پاسخ تند آیت‌الله محمد خامنه ای به شریعتمداری

آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای در پاسخ به یادداشت روز کیهان چهارشنبه 93/10/3 (کاش اینگونه نبود) جوابیه‌ای مفصل و طولانی و چند برابر آنچه در کیهان به نقد مصاحبه ایشان با مجله رمز عبور اختصاص یافته بود، ارسال داشته است که تکرار همان اظهارات نقد شده ایشان در مصاحبه یاد شده است، متن کامل جوابیه ایشان و پاسخ کوتاه کیهان از نظرتان می‌گذرد.

یاداشت کیهان را در اینجا بخوانید.

مدیرمسئول محترم روزنامه کیهان
جناب آقای شریعتمداری

سلام علیکم؛
احتراما، شما در یادداشت روز چهارشنبه سوم دیماه جاری اول ربیع‌الاول تحت عنوان کاش اینگونه نبود مطالبی درباره حضرت آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای نوشته‌اید که پاسخ آن در زیر ارسال می‌شود و مسلم است که طبق قانون آن را در همان ستون و با همان مشخصات در اولین روز وصول پاسخ به چاپ خواهید رساند.

بسم‌الله‌الرحمن الرحیم
جنابعالی در مقدمه مقاله مزبور چنین وانمود کرده‌اید که مصاحبه حضرت آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای و چاپ آن در ایامی که راهپیمایی عظیم اربعین حسینی شور و نشاط در ایران و جهان برپا کرده بود، عملی نسنجیده و بالطبع ضد آن شور و نشاط ملی بوده است. متاسفانه شما نتوانسته یا نخواسته‌اید ببینید که در عکس‌العمل مردم حزب‌الله نه فقط این مصاحبه و نشر آن که در حکم «نبأ عظیم» را یافت؛ از شور و نشاط آنها کم نکرد بلکه بر بصیرت آنان در این ایام حساس افزود. بصیرتی که مورد تاکید مقام معظم رهبری است و دفاعهای نابجای برخی معدود از اصحاب رسانه می‌رود که آگاهی و بصیرت لازم ملت را زیر غبار ابهام ببرد و مجرمین فتنه 88 و قبل و بعد آنرا به نوعی برائت نسبی برساند.

1. جفای فاحش به امام
شما در یادداشت خود هم‌زبان با دفتر آقای هاشمی و یارانش نوشته‌اید که در مصاحبه آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای «نسبت به ساحت مقدس امام راحل و برخی یاران ایشان جفای فاحش شده است» و به این هم قانع نشده برای تثبیت بیشتر ادعای خلاف خود، در بند 2 آنرا «نه فقط اتهام ناروا و اهانت به ساحت مقدس حضرت امام(ره) بلکه بیرون از دایره حق و انصاف شمرده‌اید و به این هم قناعت نکرده آن را سبب «مخدوش شدن همه مکتوبات امام»! دانسته‌اید.»

در پاسخ باید دوستانه به شما گفت‌«خطاشناس نئی دلبرا خطا اینجاست.»

