جلسه علنی مجلس شورای اسلامی امروز با دستور کار بررسی و بحث در مورد خط مشی و اصول کلی دولت حسن روحانی و بررسی برنامهها و صلاحیت وزرای پیشنهادی برگزار شد.
در این جلسه که به ریاست علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی آغاز شد، در ابتدا حجتالاسلام حسن روحانی، رییسجمهور به دفاع از وزرای پیشنهادی خود برای تشکیل کابینه یازدهم پرداخت.
پس از سخنرانی حسن روحانی در این جلسه، مخالفان و موافقان کلیات هیات دولت به سخنرانی پرداختند.
مخالف: حسینعلی حاجی دلیگانی- مخالفت بنده با تمامی برنامه یا تمامی وزرای شما نیست اما نکاتی را در برنامه شما دیدم که وظیفه خود دانستم از زبان مردم این نکات را به شما، مردم و وزرای پیشنهادی عرض کنم.
- این نکات شامل کاستیهایی است که در برنامه است و اولویتهایی است که به نظر میرسد در برنامههای شما دیده نمیشود. به نظر میرسد بعضی از افرادی که به عنوان وزرای پیشنهادی معرفی شدهاند تواناییهای لازم را نداشته باشند.
- در سال 92 که یکی از مهمترین مسائل نحوه ادامه دادن هدفمندی یارانههاست. ما 42 هزار میلیارد تومان پرداختی یارانه داریم که از این میزان 28 هزار میلیارد تومان از محل گران شدن نفت و حاملهای انرژی تامین میشود اما برای مابقی آن چه برنامهای دارید، آیا قرار است حاملهای انرژی گران شود که اگر اینطور باشد نحوه تامین زندگی مردم به چه صورت است و کسری این مقدار از کجا تامین میشود. برای بهبود وضعیت مردم در دولت تدبیر و امید چه تدبیری اندیشیدهاید؟
- مساله دیگری که اهمیت زیادی دارد پروژههای نیمه تمام در کشور است. در حال حاضر حدود 40 هزار پروژه نیمه تمام وجود دارد اما در برنامه پیشنهادی شما پیشبینی خاصی در این باره صورت نگرفته است.
- دهه چهارم انقلاب دهه پیشرفت و عدالت است اما دولت تدبیر و امید معین نکرده که برای تحقق آن و افزایش درآمد اقشار کمدرآمد چه تدبیری دارد، آقای روحانی آیا به نظر شما با روزی 10 هزار تومان میشود زندگی کرد، خانه خرید و یا دختر به خانه بخت فرستاد؟
- آیا شما و اعضای کابینهتان میدانند آمار خانوادههای طلاق چه تعدادی است، برای زندگی معمولی این افراد و کسانی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی با 30، 40 هزار تومان مقرری ماهانه چه تدبیری اندیشیده شده است؟ برای بیمارانی که بیمه نیستند یا هستند اما هزینه درمان ندارند و به خاطر نداشتن هزینه در منزل میمانند و انتظار رفتن از دنیا را دارند چه تدبیری اندیشیده شده است؟ برای تبعیضهای ناروا در پرداخت حقوقها بین حقوقبگیران و بازنشستگان چه تدبیری اندیشیده شده است؟
- شما گفتهاید دولت عدالت هستید، عدالت قطعا حرکت بین حق و باطل نیست بلکه حرکت بین افراط و تفریط است، چگونه افرادی را به عنوان وزیر انتخاب کردید که با این گفته شما موافق نیستید، کسانی را معرفی کردید که اگر رای بیاورند حرکت های افراطی میکنند و به دنبال بسترسازی هستند. کسانی که در آزمون فتنه 88 رد شدند و سکوت کردند و از نظام دفاع نکردند و در جبهه مخالف ایستادند؟
احمد بخشایش؛ مخالف- نظامهای دنیا به طور کلی به سه دسته تقسیم میشوند، نظامهای ریاستی که فصلالخطاب با رییسجمهور است، مثل آمریکا؛ نظامهای پارلمانی که فصلالخطاب با پارلمان است مثل ترکیه و نظام ایران که نظام نیمه ریاستی و نیمه پارلمانی است.
