جلد نخست خاطرات محمد هاشمی رفسنجانی، شامل خاطرات وی از دوران کودکی تا سال1360 از سوی مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شد.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی از انتشار کتاب خاطرات محمد هاشمی، برادر آیتالله علیاکبر هاشمی رفسنجانی با تدوین فاطمه یابنده خبر داد.
این کتاب در 3 بخش و 9 فصل نوشته شده است و حجمی نزدیک به 320 صفحه را در بر میگیرد که شامل خاطرات محمد هاشمی تا سال 1360 است و در مجلد دوم آن که در دست تدوین است خاطرات وی در سالهای بعد از 1360 را نیز شامل خواهد شد.
این کتاب شامل يک ديباچه از راوي و سه بخش است که هر بخش خود به چندين فصل تقسيم میشود. مبنای بخشبنديها، سه دوره قبل از انقلاب، انقلاب اسلامی و سالهای بعد از آن است و مبنای تقسيمبندی فصلها، فراز و فرودهای مهم زندگی راوی و پيامدهای مهم انقلاب است.
بخش اول کتاب که به سالهای قبل از انقلاب مربوط میشود، شامل چهار فصل (با زيرمجموعههای کوچکتر) است. طي اين چهار فصل، زندگینامه خانواده آقای هاشمی، دوران کودکی، نوجوانی و جوانی راوی، دوران تحصيل در قم و تهران، فعاليت در دانشگاه صنعتی آريامهر (صنعتي شريف فعلی) و سالهای فعاليت وی در آمريکا به رشته تحرير درآمده است.
این فصل کتاب ضمن ارائه نمایی از خانواده پدری هاشمی مخاطب در جریان ساختار زندگی وی و نیز ورود وی به مدرسه حجتیه برای تحصیل و نخستین دیدارش با حضرت امام (ره) قرار میگیرد و همچنین نمایی از وضعیت شهر مقدس قم پیش از آغاز نهضت امام خمینی (ره) در این بخش از کتاب ترسیم میشود.
بخش دوم کتاب به پيروزي انقلاب اسلامی اختصاص داشته و در دو فصل ارائه شده است. اين بخش دربرگيرنده حساسترين لحظات تاريخ انقلاب است که نقش تعيينکننده حضرت امام (ه) در هدايت انقلاب، تلاشهايی که برای ناکامی آن صورت گرفت، بازگشت امام و همراهانشان و هاشمی به ايران و ايام پرالتهاب دهه فجر را روايت و بررسی میکند.
بخش سوم با عنوان پيروزی انقلاب، شامل سه فصل است. در اين بخش مهمترين وقايع و رويدادهاي کشور انقلابی، از زمان تشکيل دولت موقت و نيز چالشهايی که نظام نوپای جمهوری اسلامی با آن مواجه بود مطرح شده است.
نکته قابل توجه در این بخش از کتاب فصل پایانی آن است که در آن هاشمی، ذیل عنوان «چالشهای جمهوری اسلامی» به بررسی مهمترین چالشهای موجود در کشور در زمینه سیاسی، اقتصادی و تضاد میان طرفداران اسلام فقاهتی در بخش داخلی و بررسی روابط و سیاست خارجی جمهوری اسلامی و سیاست خارجی در دوران رژیم پهلوی پرداخته است.
همچنین در بخشی از مقدمه این کتاب به قلم تدوینگر آن آمده است: آنچه براي نگارنده در تمام جلسات بارز مینمود، ويژگیهای اخلاقی ايشان به عنوان يک سياستمدار و يک راوی بود. در تمام طول جلسات ايشان آنچه را که بود، مطرح میکردند، نه آنچه را که بايد باشد. در هيچ جای مصاحبهها زبان تندی به کار نبردند و به جاي تندرویهایی که در خاطرات نسبت به عملکردها ديده میشود، ايشان عملکردهای هر فرد را با استدلال و با توجه به شرايط تاريخی ارزيابی میکردند.
این کتاب در شمارگان 2000 نسخه و 384 صفحه به قیمت 120 هزار ريال روانه بازار نشر شده است.