر قراردادی با هر برندی، استراتژی موردنظر خود را مشخص کنیم. گزارش مرکز پژوهش‌ها با تأکید بر این ضرورت پیشنهاد می‌دهد که خودروسازان داخلی رویکرد سرمایه‌گذاری مشترک در فضای پسا تحریم را از برندهای فرانسوی و چینی به سمت برندهای آلمانی و ژاپنی تغییر دهند تا علاوه بر دستیابی به مزیت‌های کیفیت، رقابت‌پذیری، پایین بودن آلایندگی و همگرایی کامل با رویکرد صنعت خودروسازی دنیا به‌تدریج بنزین از حالت کالای استراتژیک و ابزار فشار یا تحریم‌های سیاسی، اجتماعی خارج شود.

ذکر این نکته لازم است که با توجه به اشباع بازارهای کشورهای میزبان این برندها، شرکت‌های خارجی تمایل به تصاحب بازار داخلی ما خواهند داشت لذا ضروری است که محتوای قراردادها و میزان الزام‌آور بودن آن برای طرف مقابل با رعایت دو اصل کلیدی میزان عمق ساخت داخل و سهم صادرات تحت سرمایه‌گذاری مشترک موردتوجه ویژه قرار گیرد.

حال باید دید که خودروسازان داخلی در این خصوص چه می‌گویند و چقدر به این نکات توجه دارند. سهم چهل‌درصدی از تولید و الزام به صادرات سی‌درصدی ازجمله تأکیدات محمدرضا نعمت زاده رییس شورای سیاست‌گذاری خودرو است که نشان می‌دهد وزیر صنعت با توجه به همین مسائل به استقبال دوران پساتحریم می‌رود و خودروسازان نیز این رویکرد را دنبال خواهند کرد.

احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان در گفت‌وگو با فرارو در این خصوص گفت: استراتژی صنعت خودرو تدوین‌شده و در سایت انجمن نیز وجود دارد. بر اساس این استراتژی ما باید در افق 1404 سه میلیون دستگاه خودرو داشته باشیم و یک‌میلیون از آن را صادر کنیم. همچنین تلاش می‌شود که تا آن زمان نزدیک به سی خودرو جدید تولید کرده باشیم.

وی افزود: کاهش مصرف سوخت و آلایندگی از دیگر محورهای موردتوجه در این استراتژی است که در راستای آن خروجی اگزوز خودروها باید معادل خودروسازی دنیا باشد. علاوه بر این صادرات برای قطعه سازان و افزایش برندهای داخلی و ... ازجمله دیگر محورهای استراتژی صنعت خودروسازی است.

دبیر انجمن خودروسازان در پاسخ به این پرسش که استراتژی شما در مواجه با شرکت‌های خودروساز خارجی که در فضای پس از تحریم به سمت بازار ایران می‌آیند، چیست؟ گفت: آقای نعمت زاده به‌عنوان رییس شورای سیاست‌گذاری خودرو و مسئول صنعت کشور شرایطی را برای همکاری با خودروسازان خارجی تعیین کردند که در حقیقت استراتژی ما است.

نعمت‌بخش در رابطه با این شرایط تعیین‌شده، گفت: بر این اساس شرکت‌های خارجی باید با خودروسازان داخلی تولید مشترک داشته باشند. به‌این‌ترتیب که از آغاز تولید محصول باید 40 درصد آن ساخت داخل باشد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این امکان برای شرکت‌ها داخلی وجود دارد، گفت: مشکلاتی در این خصوص داریم زیرا برند خارجی برای محصول خود ارزش قائل است و اجازه نمی‌دهد که قطعات بی‌کیفیت روی آن قرار گیرد لذا قطعه سازان ما باید بتوانند چنین قطعاتی تولید کنند درحالی‌که به خاطر شرایط تحریم ماشین‌آلات فرسوده دارند و این امکان را ندارند.

این کارشناس حوزه خودرو افزود: البته بعد از قراردادی که با رنو برای تولید ال 90 بستیم حدود چهل، پنجاه قطعه ساز ما با این شرکت شریک شدند یا محصول خود را به آن رساندند اما ظرفیت تولید آنها برای شرایط کنونی کافی نیست و نیاز داریم که دیگران نیز با نو کردن ماشین‌آلات خود و استفاده از تکنولوژی دنیا بتوانند قطعات باکیفیت و مناسب تولید کنند.

وی همچنین گفت: یکی دیگر از شرایط تعیین‌شده این است که سی درصد از خودروهای تولیدشده، به بازارهای هدف صادر شود. این نیز طبیعی است زیرا برند خارجی می‌خواهد محصول خود را به کشورهای دیگر بفرستد.

نعمت‌بخش در خصوص اینکه با کدام‌یک از خودروسازان آلمانی، فرانسوی، کره‌ای و ... بهتر می‌توان کنار آمد، گفت: فعلاً همه‌چیز در حد صحبت‌های اولیه است و هنوز کسی پای قرارداد نیست. می‌دانیم که این پروسه زمان‌بر است و در حالت خوش‌بینانه تا پایان سال طول می‌کشد.

وی افزود: بعد از تصویب توافق هسته‌ای از سوی مجلس ایران و آمریکا و لغو تحریم‌ها باید ببینیم که خودروسازان خارجی چطور از بازار ایران استقبال می‌کنند و اگر استقبال خوب باشد حتماً مناقصه برگزار می‌کنیم تا مشخص شود که کدام شرکت در ایران خواهد بود.

نعمت‌بخش در پاسخ به این‌که پیش‌بینی شما با توجه به تجارب گذشته و شرایط فعلی چیست نیز گفت: اکنون زمان مناسبی برای پیش‌بینی نیست و من هم علم غیب ندارم لذا باید منتظر ماند و دید که بعد از لغو تحریم‌ها چه کسانی خواهان حضور در ایران هستند.