در دنیای پیشرفته امروزی هر خانوادهای حداقل یک وسیله الکترونیکی جدید در خانهاش دارد. در این میان کودکان هم از کارکردن با این وسایل الکترونیکی لذت زیادی میبرند. بعضی پدر و مادرها بر این باورند که با در اختیار قرار دادن تبلت یا دیگر وسایل الکترونیکی استعداد و سطح هوشیاری کودکانشان بالاتر میرود و بعضی دیگر معتقدند که بهتر است کودکانشان تا سنین نوجوانی فقط کتاب بخوانند و با وسایل الکترونیکی رابطهای نداشته باشند چرا که جز سرگرمی چیز دیگری برای آنها در بر نخواهد داشت.
طبق یافته پژوهشگران آمریکایی، بچهها خیلی سریع و راحت کار با تبلت را یاد میگیرند ضمن اینکه نقاشیکردن یا نوشتن با تبلت برای آنها بسیار آسان است. از اینرو پژوهشگران براین باورند که اگر تبلت در اختیار کودکان قرار بگیرد میتوانند زودتر استعدادها و سطح یادگیریشان را ارتقا دهند. هر چند که تبلتها جایگزین خوبی برای کاغذ و مداد شمعی یا مدادرنگی نیستند اما بهتر است که در اختیار کودک قرار داده شود تا بتواند تخیلات خود را داخل تبلت ترسیم و نمایان کند.
تبلتهای کودکانه در سایزهای متفاوت موجود است اما اصولا صفحه نمایش ٣,٣ در ٥ اینچی دارند که از کیفیت مطلوبی برخوردارند. این تبلتها به جای اینکه با لمس کار کنند مجهز به قلمی هستند که باید محکم روی صفحه کشیده شود چرا که کودکان علاقه زیادی به فشار دادن دارند از اینرو این تبلتها از استحکام بالایی برخوردارند.
تبلتهای کودکانه پر است از منوها و تمهای کودکانه که کارکردن با آن را برای بچهها لذت بخش و راحتتر میکند. عمر باتری این تبلتها بسیار بالاست اما تعداد اپلیکیشنهای آنها بسیار محدود است. اگر کودکتان از استعداد بالایی برخوردار و قادر است با تبلتهای معمولی هم کار کند نیازی به خرید تبلتهای کودکانه نخواهید داشت.
یک روانشناس کودکان استثنایی با تأکید بر اینکه سن استفاده از تبلت و تلفن هوشمند در ایران بسیار کمتر از سایر کشورهاست، گفت: برای استفاده از این وسایل قوانینی وضع شده که براساس آن زمان استفاده در روز ٣٠ دقیقه است و کودکان زیر ٣سال اجازه استفاده از این وسایل را ندارند. دکتر فریبا نورمحمدی با اشاره به اینکه متاسفانه این قوانین در ایران اجرا نمیشود، گفت: به دلیل پایین آمدن قیمت این بازیها سالانه کودکان بیشتری به آنها دسترسی مییابند که بهتر است خانوادهها برای کنترل کودکان در جهت استفاده از این وسایل، قوانینی وضع کنند. همچنین بهتر است قبل از خرید این وسایل برای کودکان آن را بررسی و حتی والدین بازی را انجام دهند.
وی استفاده صحیح از این وسایل را در بالا رفتن سطح یادگیری کودک بسیار موثر دانست و خاطرنشان کرد: به کمک دستگاههای کامپیوتری، انواع تبلت و تلفنهای همراه هوشمند میتوان سطح آموزش اجتماعی، خلاقیت و یادگیری کودک را بالا برد.
این روانشناس کودکان استثنایی ادامه داد: نوشتن از طریق یادداشتها، خواندن از طریق کتاب الکترونیک، آموزش مستندسازی از طریق عکس و فیلمگرفتن از اتفاقات تاریخی، اجتماعی و روند ساخت کاردستی روشهایی است که امروزه درحال حاضر در دبستانهای هوشمند استفاده میشود تا دانشآموزان بتوانند تکالیف خود را از این طریق انجام دهند.
نورمحمدی با بیان این مطلب که استفاده از این بازیها باید باتوجهبه شرایط کودک زمانبندی شود، اظهار کرد: باتوجهبه اینکه کودک از چه میزان سطح هوشی برخوردار است؛ میتواند از این وسایل استفاده کند و بر این اساس کودکانی که مشکل برقراری ارتباط یا بازداری زمان دارند باید از بازیها و برنامههایی استفاده کنند که تأثیر مثبت روی رفتار آنها داشته باشد. همچنین کودکانی که نقص توجه و رفتار انفجاری دارند نیز باید کمتر از این بازیها استفاده کنند.
وی اختلال در خواب، بدخلقی و پرخاشگری را از عوارض استفاده از این وسایل دانست و یادآور شد: اکثر این بازیها باعث خشونت و افزایش عصبانیت در کودکان نمیشود بلکه دلیل خشونت استفاده بیش از حد در زمانهای طولانی استفاده است.
وی برای کاهش استفاده از این بازیها گفت: والدین بازیها را به صورت تدریجی به سمت بازیهای کاربردی که باعث خلاقیت و آموزش در کودک میشود ببرند که بر این اساس؛ زمان استفاده را بعد از اتمام تکالیف، انجام کار مفید و کمک در کارهای خانه بگذارند. بهتر است که والدین در این فعالیتها با بچهها بازی کنند و حتی قرار بازی مشترک بگذارند. همچنین به جای کنترل کودک از بالا و سوال جواب از طریق قراردادها در هیجان بازی شریک شوند چرا که در این صورت کودکان هم حاضر به اجرای قوانین والدین میشوند. به تمام والدینی که کودکانشان از این وسایل استفاده میکنند، توصیه میشود که به سایتهای گیم مراجعه، طبقهبندی بازیها را مطالعه و بازی متناسب با ردهسنی و نیاز یادگیری در کودک را خودشان انتخاب کنند.
توجه به برند و مدل تبلت کودکتان میتوانید از سایت سازنده نرمافزارهای زیادی مثل کتاب داستان، بازی، نقاشی و رنگآمیزی، موزیک ویدئو، قصههای گویا و... دانلود کنید و در اختیار فرزندتان قرار دهید. با استفاده از بازیهای آموزشی کودکتان میتواند دامنه لغات خود را بالا برده، مسائل مختلف را حل کند و به نوعی سطح هوش خود را بسنجد و حتی تقویت کند.
زمانی که کودک به ٩ سالگی میرسد ممکن است تبلتهای کودکانه دیگر برایش جذابیتی نداشته باشد چرا که تمام منوهای آن را یادگرفته و اپلیکیشنهایش تکراری شدهاند. در مقابل تبلتهای کودکانه تبلتهای معمولی قرار دارد که به دلیل رقابت زیادی که در ساخت آنها وجود دارد هر روز اپلیکیشنهای جدیدی به بازار ارایه میشود که میتوانید از همان ابتدا تبلت معمولی برای کودکتان خریداری کنید که بتواند برای مدرسه یا آموزش هم از آن استفاده کند.
در مدارس مقطع ابتدایی کالیفرنیا دانشآموزانی که درس ریاضی خود را با استفاده از نرمافزارهای آیپد گذرانده بودند ٣١درصد بیشتر از افرادی که به روش سنتی آموزش دیدند نمره کسب کردند. بنابراین کودکان با استفاده از تبلت ممکن است موفقتر باشند.