تهرانی‌ها بیشتر برسر چه موضوعی نزاع می‌کنند؟

«دعوا سرجای پارک» قصه تکراری پایتخت؛ موضوعی که یک عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران از آن به‌عنوان عامل بیشترین نزاع های خیابانی در شهر تهران یاد کرده است.

«یک معلم با یک نفر در خیابان بر سر جای پارک دعوایشان می شود. با این‌که طرف مقابل دعوا را شروع می کند. اما این نزاع و درگیری به ضرر آقای معلم تمام می شود و طرف دعوا در این حادثه کشته می شود. همین دعوای ساده باعث می شود آقای معلم زندانی شود و منتظر حکم قصاص باشد.» این چند خط، داستان فیلم سینمایی «دهلیز» بود که سال گذشته اکران موفقی داشت. اما داستان دهلیز، قصه هر روز شهرهای شلوغ به خصوص ساکنان پایتخت هم هست. اگر سری به شوراهای حل اختلاف و یا اخبار حوادث روزنامه ها و خبرگزاری ها بزنید، «دعوا بر سر جای پارک» پای ثابت درگیری های خیابانی است که گهگاه منجر به حوادث دلخراشی از جمله کشته شدن و یا مجروح شدن طرفین دعوا شده است. بسیاری از این حوادث به خاطرکمبود فضای برای پارک خودرو، کمبود پارکینک های اختصاصی و نبود قوانین مشخص است که باعث می شود هرکسی خود را در زمینه محق بداند.

دعوا به خاطر دومترجا
«نزاع 19 نفر با قمه و چاقو بر سر جای پارک»، «دعوا بر سر جای پارک جان کودک 2 ساله را گرفت» و... این جملات بخشی از تیترهای اخبار حوادثی هستند که عامل آن جای پارک بوده است. دعوا سر جای پارک، یکی از نزاع های هر روزه مردم در شهرهای بزرگ به خصوص شهر تهران است. «ابوالفضل قناعتی» عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران در این باره گفته: «مشکل پارکینگ بیشتر در خیابانهای شلوغ و با تراکم بالای ساختمان است که این موجب می شود افراد شانس کمتری برای پارک خودرو خود داشته باشند و بیشتر دعوا بر سر جای پارک هم در همین نقاط رخ می دهد.»

با این‌که به کنایه و به‌خاطر ترافیک سنگین، از تهران به عنوان «بزرگترین پارکینگ عمومی کشور» یاد می شود، اما این شهر همواره با مشکل کمبود پارکینگ روبرو بوده است.

در سال 1386 «محمود صفارزاده» مدیر سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد: «شهر تهران با کمبود 120 هزار فضای پارک مواجه است.» این در حالی است که در سال 90 وحید نوروزی معاون اجرایی سازمان حمل و نقل و ترافیک تهران از کمبود 500 هزار جای پارک در تهران خبر داد. این یعنی نیاز شهر تهران به محل پارک در فاصله چهارسال بیش از 4 برابر شده است.

 من یک «جاپارک پیدا کن» هستم!
طبق گزارش «چکیده نتایج طرح آمارگیری از پارکینگ های عمومی» مرکز آمار در سال 90؛ در شهر تهران 328 پارکینگ عمومی وجود دارد که از این میان، 31 پارکینگ دارای فعالیت تعمیر و سرویس وسیله نقلیه و 297 پارکینگ فاقد هیچ گونه فعالیت فرعی هستند. تعداد وسایل نقلیه وارد شده به این پارکینگ ها در بهار سال 89، 3 میلیون 362 هزار964 خودرو، در تابستان 3میلیون 281 هزار 851 خودرو، در پاییز 3میلیون و 191 هزار و 30خودرو و در زمستان3 میلیون 683 هزار 425 خودرو بوده است. حتی روزنامه «جام جم» هم در گزارشی از به‌وجود آمدن یک شغل عجیب در تهران خبر داده است. به نوشته این روزنامه کمبود جای پارک در خودرو باعث به وجود آمدن شغل عجیب و غریبی به نام «جاپارک پیدا کن» شده است. این افراد با گذاشتن موانعی در كنار خیابان، درواقع خیابان را صاحب شده و در ازای گرفتن 2000 تا 5000 تومان جای پارك به دیگران كرایه می‌دهند. از این گذشته، هستند افرادی كه در مناطق شلوغ شهر، پاركینگ شخصی خود را به دیگران اجاره داده و باعث سلب آسایش همسایگان خود می‌شوند.

پارکینک هایی که انباری شدند
یکی دیگر از مشکلات کمبود جای پارک در شهر تهران تغییر کاربری پارکینگ ها در مجتمع های اداری و تجاری است. در بسیاری از این مجمتع‌ها، از پارکینگ به عنوان انباری استفاده می شود. به همین منظور کاربران و یا مراجعه کنندگان به این مجموعه ها مجبورند خودروی شخصی‌شان را در بیرون ساختمان پارک کنند. با اینکه بارها مسئولان شهرداری این اقدام را غیرقانونی دانسته‌اند اما هنوز این منوال در بسیاری از مجموعه‌ها ادامه دارد. پلیس راهنمایی و رانندگی نیز در سال 92 اعلام کرد بیش از 218 مجتمع تجاری در تهران پارکینگ ندارند و این موضوع به تنهایی می تواند منجر به ترافیک های سنگین و کمبود جا برای پارک در برخی مناطق پایتخت شود.

نیاز تهران به 60 هزار پارکینگ مسقف
ابوالفضل قناعتی عضو کمیسیون عمران و حمل نقل شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفته: «سیاست گذاری شهرداری و مدیریت شهری باید به شیوه‌ای باشد که موضوع پارک خودروها ساماندهی شود. از طرفی وضعیت پارکبان ها و پارکومترهای تهران نیز تعیین تکلیف و یکپارچه شود. طبق برنامه پنجساله دوم شهرداری تهران، پایتخت به 60 هزار پارکینگ مسقف نیاز دارد که باید تأمین شود و برای این موضوع اعتبار خوبی دیده شده است.»

او در ادامه این را هم گفته که: «ما در کمیسیون عمران موضوع پارکینگها و پارک در معابر را در دستور کار قرار می دهیم. معتقدیم مدیریت شهری باید زیرساختی کار کند. البته تمام ساخت و سازهایی که در حوزه مسکونی و تجاری انجام می شود باید طبق پهنه ای باشد که در طرح تفصیلی دیده شده است. شهرداری باید برای هر خانه ای که مجوز ساخت می دهد تعداد پارکینگ های آن را نیز مد نظر قرار دهد.»

اوضاع ترافیک و کمبود جای پارک در تهران در حال حاضر تبدیل به یک معضل اجتماعی شده است. موضوعی که باعث بروز رفتارهای عصبی و اغلب غیر قابل جبران شده و با وجود اقدامات صورت گرفته همچنان در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. وضعیتی که هرلحظه و با بی‌صبری و عدم خویشتنداری طرفین نزاع، امکان تبدیل شدن به داستانی شبیه داستان فیلم «دهلیز» در آن وجود دارد.