فرارو- پیشتوافق حاصل شده میان ایران و قدرتهای جهانی، بناست در مقابل کوتاه آمدن ایران بر سر برنامۀ هستهایش به لغو تحریمها بیانجامد. این توافق احتمالی اشتهای سرمایهگذاران را برای تجارت با ایران باز کرده است.
به گزارش فرارو به نقل از بیبیسی، اولین باری که با زانیار کمانگر تماس گرفتم، یک روز پس از توافق ایران و قدرتهای جهانی بر سر چارچوب توافق هستهای، او در صف بازرسی پاسپورت در فرودگاه تهران بود.
وقتی که چند روز بعد برای بار دوم با او تماس گرفتم، ساعات ابتدایی صبح در تهران بود، و کمانگر هم در حال رسیدن به توافقی برای خود بود. او زمان چندانی برای مصاحبۀ تلفنی با من نداشت.
بانکدار 39 سالۀ متولد ایران، سال گذشته شغل پردرآمدش در دویچه بانک لندن را رها کرد تا شرکتی به نام گریفون کپیتال را تاسیس کند. شرکت او یک شرکت مشاورۀ سرمایهگذاری و مدیریت دارایی است که "روی بازگشایی ایران به روی سرمایهگذاران قمار کرده است."
کمانگر، که فارغ التحصیل مدرسۀ اقتصاد لندن است میگوید: "فرصتی طلایی برای ایجاد تغییر بزرگ پیش آمده است."
"اگر فکر میکنید که باز شدن درهای روسیه به روی سرمایهگذاران اتفاق بزرگی بوده، به شما بگویم که ایران حتی از آن هم بزرگتر خواهد بود، چون که ایران چارچوبها و مقررات مالی لازم را دارد، اما روسیه وقتی که این اتفاق برایش افتاد مثل غرب وحشی بود!"
شرکت آقای کمانگر در حال حاضر توانسته سرمایۀ قابل توجهی را عمدتاً از شرکتهای اروپایی برای سرمایهگذاری در دیجی کالا جلب کند.
اگر چه میزان این سرمایه در مقابل سرمایهگذاریهایی که در موارد مشابه در سایر نقاط جهان انجام میشود، کوچک به نظر میرسد، اما این بزرگترین سرمایهگذاریای است که تا به حال در یک شرکت استارتآپ در حوزۀ تکنولوژی ایران صورت گرفته است.
قدمهای اول
تحریمهای ایالات متحده و اتحادیۀ اروپا در زمینههای مالی، انرژی و تجارت، کشوری را که زمانی "بزرگترین بازار بکر جهان به غیر از ماه و مریخ" توصیف شده بود را عقب نگاه داشته بود.
بسیاری پیش بینی "تب طلایی" را دارند که با باز شدن درهای ایران 77 میلیون نفری، با جمعیت تحصیلکرده و مصرفگرایش رقم خواهد زد.
وقتی که از جان کری از زمان برداشته شدن تحریمها پرسیده شد، او پاسخ داد که این مسئله به اینکه ایران در عرض چه مدتی به تکالیفش عمل خواهد کرد بستگی دارد.
جان کری پیش بینی کرد که تکالیف ایران در مدت بین چهار ماه تا یک سال پس از نهایی شدن توافق عملی شوند.
از زمان توافق ژنو در نوامبر سال 2013، بسیاری از شرکتهای بزرگ اروپایی و حتی آمریکایی مشغول نقشه کشیدن برای ورود به بازار ایران بودهاند.
آنها شرکا و وکلایی در ایران یافتهاند و مشغول چانه زنی بر سر قردادها هستند. حتی برخی از این شرکتها در حال استخدام کارمند در ایران هستند.
برداشته شدن این تحریمها البته برای ایرانیها نیز بیمنفعت نیست: از بیماران مبتلا به سرطانی که در به در دنبال داروهای وارداتی میگشتند تا صنعت هوایی کشور که به خاطر نبود قطعات یدک دچار بحران شده بود.
اما بیش از همه، این طبقۀ متوسط ایران است که خود را برای احیا شدن آماده کرده است.
ضریب ریسک
البته همه چیز هم در ایران چندان پروانهای! نیست. بخش بزرگی از اقتصاد در اختیار نهادهایی است که برخی از آنها به هیچ نهادی پاسخگو نیستند.
امانوئل اتولنگی، میگوید: آیا این جور کارها از سرمایهگذاری کمپانیهای میلیاردی در چین جلوگیر کرد؟ آیا آنها به خاطر قانونهای نیم بند، خشونتی که در مصر وجود دارد از سرمایه گذاری در آنجا دست کشیدند؟ نه! برای این شرکتهای این فقط یک ضریب ریسک دیگر است که باید در معادلاتشان مدنظر داشته باشند، ولی مانعشان نمیشود که وارد این کشورها نشوند."
سرمایهگذاران خارجی هر سمیناری را که قدری اطلاعات از فضای تجارت در ایران ارایه میدهد را پر میکند.
اسفندیار بتمانقلج، که نوامبر سال گذشته در برگزاری کنفرانسی دربارۀ ایران در لندن همکاری داشت، میگوید: "به جای اینکه از دور راجع به "تب طلا" در ایران نظرپردازی کنند، رهبران تجاری بهتر است به خود همچون سهامدارانی نگاه کنند که بناست به شکلی سازندۀ آیندۀ ایران را شکل دهند."
او برنامه دارد تا در سپتامبر امسال دومین سمینار همکاریهای اروپا-ایران را در ژنو و این بار رویکرد بخشهای بانکداری و مالی ایران برگزار کند.
او میگوید: "این همایشها به ما امکان میدهد تا به گفتگوی شفاف میان شرکتهای ایرانی و خارجی در موضوع اهداف مشترکشان کمک کنیم."
وزیر نفت ایران هم برنامه دارد تا در ماه سپتامبر یک کنفرانس نفتی بزرگ در لندن برگزار کند، و در آنجا قردادهای نفتی جدید را معرض رویت غولهای نفتی جهان بگذارد.