- ما به این مساله میرسیم که آقای رییسجمهور فرمودند حقوقدان هستند، کابینه ایشان به یک شرکت سهامی عام بیشتر شبیه است، هر یک از افراد در کابینه ایشان سهمی گرفتهاند مثلا آقای آخوندی سهم آقای ناطق نوری، آقای پورمحمدی سهم آیتالله آملی لاریجانی، آقای حجتی هم سهم عبدالله نوری است.
- این چه پیوند و سیمانی است که در آینده میخواهد دولت را مستحکم نگه دارد، دولتی که باید شفاف و شیشهای باشد، دولتی که باید از پشت آن همه چیز را دید.
- آقای روحانی دولت شما دولت کارگزار شماره دو است همان که منتج به دولت احمدینژاد شد، شما در مصاحبههایتان بالاترین نقد را به او وارد کردید، آیا نباید گفت کابینه شما بر مبنای گذشته و چراغ راه آینده است؟ همان راه را طی میکند.
- در دولتهای هاشمی و خاتمی 500 نخبه داشتیم، شما هم از همان نخبهها استفاده کردید پس این چه استفادهای از نسلهای بعدی و چرخش نخبگان است؟ آیا جوانگرایی نباید در کابینه شما سهم داشته باشد؟ سهم جوانان کجاست؟
- سن این دولت به طور متوسط 62 سال است، دولت شما دولت سالمندان است.
- شما فقط اصل 44 قانون اساسی را در نظر گرفتهاید و آمال و آرزوهای خود را به جای مجلس گذاشتید و فکر میکنید باید جای مجلس را بگیرید.
محمد شوهانی نماینده مردم ایلام؛ موافق
- اعتدال یکی از واژه های پربار در فرهنگ سیاسی و دینی ماست که روحانی در فرایند مبارزات انتخاباتی خویش با تفسیر و بیان این واژه آن را تبدیل به یک ترمولوژی سیاسی کرد.
- همه مسئولین باید در راستای وفاق ملی تلاش کرده و دولت جدید را برای حل مشکلات همراهی کنند. مجلس نیز باید دولت و کابینه جدید را همراهی کند و در این شرایط خاص با توجه به مشکلات داخلی و خارجی باید کمک کنیم تا کابینه هرچه زود تر تشکیل شود.
- کشور مدت ها از افراط و تفریط رنج برده و مردم امروز گفتمان اعتدال گرایی را برگزیدند ما نیز باید به کابینه اعتدال رای بدهیم تا از مردم دور نشویم.
- تمام وزیران روحانی با مشی اعتدال سازگارند کمک کنیم تا کابینه اعتدال رای اعتماد بگیرد. باید به کابینه روحانی اعتماد کنیم چون مردم و کشورهای خارجی نظاره گر ما هستند که مجلس تا چه اندازه به همکاری با دولت پایبند است.
- یازده نفر از کابینه روحانی از بهترین دانشگاه ها مدرک دکترا داشته و صاحب کتاب و مقاله داشتند.
- اگر رئیس جمهور افرادی بی تجربه را به عنوان وزیر انتخاب می کرد مورد انتقاد مجلس قرار می گرفت شاید در صورت قبلی نیز از افراد با تجربه استفاده می کرد این مشکلات به وجود نمی آمد.
- همه وزراء روحانی بپش از این تجربه وزارت یا معاونت وزرا را دارند و در خصوص تجربه نمره قابل قبولی را کسب می کنند.
- در حالی که کشور دچار مشکلات متعدد اقتصادی است ما نیازمند تشکیل کابینه با تجربه هستیم. معدل سنی کابینه نقطه قوت است نه نقطه ضعف، علم و تجربه نقطه قوت کابینه است زیرا وزرا پس از انتخاب از کسب تجربه و شناخت وزارت خانه خود نخواهد بود.
