ضرورت های مذاكره مستقيم ايران و آمريكا

فرارو- يك کارشناس مسائل بین المللی درباره ضرورت مذاكره مستقيم تهران - واشنگتن به خصوص پس از انتشار خبر توافق دو كشور براي گفتگوهاي مستقيم بعد از برگزاري انتخابات رياست جمهوري در آمريكا توسط نيويورك تايمز گفت: دو كشور نياز دارند به منظور كاهش اختلافات نظرات با يكديگر مذاكره داشته باشند هرچند درهاي مذاكره به روي دو طرف به طور كامل بسته نشده است و ايران و آمريكا در چارچوب گروه 1+5 با يكديگر مذاكره داشته اند.

دکتر محسن جلیلوند، استاد دانشگاه در گفتگو با فرارو ضمن بيان اين مطلب با تاكيد بر اينكه دو طرف اصل مذاكره را رد نمي كنند گفت: پيش از اين يعني قبل از آنكه نيويورك تايمز خبر توافق احتمالي ميان دو كشور را منتشر كند و همين خبر بار ديگر ضرورت مذاكره مستقيم ميان دو كشور را به صدر اخبار بكشاند مقامات دو كشور در اظهار نظرهاي جداگانه از اصل مذاكره را نفي نكرده اند.

وي با بيان اينكه مانع اصلي براي انجام اين مذاكرات فراهم نشدن شرايط مذاكرات بوده است گفت: مقامات جمهوري اسلامي ايران نيز بارها اعلام كرده اند كه مانعي بر سر مذاكره با آمريكا نيست جز شرايط مذاكرات،‌ تعيين مبنا و شرايط مذاكرات مي تواند مقدمه اي باشد براي فراهم شدن زمينه گفتگوهاي مستقيم ميان دو كشور.

اين کارشناس مسائل بین المللی افزود: محمود احمدي ن‍‍ژاد نيز در سفر اخير خود به نيويوك به منظور شركت در مجمع عمومي سازمان ملل در كنفرانس هاي خبري حاشيه اي تاكيد داشت كه در صورت فراهم شدن شرايط مذاكرات دو كشور مي توانند با يكديگر مذاكره داشته باشند.

وي در پاسخ به اين سوال كه چرا همين اظهار نظرهاي محمود احمدي ن‍ژاد در آمريكا در تهران مورد استقبال قرار نگرفت و حتي منجر به طرح انتقادهاي زيادي در داخل كشور نسبت به موضع گيري او پيرامون مذاكره با آمريكا شد گفت: به هر ساختار سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران از يك نظم مناسبي پيروي مي كند، سياست هاي كلي نظام توسط مقام معظم رهبري تعيين و به شوراي عالي امنيت ملي ارسال مي شود كه پس از بررسي هاي لازم در اين شورا براي اجرا به مقامات اجرايي ارسال مي شود.

جليلوند افزود: بنابراين رييس جمهوري در ايران نمي تواند راسا براي تعيين سياست هاي كلي نظام تصميم گيري كند و اگر هم مخالفتي با موضع گيري هاي احمدي ن‍ژاد پيرامون مذاكره با آمريكا در سفر به نيويورك مطرح شده صرفا در راستاي ناديده گرفتن نظم حاكم بر تعيين سياست هاي كلي نظام بود نه آنكه به طور كلي مذاكره با آمريكا نفي شود.

اين استاد دانشگاه تصريح كرد: كما اينكه پيش تر دو كشور تاكنون درباره موضوعاتي كه داراي منافع مشترك بوده اند با يكديگر مذاكره مستقيم داشته اند و هيچ مخالفتي هم در اين رابطه در داخل كشور صورت نگرفته است همانند مذاكراتي كه دو كشور به منظور دستيابي به راه حلي براي بازگشت صلح و ثبات به افغانستان و عراق با يكديگر داشته اند.

وي درباره تاثير مذاكره مستقيم ميان ايران و آمريكا خارج از چارچوب گروه 1+5 گفت: تجربه نشان داده است كه مذاكرات مستقيمي كه آمريكا با چين و ويتنام داشته منجر به تغيير جهت گيري هاي در قبال اين كشورها شده است و به نوعي زمينه تفاهم دو طرفه را فراهم كرده است.

اين کارشناس مسائل بین المللی افزود: اما اينكه اين مذاكرات همان تجربه را به دنبال داشته باشد باز بر مي گردد به شرايط مذاكره، شرايطي كه در صورت برابر بودن مي تواند اميدواري ها نسبت به سرانجام اين مذاكرات مستقيم را به دنبال داشته باشد.

وي ادامه داد: آمريكا در صورتي كه بپذيرد در مذاكره مستقيم با ايران در ازاي امتيازي كه دريافت مي كند امتيازي برابر بدهد آن وقت شايد بتوان به آينده اين مذاكرات خوش بين بود.

جليلوند در پاسخ به اين سوال كه كدام يك از دو نامزد كنوني انتخابات رياست جمهوري آمريكا مي توانند زمينه مذاكره برابر احتمالي با جمهوري اسلامي ايران را فراهم كنند گفت: هم ميت رامني و هم باراك اوباما در آخرين مناظره اي كه داشتند بر افزايش تحريم ها عليه ايران تاكيد كردند بر اين اساس به نظر نمي رسد كه هيچ يك از اين دو نفر آمادگي اين را داشته باشند كه زمينه مذاكرات برابر با جمهوري اسلامي ايران را فراهم كنند.

وي با تاكيد بر اينكه اعلام آمادگي كاخ سفيد براي انجام مذاكره با ايران پس از انتشار خبر نيويورك تايمز را نيز نبايد چندان جدي گرفت گفت: اين اعلام آمادگي را نبايد چراغ سبز استرات‍‍ژيك ايالات متحده آمريكا براي انجام مذاكره با جمهوري اسلامي ايران دانست اين اعلام آمادگي را صرفا بايد يك چراغ سبز تاكتيكي دانست.