اعتماد به گفته اطرافیان و مردم دیگر نه اهانت است و نه اتهام، و نه برخلاف حق و انصاف، زیرا این صفتی است که پیامبر اکرم(ص) به آن موصوف بود. حضرت امام راحل هم با تمام هوش و فراست ولی مانند پیامبر(ص) به اطرافیان و مردم دیگر اعتماد داشت. دشمنان پیامبر(ص) به آن حضرت تعریض می‌‌کردند که وی چرا به هر خبر و سخنی گوش می‌دهد و آن‌را باور می‌کند. قرآن‌مجید به دفاع از آن حضرت نفرمود که پیامبر شما چون معصوم (یعنی بیگناه) است. پس هیچوقت فریب نمی‌خورد! بلکه فرمود «قل‌هو اذن خیر لکم یومن بالله و یومن للمومنین» «سوره توبه/آیه 61) یعنی اشکال نکنید که چرا سخن دروغگویان را باور می‌کند. آن حضرت «اذن خیر» است و خوش‌باور و همانطور که به خدا ایمان دارد به مومنین اطراف خود هم اعتماد می‌کند، یعنی برخلاف گفته شما این باور به گفتار دیگران «نه اتهام ناروا و نه اهانت به ساحت پیامبر(ص) و...) است بلکه خوش‌باوری و قبول قول اطرافیانی می‌باشد که متهم به توطئه و دروغ نباشند یک صفت پسندیده و شایسته مقام بزرگان است. قرآن در جایی دیگر برای جلوگیری از عواقب زودپذیری خوشبینانه اخبار به پیامبر می‌فرماید هر خبری که راوی آن فاسق باشد درباره آن «تبین» و تحقیق کن تا به اشتباه نیفتی: «ان جائکم فاسق بنبأ فتبینوا...» یعنی اگر «تحت تاثیر القائات» مردم قرار گرفتی و آنرا پذیرفتی از روی احتیاط در اطراف آن تحقیق کن تا مبادا نادم و پشیمان شوی «ان تصیبوا طائفه» «بجهاله» و تصبحوا علی ما فعلتم «نادمین» یعنی اگر زودباوری مطلق باشد موجب پشیمانی خواهد شد و نتیجه آنکه اصل گوش فرا دادن به مردم و مخصوصا اطرافیان، سیره پیامبر(ص) است و نسبت آن به حضرت امام(ره) نه اتهام است و نه توهین و نه خروج از حق و انصاف. خود امام راحل در مواردی مطالبی گفتند که موید باور ایشان به سخنان اطرافیان بوده از جمله ادعایی که برخی مسئولین جنگ درباره عدم توان رزمندگان به ادامه جنگ به ایشان دادند که به قبول قطعنامه منتهی شد و پس از پیروزی رزمندگان در صحنه مرصاد و هزیمت دشمنان، حضرت امام به چگونگی آن پی بردند و جمله‌ای درباره تصمیم خود فرمودند (کتاب قطعنامه را بخوانید). نمونه دیگر باور نسبت دروغی بود که علیه رئیس‌جمهور وقت (حضرت آیت‌الله خامنه‌ای) مبنی بر مخالفت ایشان با ولایت فقیه مورد نظر امام داده بودند و نامه و روشنگری مقام معظم رهبری (رئیس‌جمهور وقت) آن توطئه را خنثی کرد و نمونه دیگر اقرار به خطای خود درباره دولت مهندس بازرگان بود که برخی از اعضای شورای انقلاب آنرا به امام بزرگوار معرفی کرده بودند. و همچنین سخن امام(ره) درباره روحانیت مبارز بود که با دخالت رئیس فقید مرحوم جامعه روحانیت مبارز مرتفع شد.

حال به نوشته خود برگردید و ببینید که آیا بزرگنمایی عامدانه شما و «اهانت و توهین و خلاف حق و انصاف» که شما به آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای نسبت داده‌اید که به‌ گمان شما این فرزند و مرید و ذوب در امام آن را مرتکب شده، از طرف شما نوعی اتهام و توهین و خلاف حق و انصاف نسبت به معظم‌له نیست؟ و آیا شما نباید از تهمت و اهانت خود استغفار و توبه کنید؟

شما با تکیه بر برداشت غلطی که از جملات مصاحبه کرده‌اید آنچنان برخلاف حق و انصاف ثقل مقاله خود را روی پایه سست توهین به امام و شهید بهشتی قرار داده‌اید تا با برانگیختن احساسات مریدان حضرت امام، جریان جدیدی ایجاد شود و موضوع اصلی مصاحبه که پاشنه آشیل دشمنان است از نظرها دور بماند و دشمن فتنه‌گر آسوده و در عافیت بماند و این از شما که تصور می‌رفت از مخالفان فتنه و فتنه‌گران و معتقد به طرح مباحث روشنگرانه جدید هستید، بسیار عجیب است.

و در عوض، به یکی از رجال پرتجربه و روحانی و فقیه حکیم و عارفی که پیوسته در حریم حق مانده و برای دفاع از حق سینه سپر کرده و از حقیقت و مصالح اسلام و ملت دفاع کرده و مخلص و مرید امام بوده و هست و عمر خود را وقف جامعه و دین کرده و به دنبال حطام دنیوی نبوده، شما همگام با دشمنان نظام و انقلاب (که در همه عمر سیاسی معظم‌له به او جفا کرده‌اند) جفا کرده‌اید. آقای شریعتمداری «کاش اینگونه نبودید» و این خطا از شما سر نمی‌زد.

