مک‏دونالدهراسی در ایران

در زمانی که ورود مک‏دونالد به ایران تنها در حد حرف و حدیث‏هایی در فضای مجازی پس از توافق ایران با گروه ١+٥ مطرح شده، این پرسش مطرح می‏شود که ماجرای مک‏دونالد‏هراسی اغذیه‏فروشان به کجا بازمی‏گردد، درحالی‏که حتی این کمپانی درخواستی به ایران برای کسب مجوز نداده که مورد پذیرش یا عدم پذیرش قرار گیرد؟! کمپانی مک‌دونالد ‏ بزرگ‌ترین رستوران زنجیره‌ای جهان با بیش از ٣٥ هزار شعبه در ١١٩ کشور جهان است که در سبد محصولات این کمپانی آمریکایی اغذیه‏هایی فوری مانند همبرگر، چیزبرگر، مرغ، سیب‏زمینی سرخ‌کرده، صبحانه، نوشابه‌ها و دسرها ارائه می‌شود. با مراجعه به سایت اصلی مک‏دونالد می‏توان دریافت که این کمپانی تنها نام ایران را به فهرست ارسال تقاضا برای نمایندگی افزوده است که هر فردی اگر تقاضای نمایندگی از سوی مک‏دونالد داشته باشد این کمپانی مورد بررسی قرار دهد، نه‌اینکه حتی این کمپانی درخواستی به ایران داده باشد!

ضرغامی: مراقب باشیم آمریکایی‏ها ساندویچ را جایگزین تحریم‏ها نکنند
جالب‏تر آنکه عزت ‏الله ضرغامی، عضو شورای‌عالی فضای مجازی و رئیس پیشین صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، هم در اینستاگرام خود به این موضوع پرداخته و گفته است: «مراقب باشیم آمریکایی‏ها ساندویچ را جایگزین تحریم‏ها نکنند!! حالا فست‏فود را بی‏خیال! خدایی‏اش یک املت پرگوجه فلفل‏دار با بربری کنجدی، جایگزین دارد؟!»

اما اکنون از هر گوشه‌وکناری این نگرانی بیان می‏شود. این‌بار نیز رئیس صنف اغذیه‏فروشان و مواد غذایی تهران در گفت‏وگویی با نسیم این نگرانی را این‏گونه بیان کرده است: مگر مسئولان دنبال اشتغال‌زایی و تولید داخلی نیستند، اگر چنین اهدافی را دنبال می‌کنند بدون شک باید بدانند که حضور شعب مک‌دونالد و فعالیت آنها در کشور به‌نفع ما نخواهد بود. این گفته در حالی مطرح می‏شود که مجتبی خسروتاج، قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت پیش از این گفته بود نه درخواستی برای مجوز از سوی بزرگ‌ترین رستوران زنجیره‏ای جهان به ایران داده شده و نه مجوزی برای آن صادر شده است. بااین‌حال ریشه این نگرانی‏ها را باید در وضعیت نامناسب تولید داخل دانست که از رقابت با رقبای قَدَر جهانی خود در هراس است.

این کمپانی از بلوایی که در  داخل به پا شده کاملا بی‏خبر است
علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران، نیز ضمن تأیید این گفته معاون بازرگانی داخلی وزیر صنعت، معدن و تجارت به «شرق» گفت: سخن‌گفتن در این زمینه از اساس بی‏پایه است، چراکه خود این کمپانی از بلوایی که در داخل به پا شده کاملا بی‏خبر است و این گفته‏ها صرفا در فضای مجازی دست‌به‌دست می‏چرخد. فاضلی درباره چگونگی صدور مجوز برای این کمپانی گفت: برای ورود هر سرمایه‏گذار خارجی به ایران نیاز به مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت است و پس از آن مک‏دونالد باید از صافی مجوز اتاق اصناف عبور کند، درحالی‏که هنوز هیچ درخواستی از سوی این رستوران زنجیره‏ای به ایران داده نشده‏ است.

وی معتقد است: ایران قصد ندارد بازار مصرف برندهای خارجی باشد و به این علت با حضور برندی مانند مک‏دونالد به ایران مخالفم، هرچند به عقیده من بسیاری از رستوران‏های زنجیره‏ای ایران توان رقابت با مک‏دونالد را دارند و نگرانی در این مورد بی‏پایه است. رئیس اتاق اصناف ایران در مورد مواد اولیه برای تولید ساندویچ‏ها و همبرگرهای ایرانی که از خمیرمرغ نامرغوب یا گوشت‏‏های بوفالو و ... تولید می‏شوند، نیز گفت: این عارضه در تمام جهان وجود دارد که برخی از سودجویان غش در معامله می‏کنند تا سود بیشتری را نصیب خود کنند اما نمی‏توان این مورد را به کل اقتصاد ایران تعمیم داد.

ورود مک‏دونالد ضربه به تولید داخلی است
اسدالله احمدی‌شهریور، رئیس صنف اغذیه‏فروشان و مواد غذایی تهران گفته بود: قطعا مک‌دونالد و شعب آن هیچ‌یک از مواد اولیه خود را از داخل کشور ما تهیه نمی‌کنند بلکه آنها را با خود به داخل خواهند آورد و این از همه نظر ضربه به تولید داخلی است.

وی ادامه داد: با شرایط رکود داخلی نباید اقداماتی کرد که مشکلات مضاعفی را به وجود آورد، از طرفی درحال‌حاضر در کشور ما و در شهرهای بزرگ بهترین فست‌فودها چه از نظر فضا و چه از نظر کیفیت غذا وجود دارد، در چنین شرایطی چه نیازی وجود دارد که اجازه فعالیت‌های نمایندگی‌هایی مانند مک‌دونالد را بدهیم.

احمدی‌شهریور تأکید کرد: بدون شک الان برخی فست‌فودهای ما نه تنها با مک‌دونالد قابل‌رقابت بلکه بسیار بهتر از آنها هستند. درحال‌حاضر فست‌فودها در شهرهایی مانند تهران به حالت اشباع رسیده است.

در این رابطه بابک بهی، کارشناس بازار نیز معتقد است مک‌دونالد در بازار ایران ارزش‌افزوده‏ای را تولید نخواهد کرد. وی در پرسشی از مسئولانی که از ورود مک‏دونالد به ایران خوشنودند می‏گوید: آیا به‌راستی روش پخت و سرویس‏دهی در این‏گونه رستوران‏ها تا بدان اندازه پیچیده‏ است که در توان زنجیره‏ای‏های خوشنام داخلی نیست یا به فرض درستی جمله‌ای که گفته‌شد، آیا نمی‏توان به‌راحتی از روش‏ها و استانداردهای مورداستفاده در پخت و سرویس‏دهی در این‏گونه زنجیره‏ای‏ها آگاهی پیدا کرد و به درستی آن را اجرا کرد و اصولا ورود این شرکت‏ها چه دلیلی می‏تواند داشته باشد؟

وی تأکید کرد ورود شرکت‏های خارجی از قبیل مک‏دونالد تنها منجر به تعطیلی کسب‏وکارهای کوچک خواهد شد و فرصت‏های شغلی اندک در صنایع کم‏سوی داخلی را کم می‏کند.