- شخصیت های سیاسی معتدل و انقلابی بر اساس مشی اعتدال از سوی روحانی برای وزارت خانه ها انتخاب شده اند و این به معنای شکل گیری شرکت سهامی در کابینه تدبیر نیست.
کاظم جلالی نماینده مردم شاهرود؛ موافق
- ما در شرایطی دولت جدید را تشکیل میدهیم که هم به لحاظ داخلی مردم دارای مشکلات جدی معیشتی هستند و هم در سطح بینالمللی مشکلات زیادی داریم.
- در سال 91 ما با کسر بودجه شدید مواجه بودیم و از میزان 142 هزار میلیارد تومان بودجه، 5/94 هزار میلیارد تومان محقق شد، در سال 92 قطعا رقمی که تصویب کردهایم محقق نخواهد شد، بدهکاریهای دولت بالای 200 هزار میلیارد تومان است و میزان تورم در داخل کشور در بخش خروجیها بر اساس آمار رسمی حدود 62 درصد است و به شکل میانگین 42 درصد تورم داریم.
- دولت جدید در شرایط کمبود نقدینگی و عدم استفاده کامل از واحدهای صنعتی و بیکاری شدید تحصیلکردگان کشور را تحویل گرفته است.
- در این وضعیت اگر ما به جای آقای روحانی باشیم کشور را باید با چه مدیرانی اداره کنیم؟ آیا ما فرصت آزمون و خطا داریم؟ آیا ما میتوانیم کلاس اکابر تشکیل دهیم؟ آیا ما میتوانیم دوره طرح کاد بگذرانیم و یا باید شخصیتهایی که توانایی مدیریت کشور را در شرایط فعلی را دارند بپذیریم.
- همه ما مطلعیم که برخی از افراد پیشنهادی برای وزارت اصرار داشتند که وزیر نشوند، چرا که آنها هم درک درستی از مسائل کشور دارند و هم می دانند مسئولیت پذیرفتن در این شرایط کشور بسیار سخت است.
- از این رو ما نباید به بهانه سن به دنبال رد کردن آنها باشیم. به نظر من این مسئله غیر منصفانه است و یا وارد کردن اتهامات دیگری همچون بحث شرکت سهامی بیجاست.
- به نظر ما علیرغم برخی از نقاط ضعف، ترکیب کابینه از مجربین است و امیدواریم بتوانند با استفاده از مجربین کار را در دست بگیرند.
- در مؤلفههایی که آقای روحانی اشاره کردند، شرایط همچون اسلاممداری، دینمداری، صیانت از ارزشهای دینی و دوری از افراطگری مشاهده میشود، برخی از شرایط نیز مربوط به پاکدستی و برخی دیگر مربوط به صلاحیتهای حرفهای بود.
- در داخل مجلس برخی فضاسازیهای حرفهای انجام دادهاند و این فضاسازیها به نفع کشور نیست. بیتردید معیار ما در خصوص بحث فتنه بیانات مقام معظم رهبری است و هر کس که در فتنه است نباید عضو کابینه باشد.
- ما باید به مر فرمایشات مقام معظم رهبری عمل کنیم و اینکه کسانی در ستاد افرادی بودند که از سوی شورای نگهبان تایید شدند، آیا میتوان آنها را فتنهگر حساب کرد؟ کسانی که به کاندیداهای دیگر رای دادند را میتوان فتنهگر حساب کرد؟ آیا کسانی که در چارچوب قانون به نتایج انتخابات اعتراض کردند را میتوان فتنهگر حساب کرد؟ بطور حتم آنها فتنهگر نیستند.
- کسانی که بعد از 29 خرداد و بیانات مقام معظم رهبری نقض قانون کردند و بعد از تایید نتیجه شورای نگهبان مردم را دعوت به تظاهرات خیابانی کردند میتوانند جزو فتنهگران باشند.