2. مرحوم حاج سیداحمد - استظهار نادرست شما از جمله «کسانی در جماران» و تطبیق آن با مرحوم سیداحمد خمینی، نوعی سفسطه و استفاده از شگرد ژورنالیستی و روش روانی برای نتیجه ناروای دیگر بود. طرح و تصریح نام کسی که در وسط نبوده ظلم به آن غایب و کاری بسیار نابجاست. درست نبود که نام کسی را که از او نام برده نشده و در این دنیا زندگی نمی‌کند بر سر زبان‌ها بیندازید و شریک واقعه کنید. این کار هم ظلم به آن مرحوم است و هم به بازماندگان مکرم ایشان.

شما خوب می‌دانید که در جماران و حوالی بیت امام کسانی منزل کرده و حاضر بودند و در مواقعی حساس نقش‌هایی بازی می‌کردند و مرحوم آقا سیداحمد خمینی در بسیاری اقدامات آنها، با آنها اختلاف مشی داشت. ایکاش نام این مرحوم را (که علی‌رغم برخی از سران فتنه) پس از رحلت حضرت امام(ره) بهترین نقش را در دوام رهبری امام و انتقال به رهبر معظم انقلاب و دوام انقلاب داشته در این جریده نمی‌نوشتید و آن مرحوم را به این موضوع که رسوای جهان شده است آلوده نمی‌کردید.

3. شهید بهشتی - شما در دفاع صوری و مصلحتی خود از مرحوم شهید بهشتی توصیف آن شهید به «تمامیت‌خواه» و «دارای ظاهر لیبرالیستی» را «جفای بزرگی در حق آن شهید والامقام» وانمود کرده‌اید ولی در دفاع خود چیزهایی دیگر و از جمله خدمات ایشان را یادآور شده‌اید که نشان از بی‌اطلاعی دقیق شما از شخصیت آن عزیز است. البته آن شهید بزرگوار همواره بر صراط مستقیم بود ولی روشی خاص در مدیریت و در رفتارشناسی سیاسی و اجتماعی داشت.

آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای به گفته خود از سال 35 تا 60 یعنی 25 سال دوست نزدیک و همفکرو همسنگر شهید بهشتی بودند و کمتر کسی مثل ایشان به خصایل و عقاید و روش ایشان وقوف داشتند و همیشه در شداید و مشکلات به کمک آن شهید می‌رفتند.

صفاتی چون تمامیت‌طلبی یا روحیه لیبرالیستی درباره ایشان برای کسانی که به معنی آن دقت کنند و در فکر بهره‌برداری سیاسی و شخصی از این الفاظ نباشند، نوعی ستایش آن شهید است زیرا ایشان به مدیریت بیشتر مسئولین اطمینان نداشت و نظارت و حضور خود را لازم می‌دانست (که می‌شود با کلمه اصرار بر تمامیت تعبیر کرد.) و این برای کسانی که از نزدیک با ایشان کار کرده‌اند روشن است.

از طرفی ایشان آزاد فکر می‌کرد و روشی آزاد و مستقل برای خود داشت و اهل شعار و افراط و تفریط نبود. گاهی از این جناح و گاهی از آن جناح طرفداری می‌کرد و نمونه آن را در اسناد مجلس خبرگان قانون اساسی سال 59 می‌توانید ببینید. روحیه لیبرالیستی یا آزادمنشی با لیبرال که نام نهضت آزادی و دارای بعد سیاسی و ضدانقلابی است فرق دارد. نسبت صفت «ظاهر لیبرالیستی» و «تمامیت‌خواهی» جفا به شهید بهشتی نبود بلکه اگر جفایی واقع شده، جفا به ملت حزب‌الله است که در اثر مغالطه تفسیر نادرست از الفاظ، غبار ابهام برپا شود و جلو بصیرت ملت را بگیرد و توجه مردم را از اصل و متن قضیه که فتنه‌گران هستند به حواشی و فروع بی‌نتیجه منعطف کند.
4.  افتادن در دام - شما با تحریف کلمه افتادن در  دام وانمود کرده‌اید که آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای ندانسته و از روی اشتباه در دام بقیه 8نفر افتاده‌اند که این استنباط غلط یا نسبت نارواست. ایشان می‌‌گوید در اصل متن نوشته و سوال من و آقای فارسی فقط این سوال بود که وزیر به مجلس بیاید و سفر آن هیئت را توضیح دهد، اما چون نامه سوال دیگری کار جمعی و امضای آن بنفع جمع و ترک تفرقه و تعدد بود و برای فرار از خودنمایی با سؤال انفرادی در برابر جمع دیگر، آن ورقه را که معلوم شد پشت سر آن دامی از طرف مجرمین آن واقعه بوده امضا نمودند و این به لحاظ همگامی آگاهانه با جمع بوده نه افتادن در دام جمع 7 نفر دیگر، آن موقع این سؤال قانونی تبدیل به «دام» شد و آن هشت نماینده صادق و دلسوز در معرض غضب حضرت امام(ره) قرارداد که برخی بر روی آن توطئه‌ای کردند تا از جرم بزرگی که کرده بودند بگریزند.

