بستر رسانههای اجتماعی فرصت رجزخوانی را برای مردان و زنان جوان داعشی فراهم می آورد تا از آن طریق شیوه جدید زندگی خود را از طریق توییتر، یوتیوب و اینستاگرام ترویج دهند.
عموما ترجیح می دهیم به زنان به عنوان برقرارکنندگان صلح بنگریم و نه ترویج دهندگان خشونت. با این حال، ظهور داعش که سربازان زن را از سراسر جهان به کار می گیرد، چنین تصور ذهنی را به کلی بر هم می ریزد.
دو تن از کارشناسان در مورد موضوع داعش زنان را یکی از بخش های مرکزی اقدامات خشونت آمیز این گروه می دانند. تازه سربازان زن داعش اجراکنندگان قوانین و تفکرات این گروه و گاها نظاره گر تجاوزها به زنان غیرمسلمان گرفتار شده هستند.
ویلیام مک کانتز از موسسه بروکینگز تصریح کرد: «آنچه که در تحقیقاتم برای من جالب توجه بود، انگیزه این زنان بود که با مردان عضو گروه برابری می کرد.»
مک کانتز و برنارد هِیکِل از محققان دانشگاه پرینستون این هفته در مجمع زوایای ایمان در میامی با موضوع مذهب، سیاست و زندگی روزمره، در مورد اقدامات داعش سخن گفتند. طبق اظهارات این دو محقق، فرهنگ داخلی داعش بسیار خشونت آمیزتر از القاعده است که معمار حمله تروریستی 11 ماه سپتامبر بود.
البته زنان همواره از اهداف حملات تروریستی بوده اند؛ برای نمونه می توان به تیراندازی طالبان پاکستان به ملاله یوسف زی و دوستانش در پی تلاش آنها برای رفتن به مدرسه اشاره کرد. در نیجریه نیز دختران و زنان عموما توسط بوکوحرام ربوده و برخی از آنها سنگسار می شوند.
داعش که در بخش های وسیعی از سوریه و عراق فعالیت می کند، وحشیانه ترین اقدامات را علیه دختران و زنان غیرمسلمان و به ویژه زنان ایزدی انجام داده است. زنان ایزدی که تابستان گذشته گرفتار داعش شدند، در فاحشه خانه ها نگهداری می شدند و دفعات بسیاری مورد تجاوز قرار گرفتند. برخی دیگر نیز به عنوان عروس فروخته شدند که تنها شیوه دیگری برای زندانی کردن آنها بود. هیکِل تصریح کرد: «داعش زنان و کودکان غیرمسلمان را به بردگی می گیرد.» تجاوز به «اموال» شخصی دیگر در نظام فکری داعش کاملا پذیرفته است.
اما مسئله اینجا پیچیده می شود: زنان جوانی که به داعش پیوسته اند، فاحشه خانه های این گروه را اداره می کنند که در حقیقت محل تجاوز به زنان غیرمسلمان است. این زنان همچنین هسته مرکزی «پلیس اخلاقیات» گروه تروریستی داعش را تشکیل می دهند که مسئولیت آنها نظارت اجرای قوانین شدیداللحن رفتاری و پوششی برای زنان مسلمان است. هیکِل تصریح کرد: «زنان مسئولیت مجازات کردن زنان را بر عهده دارند.»
وی افزود یکی از تعیین کنندگان خطوط فکری در داعش شاعری به نام احلم النصر است که برای پیوستن به داعش خانه خود را در کویت ترک کرده. این زن برای سوزاندن و کشتار خلبان اردنی دفاعیه ای کامل تنظیم کرد، در صورتی که شریعت اسلامی چنین اقدامی را منع می کرد. در بخشی از دفاعیه وی آمده است: «می توانید با دشمنتان همان کاری را بکنید که او با شما کرده است.» وی با چنین منطقی قتل وحشیانه خلبان بمب افکن اردنی را توجیه کرد.
درست همانند کاری که نازی ها با یهودیان کردند، داعش نیز با شیطانی جلوه دادن دشمنان و به نمایش گذاشتن چهره یک قربانی از پذیرش مسئولیت وحشیانه و وهم آمیز خود شانه خالی می کند.
نیروهای زن داعشی به همان دلایلی جذب این گروه می شوند که بسیاری از مردان جوان را به سمت این گروه می کشاند. برای برخی، علت یافتن هویتی مستقل و واکنش به احساس رانده شدن در جوامع غربی است. برخی دیگر بر این باورند که به جنبشی آخرالزمانی پیوسته اند و سعی دارند بخشی از یک مفهوم بزرگتر از فردیت خودشان باشند و برخی دیگر تنها به دنبال ماجراجویی هستند.
اما برای زنان یک انگیزه دیگر نیز وجود دارد: برتری که با ازدواج با یک جنگجوی داعشی به دست می آورند؛ مقام و موقعیتی که در صورت کشته شدن همسر ارتقاء می یابد! مک کانتز تصریح کرد: «همسر یک شهید؟! بودن در آن جامعه شرایط و مقام و موقعیتی قابل توجه برای آنها محسوب می شود و آنها در صورت چنین اتفاقی مستمری دریافت می کنند.»
وی افزود این مسئله که داعش (بر خلاف القاعده) زمین های بسیاری را تحت کنترل دارد، به نیروهای این گروه فضا می دهد و بستر رسانه های اجتماعی فرصت رجزخوانی را برای مردان و زنان جوان داعشی فراهم می آورد تا از آن طریق شیوه جدید زندگی خود را از طریق توییتر، یوتیوب و اینستاگرام ترویج دهند.
داعش مسلمانان در آمریکا و اروپا را جوانانی مرتد و مشتاق می داند که باور دارند می توانند از پدر و مادر خود نافرمانی کنند. نیروهای جدید در شبها و عموما با وارد شدن به ترکیه و عبور از مرزهای عراق و سوریه می پیوندند. این جوانان که هنوز در گروه خارجی محسوب می شوند، برای واکنش های خشونت آمیز به جمعیت محلی (مردمان گرفتار شده در مناطق تحت کنترل داعش) اشتیاق و تمایل بیشتری نشان می دهند.
اسامه بن لادن سرکرده القاعده در اقدامی ناموفق به دیگر تروریست های گروهش هشدار داده بود به جای حمله به مردم محلی، سعی کنند قلب و فکر آنها را تسخیر کنند و اکنون برخی زنان از گروهی حمایت می کنند که حتی از القاعده خشن تر است.
هیکِل گفت: «شاهد کشته شدن و نابودی بسیاری از مسلمانان (توسط داعش) خواهیم بود. پیش از اینکه شرایط بهتر شود، به طور قطع وخیم تر خواهد شد.»
نویسنده: نینا ایستون
منبع: فورچن
ترجمه: دیپلماسی ایرانی