- برخی گرایشان در داخل مجلس است که 95 درصد مردم را جزو فتنهگران می داند و ما روی هر کسی که دست میگذاریم میگویند فتنه گر است. ما در ابتدای همین دوره زمانی که میخواستیم برای هیئت رئیسه انتخابات مشترک انجام دهیم برخی دوستان آمدند و گفتند که ما در مجلس 40 تا 50 فتنهگر داریم.
- جلالی گفت: بقیه را نیز ساکت فتنه محسوب میکردند، برخیها بالاخره بر موج فتنه سوار شدند و با فتنه تجارت کردند و بیشتر به فتنه پرداختند.
- وی در پایان دفاع از کابینه دولت را به پیروی از اعتدال و اطاعت و پیروی تام از مقام معظم رهبری منوط کرد.
عطالله حکیمی نماینده رودبار؛ مخالف
- آقای روحانی! دکترا و سرهنگ نبودن باعث پیروزی نشد بلکه اجتهاد و لباس دینی شما باعث پیروزی شد. ولی متاسفانه بعد از پیروزی، درب ستاد شما به روی اصولگرایان بسته شد. متاسفانه بعد از انتخابات افرادی در ستاد شما جمع شدند که از اصحاب فتنه بوده و در انتخابات یار شما نبودند.
- آقای روحانی! در جلسهای که شما هم حضور داشتید، یکی از اصحاب فتنه خطاب به شما گفت که وقتی شما دبیر شورای امنیت ملی بودید و کروبی رئیس مجلس و خاتمی رئیسجمهور، شما نتوانستید کاری کنید. الان برای چه آمدید؟ مشکل رهبر انقلاب است. شما در پاسخ به این سخنان هیچ عکس العملی نشان ندادید و سکوت کردید. ولی یکی از فرزندان شهدا اعتراض و جلسه را ترک کرد.
- ظریف صددرصد غربی فکر میکند و برای ملت ایران باید بگویم که پایان نامه فوق لیسانس و دکترای وی با چه کسی بوده است. آقای روحانی! چه خبر است و چه فکری در سر دارید؟ آیا روحانی قبل از انتخابات با بعد از انتخابات متمایز و متفاوت است؟ چرا به دنبال احیای فتنه هستید؟ آیا دنبال کودتای سفید هستید؟ امیدوارم هرچه سریعتر تغییراتی در کابینهتان داشته و در مسیر نظام و ولایت حرکت کنید.
- شما صحبت از قانونمندی کردید ولی معاون شما در اولین قدم نقض قانون کرد که دیوان عدالت اداری بر آن ایراد گرفت.
- در جلسهای که خدمت هاشمی رفسنجانی بودیم ایشان شورای نگهبان را ماشین امضای رهبری نامیدند که ما جلسه را در اعتراض به سخنانش ترک کردیم. ولی شما خانواده وی را به مراسم تحلیف دعوت کردید.
- آقای روحانی! کابینه شما بوی امنیتی می دهد و به دنبال احیای مسائلی هستید که تازه کشور از دستش راحت شده بود. آیا در کشور اینهمه جوان تحصیلکرده نیستند که برخیشان در کابینه استفاده شوند؟
- آقای نعمتزاده را باید پدربزرگ صنعت بنامیم نه پدر صنعت.
- نامهای به رئیسجمهور درباره ستادهای مردمی تنظیم کردیم که تکلیف ستادها را مشخص کند. مجلس اجازه نخواهد داد فتنهای دیگر صورت گیرد.
جعفری نماینده خلخال؛ موافق
- دولت بهترین برنامه کاربردی را ارائه کرده است. مخالفین گفتند دولت برنامه ندارد در حالی که هم دولت و هم وزرا، برنامه های کاربردی بسیاری ارائه کردند. قاطعانه می گویم که این دولت با برنامهترین دولت خواهد بود.