5. آقای شریعتمداری- جا داشت بجای آن سرمقاله که دفاع تمام قد از متهم فتنه 88 و پرده کشیدن بر روی بصیرت و چشم انتظار مردم آگاه و نعل وارونه و پوشش آن دفاع از مقام مقدس امام و بیت او و شهید بهشتی بود، جنابعالی به اصل موضوع مصاحبه می‌پرداختید و آن را مثبت یا منفی تشریح می‌کردید. شما بهتر بود بجای توهین به فهم مردم و صادقانه، بر اساس تمام آنچه طی سالها درباره آفاتی که از اطراف حیات سیاسی اکبر هاشمی به این انقلاب وارد شده، غبار از حقیقت می‌گرفتید و تحلیل خود را- صحیح یا غلط- از اصل واقعه مک فارلین می‌نوشتید.

شما که قطعاً خاطرات اوج دفاع سال 65 هاشمی و کتاب ماجرای مک فارلین پسرش را خوانده‌اید خوب می‌دانید که ارتباط طرف ایرانی با مقامات آمریکا- به گواهی خود آنها- دست کم یک سال قبل یعنی سال 1364 و در واقع از سال 1985 میلادی بوده که اگر حضرت امام راحل و آقا سید احمد می‌دانستند، جمله «أین تذهبون» را خطاب به آنها می‌گفتند و جلو آن تماسها را می‌گرفتند. آقای شریعتمداری- در حدیث است: «رحم‌الله من عرف قدره ولم یتعد طوره». شما برخلاف این حدیث پا را از گلیم خود فراتر گذاشتید و طبق عادت به کاری پرداختید که در حد شما نبود. سزاوار نبود که گیس سفید مآبانه در جای قاضی و داور بنشینید و بین کسانی داوری کنید که بیش از شما حقایق مبارزه و انقلاب را شاهد بوده و فراز و نشیب‌های بسیاری از نزدیک تجربه کرده‌اند و حکمی صادر کنید که حکم بین دو جریان مرگ و حیات جامعه انقلابی اسلامی ایران است. جامعه‌ای که سایه خطر دشمنان در کنار آنهاست و ملتی که امروز به جزم و فهم و بصیرت بیشتر نیازمندند تا تردید و شک. و حقیقت واقعه مک فارلین و فتنه 88 و حوادث خطرناک آینده را از روزنامه کیهان می‌طلبند نه تردید و توقف در مسائل حاشیه و احیاناً تفرقه در صف متحد اصولگرائی، در زمانی حساس که صف اصولگرایان واقعی باید متحد باشد.

شما در حمله شدید خود به آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای که 35 سال سوابق درخشان مبارزاتی پس از انقلاب و چند دهه سابقه انقلابی پیش از انقلاب دارند و در مواقع سخت و تلخ همواره سینه سپر کرده و خط شکن بوده‌اند و امروز حامی ولایت الهی و چراغ روشن است انقلابی و بصیرت طلب هستند، آیا در مقاله شما سعی نشده بود بین این پیر سرباز مخلص انقلاب و بین ملت حزب‌الله فاصله بیندازید؟ و آیا با طرح نکات خارج از متن و بجای دفاع از خطراتی زنده و در راه برای ملت و انقلاب، خط درست و اصل مسئله را با حواشی خلط نکردید؟ و آیا برخورد با مردی بزرگ از سلاله پیامبر(ص) که همواره در راه اجرای احکام دین و اهداف انقلاب و امام گام برداشته جانب ادب را نگاه داشتید؟ آقای شریعتمداری کاش اینگونه نبودید». والسلام علی من اتبع الهدی.

