سنتوری ابداعی به نام «سناتور» که توسط امید طهماسبپور ساخته و ثبت شده است، در شیراز رونمایی شد.
طهماسبپور در مراسم رونمایی از این ساز ابداعی، گفت: حدود 22 دانشگاه و مرکز آموزش عالی موسیقی در کشورهای اروپایی این ساز را تأیید و آن را پیونددهندهی موسیقی ایرانی با موسیقی سایر ملل توصیف کردهاند.
این نوازندهی سنتور توضیح داد: سناتور با افزایش تعداد سیمها و خرکها میتواند همهی نیمپردهها و ربعپردههای موسیقی را در دستگاههای مختلف بنوازد و در ردیفنوازی، گروهنوازی و اجرای کنسرتهای بینالمللی، نقایص سنتورهای 9 خرک را میپوشاند.
او با بیان اینکه سناتور نقیصه بزرگ کوک سنتور برای هر آهنگ جداگانه را برطرف کرده است، بیان کرد: حداکثر زمان مفید برای کوک این دستگاه ایرانی بسیار کم است و بهنوعی میتوان گفت که با کوک کردن این سنتور میتوان آهنگهای متفاوت را با آن نواخت. این اختراع در 22 مرکز علمی و دانشگاههای معتبر اروپایی به ثبت رسیده است.
وی دربارهی یکی از ویژگیهای این ساز، گفت: یک استاد پیانو میتواند نواختن این سنتور جدید را به هنرجویانش آموزش دهد.
برخی نوازندگان نیز در این مراسم، ابداع سناتور را گامی در راستای ایجاد تحول در موسیقی ایرانی دانستند و تأکید کردند که حرکتهای ابداعی و نوآورانه نقطهی عطفی برای رسیدن موسیقی به کمال هستند و با وجود آنکه در دورههای مختلف، در مقابل حرکتهای نوآورانه در موسیقی و ابداع ساز، جبههگیریها و مخالفتهایی وجود داشته، اما این حرکت در جای خود درخور و ارزشمند است.
رضا صلاحی - نوازنده سنتور و آهنگساز - نیز گفت: سالها است که سنتورنوازان، آهنگسازان و تنظیمکنندگان آثار موسیقی بهدلیل محدودیت این ساز، با مشکلاتی روبهرو هستند تا جایی که حتی در برخی مواقع، این ساز خوشصدا را در ارکسترها حذف میکنند.
او ادامه داد: هرچند سنتور 9 خرک جایگاه خود را دارد، اما جای خالی سازی که جوابگوی همه دستگاههای ایرانی و گامهای غربی بهطور همزمان باشد، همیشه مشهود بود و ابداع سناتور این خلأ را پر کرده است.
این استاد رشتهی موسیقی با بیان اینکه سناتور قابلیتهای ویژهای در مقایسه با سنتورهای معمولی دارد، گفت: این ساز قابلیت اجرای گامهای غربی را در ارکسترهای کلاسیک و پاپ دارد و با صدای خوش آن میتوان در خارج از کشور هم بهطور شایستهای خودنمایی کرد. اجرای موسیقی ایرانی با سناتور در دستگاههای مختلف، با اضافه کردن یکی دو خرک در کنار خرکهای اصلی، امکانپذیر است و استفاده از ربعپردهها را در نواختن موسیقی امکانپذیر میکند.
وی افزود: قابلیت سناتور در بخش تکنوازی بسیار گسترده است، اما نکته مهم و قابل توجه، گستردگی عملکرد نوازنده در بخش قطعات دو صدایی است، با گستردگی نتها در سناتور میتوان با استفاده از آکوردهای جدید و متنوع و همگون با ملودیها فضاهای جدید و جذاب به وجود آورد که تا کنون در تکنوازیهای سنتور وجود نداشته است.
مدیر واحد شعر و موسیقی صداوسیمای استان فارس و پیشکسوت حوزهی موسیقی نیز با ستایش ساز سناتور، این ابداع را در عرصه هنر به فال نیک گرفت و اظهار کرد: آفرینش ساز سناتور و خلق این نوآوری در عرصه هنر، نقطهی عطفی برای رویش و رشد موسیقی ایرانی قلمداد میشود، سناتور در نگاه نخست یک سنتور است، اما قابلیتهای شگرف دارد که میتواند بویژه از سوی نسل تحولخواه مورد استقبال قرار گیرد.
حمیدرضا لطفاللهی گفت: ویژگیهایی از جمله برداشته شدن محدودیت اجرای ساز سنتور در دستگاههای مختلف، رفع مشکل تغییر مداوم کوکها، افزوده شدن به تعداد خرکها و سیمها و قابلیت اجرای آسان در کنسرتها و گروهنوازیها از جمله قابلیتهای سناتور است که ویژهی همین ساز است.
او با بیان اینکه سناتور پیونددهنده موسیقی ایرانی با موسیقی سایر ملل است، افزود: هر کدام از این ویژگیها کافی است تا ما سناتور را یک ساز فاخر و منحصربهفرد بدانیم و امید است با پشتکار هنرمندان این عرصه این ساز بتواند بین نسل تحولخواه و نسلی که سالها کولهبار تجربه و دانش موسیقی را به همراه داشتهاند آشتی برقرار کند.
یک کارآفرین فرهنگی و نوازندهی پیانو نیز با ستایش ساز سناتور، گفت: ما از پیانو در عرصه موسیقی بهعنوان کاملترین ساز یاد میکنیم و اکنون با ورود سناتور به عرصه موسیقی میتوان اذعان داشت که نقیصههای موجود در سازهایی مانند سنتور مرتفع شده و این ساز میتواند در کنار پیانو همه زیر و بم های یک موسیقی فاخر را درنوردد.
محمد ملازمحسینی سناتور را یک تحول و یک ایدهپردازی جدید در عرصه موسیقی دانست و بیان کرد: من به درخشش این ساز در آینده بسیار خوشبین هستم و معتقدم با پشتکاری که استاد طهماسبپور، سازنده این ساز دارد میتواند به بسیاری از نیازهای متقاضیان موسیقی ایرانی پاسخ دهد و سناتور بهزودی جای خود را در میان نسل نو باز میکند.
ساز سناتور در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به ثبت رسیده و تا سال 1407 تحت حمایت ثبتی این سازمان قرار دارد.
در این مراسم لوح تقدیر و اسناد مربوط به تأیید سناتور توسط اساتید موسیقی و پیشکسوتان این عرصه در استان فارس به طهماسبپور اهدا شد.