یونس اسدی نماینده مشکینشهر؛ موافق
- برخی از مخالفان کلیات برنامههای دولت حسن روحانی به جای مخالفت فحش دادند موافقان و مخالفان با استدلال و بر اساس برنامه صحبت کنند.
- حضور گرم حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری به پرشورشدن انتخابات و زنده کردن امید و نشاط در مردم کمک کرد.
- آقای روحانی خیز بلندی برای توسعه پایدار کشور برداشته است. آقای روحانی میگوید شناخت کافی نسبت به مسائل مختلف کشور دارد. ایشان با همین شناخت اولویتبندیها را مشخص و برنامهاش را تدوین کرده است.
- آقای روحانی کابینهای قوی تدارک دیده است که انشاءالله شاهد توسعه پایدار کشور در آینده نه چندان دور خواهیم بود.
- معیشت و مشکلات مردم در اولویت مجلس است و این مجلس بانشاط دولت را یاری خواهد کرد لذا آنهایی که نقد منصفانه نکردند، دوباره برنامه آقای روحانی را مطالعه کنند.
محمدعلی بزرگواری کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده؛ مخالف
- مجلس باید مدرسی باشد. اینجا جای چاخانگویی و وکیلالدولهها نیست. مطمئناً خود وزیرانی که رأی میآورند، با این چاپلوسان برخورد خواهند کرد. کسی تا دیروز دست احمدینژاد را میبوسید، امروز چه کارها که نمیکند.
- در دولت اصلاحات و دولت نهم و دهم شعار جوانگرایی گوش فلک را کرد کرد اما برویم از صندوق عتیقه آقای هاشمی رفسنجانی و آقای خاتمی وزیر در بیاوریم؟ برخی از این وزرا را بخواهیم در برخی پروژهها ببریم، باید سرم به آنها وصل کنیم. وقتی در رأس این نظام رهبری عزیز در طول 4 سال از فتنه 88 سخن میگویند که فتنهگران مملکت ما را به پرتگاه سقوط میبردند و نظام ما را به عنوان نظام متقلب معرفی کرده بودند، آیا رواست که از اهالی و طرفداران فتنه در کابینه استفاده کنیم؟ از کسانی که به نمایندگی از سران فتنه در جلسه با رهبری شرکت کردند؟ باز برویم از همین افراد استفاده کنیم و آرامش کشور را به هم بزنیم؟ چرا حرف اساسی نزنیم؟ چرا اگر از فتنه حرف بزنیم، میگویند اینها افراطی هستند؟ پس رهبری اولین افراطی است!
- ما با فتنهگران سر سازش نخواهیم داد. هزینههای بزرگی را به نظام تحمیل کردند. فقط از خدا میترسم. از هیچ کس نمیترسم. ما دوست شما هستیم و میخواهیم تعامل شما را پاسخ بدهیم. ما از انتخاب خیلی از وزرا و معاونان تشکر میکنیم اما بگذارید روی آنها که حرف داریم، حرفمان را بزنیم.
- آقای زنگنه بیاید و باز هم آن آقازاده دله دزد مهدی هاشمی بیاید و میداندار شود؟ نباید به او رأی داد. این آقازادههای دلهدزد به نظام و روحانیت خیلی ضربه زدند.
- بزرگواری افزود: امام راحل و شهدا از ما میخواهند نگذاریم نااهلان حاکم شوند.
اعتراض شدید به سخنان بزرگواری
- پس از سخنان بزرگواری قاضیپور در تذکر آئیننامهای تأکید کرد: «کسی حق ندارد در نظام جمهوری اسلامی در پشت تریبون اسم افراد را بیاورد.» لاریجانی هم تأکید کرد که تذکر شما درست است.
- ایرج ندیمی نیز در تذکری آئیننامهای گفت: «اتهام و فحش جفای به مجلس است. حرفهایی مانند دلهدزد در شأن مجلس نیست.» لاریجانی نیز تأکید کرد: «فضای مجلس مخالف این حرفهاست و اسم افراد را بردن و تهمت و توهین کردن در شأن مجلس نیست.»