پاسخ کیهان:
1- همانگونه که ملاحظه می‌شود جوابیه طولانی آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای غیر از 3 مورد که به آن اشاره‌ای گذرا خواهیم داشت، تکرار همان مطالبی است که در مصاحبه با مجله رمز عبور بیان کرده بودند و کیهان در یادداشت خود با عنوان «کاش اینگونه نبود» به نقد مستند آن پرداخته بود.

بنابراین پاسخ کیهان همان است که در یادداشت مورد اشاره آمده است و خوانندگان محترم می‌توانند متن یادداشت کیهان و جوابیه ایشان را به مقایسه بنشینند و خود درباره آن قضاوت کنند.

2- آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای در ابتدای جوابیه از مصاحبه خود با «رمز عبور» با عنوان «نبأ عظیم»! یاد می‌کنند که باید گفت؛ همه مفسران بزرگ قرآن ، مصداق «نبأ عظیم» را روز رستاخیز، قرآن، رسول خدا(ص) و امیرالمؤمنین علیه‌السلام تفسیر کرده‌اند و معلوم نیست چگونه می‌توان مصاحبه آیت‌الله سید محمد خامنه‌ای با مجله رمز عبور را هم یکی از مصادیق «نبأ‌عظیم» دانست!؟

3- ایشان در بخشی از جوابیه اشاره کرده‌اند که «پیامبر خدا(ص) نیز سخنان همه را می‌شنیدند و دشمنان پیامبر(ص) به ایشان اعتراض می‌کردند که چرا به هر خبر و سخنی گوش می‌دهند و آن را باور می‌کنند ولی قرآن به دفاع از آن حضرت نفرمود که پیامبر شما چون معصوم است پس هیچ‌وقت فریب نمی‌خورد! بلکه فرمود «قل هو اُذن خیرلکم یؤمن بالله و یؤمن للمومنین» یعنی اشکال نکنید که چرا سخن دروغگویان را باور می‌کند، آن حضرت اُذن خیر است.» در این آیه شریفه کمترین سخنی درباره اینکه «پیامبر(ص) هم ممکن است فریب دروغگویان را بخورد»! دیده نمی‌شود و در همه تفاسیر معتبر آمده است منظور آیه این است که پیامبر رحمت به سخنان همه گوش می‌دهد ولی در هنگام عمل فقط به فرمان خدا توجه دارند و معلوم نیست نظر آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای از کجای این آیه و به نقل از کدام مفسر قرآن مطرح شده است.

زیرا حتی ظاهر آیه نیز دقیقا برخلاف نظر ایشان است و نشان می‌دهد که رسول خدا(ص) فریب دروغگویان را نمی‌خورد و تحت تأثیر آنها قرار نمی‌گیرند. آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای در ادامه همین بخش و بلافاصله به  آیه شریفه «ان جائکم فاسق بنبأ فتبینوا...» اشاره می‌کنند که این استناد نیز تأیید کننده انتقاد کیهان به مصاحبه ایشان است، چرا که در این آیه شریفه خداوند سبحان می‌فرمایند «اگر فاسقی برای شما (همه مؤمنان نه فقط پیامبر خدا(ص)) خبر ‌آورد درباره آن تحقیق کنید تا مبادا، به خاطر آن قومی را به مصیبت گرفتار کنید و سپس پشیمان شوید» همانگونه که به وضوح دیده می‌شود. خدای سبحان می‌فرمایند درباره خبری که افراد فاسق می‌آورند تحقیق کنید. خب! از کجای این آیه برمی‌آید که رسول خدا تحت تأثیر اخبار دروغ قرار می‌گرفته است؟!

4- ایشان در چند جای جوابیه اهانت‌هایی نسبت به کیهان و مدیرمسئول آن روا داشته‌اند که در پی دفاع از خود نیستیم.