- کمالالدین پیرمؤذن هم در تذکری آئیننامهای گفت: «آن آقا اسم مدرس را هم میآورد. آیا مدرس چماقدار و بهتانزن بود؟» پیرموذن تاکید کرد که نباید اجازه داد نام مدرس و مجلس را خراب کنند.
- جواد جهانگیرزاده در تذکری آئیننامهای خاطرنشان کرد: «اگر ما قانونمند باشیم، نیازی به چماق نیست. انتظار مردم از ما این است که در یک فضای آرامتر بررسی کنیم. نباید تهمت زد و حرفهایی از جمله پیرمرد زد. رئیسجمهور مختار است که هر کسی را انتخاب کند.»
- یونس اسدی تأکید کرد: «غرور و تکبر اجازه نداد این آخوند بزرگوار درست صحبت کند. خود ایشان هم میداند که چقدر دستمالکش دولت بوده است. حالا به من میگوید چاپلوس.»
- لاریجانی تأکید کرد: «این کلمه چابلوس خوب نبود، شما هم چیزی روی آن نگذارید.»
مهرداد بذرپاش نماینده تهران؛ مخالف کلیات
- افراد شایستهای در کابینه پیشنهادی روحانی حضور دارند اما بایدکمک کنیم آقای روحانی از ملاحظات و مصلحتاندیشیهای تحمیلی عبور کند. چند تن از افراد مرتبط با فتنه 88 که برخی ابا دارند اسم فتنه را به کار ببرند، در کابینه حضور دارند که تحمیل شدهاند. مجلس نمیتواند از این موضوع بگذرد. فتنه سوءتفاهم نبود. فتنه 88 یک شاخص انتخاب است. آنها علیه مردم کودتا کردند.
- کابینه فعلی توان اجرای وعدههای آقای روحانی را نخواهد داشت. این کابینه به شدت مسن است. کار اجرایی نیازمند حداقل 15 ساعت کار روزانه است. مردم انتظار دارند در زمان کوتاه به اوضاع آنها سر و سامان داده شود. با این شرایط کار به دست آقازادهها خواهد افتاد و این یعنی انحراف از شعارهای دولت اعتدال. کابینه روحانی کابینه هاشمی است. آقای هاشمی بعد از اینکه شما ثبتنام کردید، کاندیدا شد و تا سه روز آخر هم از شما حمایت نکرد لذا شما بدانید که فقط به خدا و مردم بدهکار هستید. کابینه شما شرکت سهامی شده است. آیا در میان کاندیداهای ریاست جمهوری و دولت سابق هیچ کس شایسته نبود؟ شما گفتید من کلید دارم نه داس! هر کدام از مسئولان اقتصادی دولت شما تز اقتصادی خاص خود را دارند! آیا این هماهنگی است؟ میگویند شما ژنرالها را انتخاب کردهاید؛ آیا بقیه سرباز هستند؟
علی لاریجانی در پایان جلسه علنی نوبت صبح مجلس تأکید کرد: برخی مطالب نباید گفته میشد. توهین بود. پیغامی رئیس قوه قضاییه دادهاند که عرض میکنم. یکی از آقایان گفتند که رئیس قوه قضاییه سهمیهای داشته است اما ایشان پیغام دادند که این حرف ناصواب است و طبق قانون اساسی وزیر دادگستری باید با پیشنهاد رئیس قوه قضاییه انتخاب شود که این سهمیه نیست، روند قانونی است. آن چیزی را هم که گفتند تصمیم معاون اول رئیس جمهور را رئیس دیوان عدالت خلاف قانون و ملغی دانستند، رئیس قوه قضاییه پیغام دادند که هیئت عمومی دیوان باید در این باره رأی دهند، لذ نظر رئیس دیوان نظر شخصی بوده است.